پرسش از چرایی صادرات بی‌کیفیت

یکم- تجارت خارجی چه نقشی در اقتصاد کشورهای جهان دارد؟ تجارت خارجی در تقسیم‌بندی اقتصادها به بخش حقیقی اقتصاد اشتهار دارد. به این معنی که باید سیاست‌های پولی و مالی و ارزی به این نتیجه منجر شود که تجارت خارجی یک کشور ابعاد گسترده‌تری به ویژه در بخش صادرات داشته باشد. تجارت خارجی علاوه بر این نقش قابل‌اعتنایی در ایجاد صلح و دوستی میان کشورهای جهان به‌ویژه همسایه‌ها دارد.
دوم- کشورهای توسعه‌یافته جهان چه سهمی در تجارت جهانی دارند؟ واقعیت این است که گروه کشورهای20 بیشترین حجم صادرات جهان را در بخش‌های گوناگون در اختیار دارند. برخی از این کشورها مثل چین، آلمان و آمریکا آقای صادرات جهان هستند. کشورهایی مثل کره‌جنوبی و نیز ترکیه در این دهه‌های تازه‌سپری‌شده توانسته‌اند در زمره کشورهای پرشتاب در صادرات باشند.
سوم- وضعیت ایران در تجارت خارجی چیست؟ این یک پرسش بسیار کلی است و باید به بخش به بخش آن جواب داد. در یک تقسیم‌بندی کلی ایران سهمی کمتر از 24صدم‌درصد تجارت جهانی را با لحاظ کردن صادرات نفت به خود اختصاص داده است. این برای کشوری مثل ایران بسیار ناراحت‌کننده است.
چهارم- دیگر چه مساله‌ای درباره صادرات ایران قابل اعتناست؟ واقعیت این است که صادرات ایران بسیار بی‌کیفیت است. براساس گزارش گمرک ایران، در 9ماهه امسال تراز تجاری به منفی ۷‌میلیارد و ۷۴۹‌میلیون دلار رسیده و همچون گذشته اقلام خام و نیمه‌خام از جمله پروپان‌ مایع‌شده، متانول و گاز طبیعی مایع‌شده در صدر کالاهای صادراتی قرار دارند.
پنجم- چه باید کرد؟ واقعیت این است که تجارت با جهان نیازمند این است که با دنیای امروز و به ویژه با کشورهای پیشرفته‌تر آشتی کنیم. از طرف دیگر باید مقررات جهانی در هر زمینه بین‌المللی را بپذیریم. همچنین ضرورت دارد سطح صادرات را افزایش داده و به سوی صادرات صنعتی پیش برویم.
ششم- چرا اینگونه نیستیم و سیاستگذاری تجاری چگونه باید باشد؟ به نظر می‌رسد ایران اگر باز به درآمد صادرات نفت برسد بار دیگر همین میزان صادرات را نیز رها می‌کند. شاید نیاز باشد یک سازمان نیرومندتر برای صادرات تاسیس و همه بگیر و ببندهای توسعه صادرات را
دور ریخت.