31 - 01 - 2023
پشت پرده تصمیمهای گازی روسیه
یک کارشناس ارشد انرژی میگوید: سیاستهای آینده بر مبنای قیمتگذاری تخفیفی منجر به این میشود که روسیه بخش قابلتوجهی از بازار اروپا را برای خود حفظ کند، هرچند وقتی بازار به یک انرژی عادت کرد تغییر آسان نخواهد بود، کمااینکه کاهش سهم روسیه را اروپا با سختی تحمل میکند، اما در عین حال اگر بازار اروپا تغییر کند و به طور منظم از امریکا و قطر الانجی و فرآورده و نفت را از عربستان دریافت کند به تدریج به این رویه جدید نیز عادت میکند.
سیدمهدی حسینی در تحلیلی از آخرین وضعیت روسیه بعد از شروع تحریمها علیه این کشور و چرخش این کشور از اروپا به بازارهای آسیایی از جمله برنامه پیوستن به تاپی و صدور الانجی به پاکستان گفت: واقعیت این است که جنگ اوکراین یک تغییر بازار در بخش انرژی و بهویژه گاز را باعث شد. ۲۷ کشور اتحادیه اروپا تا حدود بسیار زیادی به خطوط گاز روسیه از جمله نورداستریم ۲، خطوط لولهای که از طریق اوکراین، ترکیه و دریای سیاه منتقل میشد، وابسته بودند، یعنی اروپا بهطور خاص به گاز روسیه وابسته بوده است. ضمن اینکه از بیش از ۵ میلیون بشکه نفت و فرآوردهای که صادر میکرد بخش اعظمی را روانه اروپا میکرده است، به عبارتی دیگر اروپا بخش قابلتوجهی از نفت و گاز روسیه را دریافت میکرد. علاوه بر این روسیه شروع به ساخت کارخانجات الانجی کرد که خارج از خط لوله بتواند به بازارهای دورتر هم دسترسی پیدا کند، به عبارت دیگر روسیه یک قدرت بزرگ انرژی در بازار بوده است.
وی ادامه داد: بعد از جنگ اوکراین چند اتفاق با هم رخ داد؛ اولا اینکه روسیه تهدید کرد صادرات به اروپا را قطع یا کم میکند و این موضوع اروپاییها را به فکر انداخت که مسائل خود را حل کنند. دوم اینکه آنها نیز روسیه را تحریم کردند که البته تحریم مماشاتی بود و حسابهای بانکی روسیه را دو بانک از جمله گازپروم باز نگه داشتند که بتوانند تبادل پولی و مالی داشته باشند، اما در این فاصله اتفاقاتی هم افتاد و آن اینکه اروپا تصمیم گرفت تا جایی که میتواند وابستگی خود به روسیه را کم کنند از سوی دیگر آمریکا که اخیرا تبدیل به یک قدرت بزرگ صادرات نفت و گاز شده تغذیه بازارهای اقمار خود از جمله قطر و عربستان را آغاز کرد، به این ترتیب یک شیفت جدی و درازمدت برای بازار انرژی اروپا و در حقیقت دنیا اتفاق افتاده است.
این کارشناس ارشد حوزه انرژی در گفتوگو با ایلنا تاکید کرد: اکنون روسیه وادار شده به بازارهای آسیایی نگاه کند، بهطوری که با تخفیف فروش نفت به شرق آسیا مثل هند و چین در واقع به بازارهایی که ما در شرایط تحریم داشتیم، ورود کرده و سهم بالایی را از آن خود کرده است. در این موضوع هندیها هم علاقهمندند هرچه بتوانند نفت را ارزانتر بخرند و انبار کنند، بهطوری که در حال حاضر ذخایر نفتی هند و چین لب به لب شده است و همین ذخیرهسازی سنگین موجب شد قیمت نفت که پیشبینی میشد در زمستان امسال به بالای ۱۰۰ دلار هم برسد، زیر ۸۰ دلار نگه دارد.
وی ادامه داد: در مورد گاز نیز روسیه تصمیم گرفته به بازارهایی مثل هند و پاکستان هم ورود کند و این یک بخشی از تغییر بازار است که باید ما را به فکر بیندازد. روسیه بخشی از سهم بازاری را که در شرایط تحریم داشتیم، تنگ کرده است. در مورد گاز، ما چند میلیارد دلار هزینه کردیم و خط لوله را تا مرز پاکستان رساندیم. این خط از دهههای گذشته به خط لوله صلح معروف و قرار بود گاز به پاکستان و سپس هند برود. البته اسلامآباد همیشه با این موضوع که گاز از مسیر کشورش به هند برود مشکل داشت. در زمان بینظیر بوتو در ملاقات خصوصی که بنده با ایشان داشتم عنوان شد که قیمت گاز صادراتی به پاکستان باید قابل رقابت با نفتکوره باشد، بنابراین در کل در زمینه واردات گاز از ایران غیر از حاشیهای که داشت با اصل قضیه موافق بود اما وقتی صحبت از صدور گاز به هند از مسیر پاکستان شد بوتو اعتقاد داشت که در این مورد باید نیروهای مسلح پاکستان تصمیم بگیرند. بنابراین پاکستان همچنان ملاحظاتی برای صدور گاز به هند از مسیر پاکستان دارد اما اکنون اگر روسیه بخواهد گاز خود را به این کشور برساند شاید شرایط متفاوتی داشته باشد، یعنی شاید بتواند حتی از طریق خط لوله هم به هند برسد. در هر صورت روسیه به دنبال بازارهای جدید و اروپا به دنبال منابع جدید نفت و گاز است، بنابراین این پروژهها جلو خواهند رفت.
حسینی گفت: در هر حال اگر در آینده مساله اوکراین رتق و فتق شود و در بلندمدت روسیه مسائلی را که با ناتو دارد به سرانجام برساند، میتواند به شرایط عادی برگردد. اکنون ۵ خط لوله فقط از سیبری به اروپا میرود. این خطوط قرار نیست IDL بماند، خطوط شبکه متعددی که در اروپا وجود دارد ممکن است دوباره فعال شود اما در عین حال باید گفت تغییر و شیفت اتفاق افتاده است، یعنی روسیه سعی میکند به بازارهای آسیای شرقی هم ورود کند. همچنین کشورهایی مثل ترکمنستان درست است که جزو جمهوریهای مستقل مشترکالمنافع هستند اما واقعیت این است که روسیه نفوذ زیادی در این جمهوریهای سابق شوروی دارد و از مسیر شبکه و حتی گاز این کشورها استفاده میکند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد