پتروشیمی را از بورس کالا خارج کنید

گروه بورس- بورس کالا و معاملات آن همیشه مورد توجه فعالان این بازار است و دیگر همانند سال‌های گذشته به این بورس و محصولات آن همانند غریبه‌های بازار سرمایه نگاه نمی‌کنند.
حال در این میان حاشیه‌های متفاوتی هم هر از گاهی برای معاملات این بورس به وجود می‌آید که بیشتر از آنکه مرتبط به فعالان و مسوولان آن باشد به دخالت نهادهای بیرونی آن بر‌می‌گردد. در دولت قبلی وزیر صنعت نگاه مثبت و حمایتی به این بازار نداشت و بعضا با سکوت خود زمینه‌ساز رانت و حضور دلالان را فراهم می‌کرد اما حال در دولت یازدهم هم ظاهرا نگاه‌ها به خصوص برای عرضه پتروشیمی‌ها و محصولات آن در بورس کالا نه‌تنها فراهم نیست بلکه زمینه‌ساز حاشیه تازه شده است. حال در اقدامی دور از انتظار روز گذشته بنا به گزارش فارس، وزیر صنعت، معدن و تجارت در اقدامی نسبت به خروج محصولات پتروشیمی از بورس دستور فوری صادر کرد تا فروش محصولات به صورت سهمیه‌ای و حواله‌ای انجام شود.
پیش از این نیز وزیر صنعت نسبت به عرضه محصولات پتروشیمی انتقادهایی مطرح کرده بود که با واکنش شدید کارشناسان مواجه شد. ماجرای دستور فوری محمدرضا نعمت‌زاده برای خروج سریع محصولات پتروشیمی از بورس کالا از آنجا آغاز شد که علی علیلو، نماینده شبستر و عضو کمیسیون صنایع و معادن در نامه‌ای به وزیر صنعت از حضور دلالان برای خرید محصولات پتروشیمی از طریق سایت بهین‌یاب برای خرید محصولات پتروشیمی خبر داد و در این نامه تاکید کرد: «آقای وزیر از برخی کارخانه‌های یادشده بازدید نمودم و مشکلات تولید‌کنندگان را به خوبی می‌دانم اگر چنانچه دستور مساعدت جدی صادر نفرمایید نهایتا تا دو هفته ‌آینده شاهد از کار افتادن و بسته شدن این مجموعه‌ها خواهیم بود. با آسیب‌شناسی به عمل آمده متاسفانه آنهایی که از سهمیه‌های خرید مواد اولیه برخوردار هستند (دلالان) سندهای جعلی مبنی بر وجود کارخانه‌های تولید لوله صوری ارایه می‌نمایند که اساسا وجود خارجی ندارد و متاسفانه مواد اولیه با حجم زیاد (بعضا بالغ بر هزاران تن) را آنها می‌گیرند و به این تولیدکنندگان واقعی با سود سرشار (بالای ۴۰ تا ۵۰ درصد سود) می‌فروشند و بدین ترتیب باعث بروز چنین مشکلاتی می‌شود بنابراین استدعا دارم ضمن دستور مساعدت عاجل در تامین مواد اولیه خواهشمندم کمیته‌ای را جهت بررسی تولید این سودجویان و رانت‌خواران منظور نمایید تا با کمک همین تولیدکنندگان واقعی موضوع را بررسی و گزارش مستند به حضور ارایه نماید.» همان‌طور که در این نامه به آن اشاره شده است، وجود دلالان با ارایه اسناد جعلی برای دریافت محصولات پتروشیمی مشکل اساسی عنوان شده است. بنا بر این گزارش، نعمت‌زاده، وزیر صنعت در اقدامی فوری که بسیار عجیب به نظر می‌رسد خطاب به خسرو تاج معاون خود اینچنین دستور داده که ملاحظه می‌فرمایید فروش محصولات پتروشیمی از طریق بورس کالا بسیار مشکل‌زاست. در پاراف این نامه از سوی وزیر صنعت تاکید شده که پس از فروش محصولات از بورس کالا به صورت حواله‌ای و سهمیه‌ای عرضه شود. در حالی این دستور از سوی وزیر صنعت ابلاغ شده که نماینده مجلس هیچ گونه اشاره‌ای به سازوکار بورس و مشکلات ناشی از آن نکرده و حتی در بررسی‌های به عمل آمده همین وزارتخانه توسط دستگاه‌های ذی‌ربط هشدارهایی درباره خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا داده شده است. در این رابطه طبق بررسی‌های به عمل آمده این دستگاه زیرمجموعه هفت مورد مزیت عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا و سه مورد از هشدارهای آن درباره خروج محصولات داده شده است. در این خصوص عدم شفافیت و نظارت بر عملکرد پتروشیمی‌ها در تامین نیاز داخلی و رعایت قیمت‌ها؛ پیش‌بینی افزایش قیمت‌ها بین ۲۵ تا ۳۰ درصد و عدم تامین نیاز کافی واحدهای پایین‌دستی از جمله معایب عدم عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا عنوان شده است.
با وجود انتقاد کارشناسان و اقتصاددانان، وزیر صنعت مجددا بدون توجه به گزارش دستگاه‌های زیرمجموعه خود دستور خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا را صادر کرده است.