پنجه خرس‌ها روی صورت تحریم

صادرات نفت روسیه برای دومین هفته پیاپی روند صعودی را طی کرد چراکه نزدیک به نیمی از نفتکش‌هایی که در سال‌های گذشته تحت تحریم قرار گرفته بودند، فعالیت خود را از سر گرفته‌اند.
به گزارش اقتصادآنلاین، افزایش صادرات نفت خام روسیه در شرایطی رخ می‌دهد که وضعیت ژئوپولیتیکی همچنان پرتنش باقی مانده و اقتصاد جهانی با پیامدهای جنگ اوکراین و تنش‌های مداوم در خاورمیانه دست‌وپنجه نرم می‌کند. در این میان، بازگشت نفتکش‌های تحریمی به چرخه صادرات و نبود تحریم‌های جدید از سوی دولت ترامپ، فرصت‌هایی تازه برای مسکو به وجود آورده تا با حفظ درآمدهای نفتی، فشار تحریم‌ها را کاهش دهد.
از سوی دیگر، تلاش‌های دونالد ترامپ برای پایان دادن سریع به جنگ اوکراین با واکنش سرد مسکو مواجه شده و نشانه‌ای از عقب‌نشینی یا مصالحه فوری دیده نمی‌شود. به نظر می‌رسد که روسیه، در غیاب فشار تحریمی موثرتر، همچنان بر ادامه صادرات و حفظ نفوذ منطقه‌ای خود تاکید دارد.
افزایش مستمر صادرات نفت روسیه، همراه با به‌کارگیری مجدد ناوگان نفتکش‌های تحریم ‌شده، ممکن است چشم‌انداز تلاش‌های غرب برای محدود کردن درآمدهای نفتی مسکو را با چالش مواجه کند. در عین حال، این روند می‌تواند عامل مهمی در نوسانات قیمت جهانی نفت و روابط اقتصادی شرق و غرب در ماه‌های آینده باشد.
در این زمینه نشریه بلومبرگ در گزارشی آورده است: در بازه چهار هفته‌ای منتهی به ۲۷ آوریل، جریان صادرات نفت خام از تمامی بنادر روسیه به 26/‏3‌میلیون بشکه در روز رسید که نسبت به هفته پیش از آن یک درصد افزایش نشان می‌دهد. با این حال، این میزان همچنان حدود ۱۹۰‌هزار بشکه در روز کمتر از اوج اخیر ثبت ‌شده در یک ماه گذشته است که معادل ۶‌درصد کاهش محسوب می‌شود. افزایش صادرات از بنادر بالتیک و اقیانوس آرام تا حد زیادی با کاهش ارسال‌ها از دریای سیاه و قطب شمال جبران شد.
در شرایطی که دولت دونالد ترامپ تاکنون از اعمال تحریم‌های جدید علیه روسیه خودداری کرده، برخی از نفتکش‌هایی که در دوره ریاست‌جمهوری جو بایدن تحریم شده بودند، بار دیگر در حال حمل نفت‌خام روسیه هستند. طبق داده‌های ردیابی کشتی‌ها که توسط بلومبرگ گردآوری شده، دست‌کم ۱۸‌نفتکش از ۳۹‌نفتکش تحریمی که در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ در فهرست سیاه آمریکا قرار گرفتند، اکنون به ‌طور منظم از بنادر روسیه نفت بارگیری می‌کنند. برخی دیگر از این کشتی‌ها نیز به نظر می‌رسد به مسیرهای نفتی ایران و ونزوئلا منتقل شده‌اند. در این میان، مسکو همچنان مانع تحقق برنامه‌های ترامپ برای پایان سریع جنگ اوکراین شده است.
افزایش حجم صادرات خام
براساس داده‌های ردیابی کشتی‌ها و گزارش‌های نمایندگان بندری، در هفته منتهی به ۲۷ آوریل، در مجموع ۳۲‌نفتکش 72/‏23‌میلیون بشکه نفت خام روسیه را بارگیری کردند. این رقم نسبت به هفته قبل که ۳۱‌کشتی 45/‏23‌میلیون بشکه صادر کرده بودند، افزایش داشته است. میانگین روزانه صادرات نفت خام روسیه در هفته اخیر حدود 39/‏3‌میلیون بشکه بوده که نسبت به هفته گذشته حدود ۴۰‌هزار بشکه در روز افزایش نشان می‌دهد. همچنین، میانگین چهار هفته‌ای صادرات نیز برای دومین هفته پیاپی افزایش یافته و از 21/‏3‌میلیون بشکه در روز در دوره منتهی به ۲۰ آوریل، به 26/‏3‌میلیون بشکه در روز رسیده است.
ارزش صادرات
در هفته منتهی به ۲۷ آوریل، ارزش ناخالص صادرات نفت مسکو برای دومین هفته افزایش یافت و با رشد حدود ۵۰‌میلیون دلاری، به 33/‏1‌میلیارد دلار رسید؛ رشدی معادل ۴‌درصد که ناشی از افزایش قیمت و حجم محموله‌های صادراتی بوده است.
طبق گزارش آرگوس مدیا، قیمت نفت اورال روسیه در بنادر بالتیک حدود 90/‏0‌دلار در هر بشکه افزایش یافت و قیمت بارگیری‌ها در دریای سیاه نیز با افزایشی حدود 80/‏0‌دلار همراه بود. نفت خام نوع ESPO در اقیانوس آرام حدود 50/‏1‌دلار افزایش یافت و قیمت تحویلی به هند نیز حدود 40/‏0‌دلار افزایش نشان داد.
میانگین 4 هفته‌ای درآمد صادراتی
برمبنای میانگین چهار هفته‌ای، درآمد حاصل از صادرات نفت روسیه در بازه منتهی به ۲۰ آوریل، در حدود 3/‏1‌میلیارد دلار در هفته باقی مانده است. با استفاده از این معیار، هرچند حجم صادرات افزایش یافته اما این افزایش با کاهش قیمت‌ها تا حدودی خنثی شده است.
صادرات براساس مقصد
براساس داده‌های گردآوری‌ شده، صادرات مشاهده‌ شده به مشتریان آسیایی روسیه، از جمله آنهایی که مقصد نهایی مشخصی ندارند، در چهار هفته منتهی به ۲۷ آوریل به 95/‏2‌میلیون بشکه در روز افزایش یافته است.
این رقم شامل حدود ۶۳۰‌هزار بشکه در روز نفت است که توسط کشتی‌هایی از بنادر غربی بارگیری شده و مقصد آنها بندر پورت‌سعید یا کانال سوئز ثبت شده است؛ همچنین شامل محموله‌هایی از بنادر اقیانوس آرام است که مقصد نهایی برای آنها مشخص نیست. افزون بر این، حدود ۵۰‌هزار بشکه در روز از طریق کشتی‌هایی حمل شده‌اند که هنوز مقصد نهایی را اعلام نکرده‌اند.
افزایش صادرات به ترکیه
جریان صادرات به ترکیه نیز در دوره چهار هفته‌ای اخیر به طور میانگین حدود ۳۱۰‌هزار بشکه در روز بوده که نسبت به هفته پیش از آن، افزایشی ۳۰‌هزار بشکه‌ای داشته است. این رقم بالاترین میزان صادرات به ترکیه از دوره منتهی به دوم فوریه محسوب می‌شود.