پراکندگی جغرافیایی مانع توسعه صنعت فولاد

مشاور طرح جامع فولاد کشور گفت: متاسفانه پراکندگی شدیدی در صنعت فولاد کشور وجود دارد که مانع توسعه این صنعت شده است.
مهران محجوب‌نژاد درباره چشم‌انداز فولاد در افق ۱۴۰۴ افزود: تا پایان چشم‌انداز، کمتر از یک سال فرصت باقی است و سال آینده این چشم‌انداز به موعد مقرر خود می‌رسد که هم‌اکنون این ظرفیت محقق شده است.
وی ادامه داد: البته افق ۱۴۰۴ برای توسعه فولاد، افق کوچکی است و ما یک برنامه هفتم برای فولاد تا سال ۱۴۰۷ داریم که آن را نیز دنبال می‌کنیم اما برای افق جدید یعنی ۱۴۰۷، عددی بیشتر از ۵۵‌میلیون تن محاسبه نکردیم.
مشاور طرح جامع فولاد کشور با بیان اینکه ظرفیت ۵۵‌میلیون تن فولاد برای کشور در چشم‌انداز ۱۴۰۴، ظرفیت بالایی بود، گفت: در افق ۱۴۰۷ عدد جدیدی خارج از آن در دستور کار نیست و تعریف نشده است اما برای افق جدید به جای کمی‌سازی، تمرکز روی کیفی‌سازی است و قرار است از ظرفیت‌های موجود فولاد به صورت بهینه استفاده کنیم و‌درصددیم نرخ به کارگیری ظرفیت فولاد را افزایش دهیم و به سمت تولید فولاد با ارزش‌افزوده بالا حرکت کنیم.وی افزود: ۵۵‌میلیون تنی هم که برای افق ۱۴۰۴ در نظر گرفته شده، قرار بود ۲۰‌میلیون تن آن کنار آب‌های آزاد باشد؛ در کشور‌های توسعه‌یافته نیز بیشترین صنایع انرژی‌بر از جمله فولاد، به دلیل اینکه بتوانند ماده اولیه وارد و محصولات تولیدی را صادر کنند کنار آب‌های آزاد مستقر است و شرکت‌های فولادسازی بزرگ کشور‌هایی مانند چین، ژاپن و کره‌جنوبی هم کنار آب قرار دارند.
محجوب‌نژاد ادامه داد: ما هم همین برنامه را در پیش گرفتیم اما به علت مسائلی مانند هم بخشی‌نگری و هم بنگاهی به آن هدفی که باید می‌رسیدیم، نرسیدیم؛ قرار بود بخش زیادی از صنعت فولاد در کنار آب توسعه یابد، اما هنوز به دلیل مسائل منطقه‌ای، استانی و تعصبات سرمایه‌گذاران فولاد تمایل به سرمایه‌گذاری در شهر و منطقه خود دارند و به نوعی می‌خواهند در استان خودشان اشتغال ایجاد کنند، بنابراین صنعت فولاد نتوانسته به اهداف مورد نظر برسد به همین علت رشد فولاد بیشتر در مراکز کشور متمرکز است، جایی که زیرساخت ضعیف است و مشکل کمبود آب وجود دارد.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه مگر طرح آمایش سرزمینی در این‌باره نداشتیم، گفت: همان‌طور که اشاره شد پراکندگی فولاد به دلیل تعصبات منطقه‌ای و استانی حاکم شده است و سرمایه‌گذاران تمایل دارند در شهر و استان خود سرمایه‌گذاری کنند که این موضوع باعث شد با شرایط فعلی مواجه شویم به طوری که اکنون در صنعت فولاد کشور شرایط پراکندگی برقرار است در صورتی که سواحل مکران چابهار، سواحل هرمزگان و پارسیان برای سرمایه‌گذاری آماده بود.
مشاور طرح جامع فولاد کشور گفت: متاسفانه ظرفیت‌های غیراقتصادی بسیاری داریم، شاید ۲۰‌درصد از این ظرفیت ۵۵‌میلیون تنی مربوط به کوره‌های القایی است که تعدادشان حدود ۱۰۰ مورد است و در مقیاس‌های ۲۰‌هزار تنی، ۳۰‌هزار تنی و ۵۰‌هزار تن فعالیت می‌کنند.
وی ادامه داد: کوره‌های القایی برای اشتغال در منطقه خوب است اما مشکلات بسیاری دارند که در شرایط بد بازار متوقف می‌شوند و مشکل برق و مواد اولیه پیدا می‌کنند.
محجوب‌نژاد گفت: برای توسعه فولاد نیاز است محدودیت‌هایی در نظر بگیریم تا تولید فولاد به ۹۰ تا ۹۵‌درصد ظرفیت اسمی خود در کشور برسد زیرا به حد کافی ظرفیت‌سازی کرده‌ایم و اکنون نمی‌گوییم که ظرفیت جدید در کنار آب ایجاد شود، اما در برنامه میان‌مدت و بلندمدت آنهایی که‌درصد پیشرفت پایینی دارند و هنوز کار نشده‌اند یا مجوز کاغذی دارند، به کنار آب‌های آزاد منتقل و در آنجا ادغام شوند ضمن اینکه می‌توانند با مشارکت هم، ظرفیت بزرگ‌تری ایجاد کنند، کاری که در دنیا مرسوم است. این کار باعث می‌شود هم قیمت تمام شده کم شود و هم بهره‌وری بالا برود.