پیامدهای اجرای موافقتنامه تجارت آزاد ایران- روسیه

«جهان‌صنعت»- نماینده مرکز توسعه صادرات روسیه در ایران معتقد است: سفر مسعود پزشکیان، رییس‌جمهوری اسلامی ایران به مسکو و امضای معاهده جامع راهبردی، بستر قانونی رفع موانع و گره‌های فراروی تجارت دوجانبه را فراهم کرده است.
«خسرو حسن‌بیگف» در گفت‌وگو با ایرنا در مسکو، به تشریح ابعاد و رهاوردهای این سفر، چشم‌انداز توسعه مبادلات تجاری با استفاده از ارزهای ملی و فناوری بلاکچین و همچنین امکان سرمایه‌گذاری و ایجاد مراکز لجستیک مشترک در مرزهای ایران و کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا در پی اجرایی شدن موافقتنامه تجارت آزاد دو کشور پرداخت.
حسن‌بیگف اظهار کرد: سفر مسعود پزشکیان، رییس‌جمهور ایران به مسکو، گام مهمی در جهت تقویت مشارکت راهبردی بین کشورهای‌مان بود. دیدار با ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور و میخائیل میشوستین، نخست‌وزیر روسیه تمایل متقابل برای تعمیق همکاری‌ها در زمینه‌های کلیدی مانند انرژی، حمل‌ونقل، کشاورزی و فناوری پیشرفته را تایید کرد.
او افزود: این موضوع اهمیت زیادی دارد که طرفین نه‌تنها پروژه‌های جاری، بلکه چشم‌اندازهای بلندمدت همکاری را نیز مورد بحث قرار دادند. به عنوان مثال، بحث گسترش استفاده از پول ملی در تسویه‌حساب‌ها مطرح شد که گام مهمی برای کاهش وابستگی به دلار و یورو است. آنها همچنین درباره تلاش‌های مشترک برای غلبه بر فشار تحریم‌ها که به‌ویژه برای کشورهای ما اهمیت دارد، گفت‌وگو کردند. در این دیدارها تاکید شد که روسیه و ایران یکدیگر را نه‌تنها به عنوان شریک، بلکه به عنوان متحدان استراتژیک آماده برای مقابله مشترک با چالش‌های جهانی می‌دانند.
نماینده مرکز توسعه صادرات روسیه اظهار کرد: این مرکز با ارائه ابزارهای مالی و غیرمالی به شرکت‌های روسی و ایرانی برای توسعه و اجرای پروژه‌های مشترک اقتصادی خارجی، فعالانه از این طرح‌ها حمایت می‌کند. به عنوان مثال، آژانس اعتبار صادراتی و بیمه سرمایه‌گذاری که بخشی از مرکز صادرات روسیه است، در بیمه معاملات صادراتی کمک می‌کند. همچنین ساختار بانکی زیرمجموعه این آژانس، فرصت‌های اعتباری را برای مشتریان خود به منظور اجرای پروژه‌های مشترک روسیه و ایران و همچنین پروژه‌های تعاونی در کشورهای ثالث فراهم می‌کند. این امر به‌ویژه با توجه به گسترش بریکس پلاس که فرصت‌های جدیدی را برای تجارت روسیه در بازار خارجی باز می‌کند، اهمیت دارد.
حسن‌بیگف: اظهار کرد: امضای معاهده تجارت آزاد میان دو کشور، رویداد تاریخی بود که افق‌های جدیدی را برای تجارت دوجانبه گشوده است. این سند یک مبنای قانونی محکم برای رفع موانعی ایجاد می‌کند که رشد تجارت دوجانبه را برای مدت طولانی متوقف کرده است.
او افزود: یکی از موانع اصلی سختی محاسبات مالی به دلیل تحریم‌ها بود. اکنون طرفین، فعالانه در حال کار برای ایجاد مکانیسم‌های جایگزین از جمله استفاده از ارزهای ملی و فناوری‌های بلاکچین هستند. این به طور قابل‌توجهی پرداخت‌ها را ساده می‌کند و هزینه‌های تراکنش را کاهش می‌دهد. علاوه‌براین، این معاهده، هماهنگی رویه‌ها و استانداردهای گمرکی را پیش‌بینی کرده است که حرکت کالاها از مرزها را تسریع می‌کند. به عنوان مثال، پروژه‌های ایجاد مراکز لجستیکی مشترک در مرز ایران و کشورهای اتحادیه اوراسیا در حال حاضر در حال بررسی است.
نماینده مرکز توسعه صادرات روسیه گفت: ما انتظار رشد قابل‌توجهی در گردش تجاری در سال‌های آینده داریم، به‌ویژه در بخش‌هایی مانند کشاورزی، انرژی و مهندسی مکانیک. با این حال، نتایج خاص به اجرای توافقات و تلاش‌های دو طرف بستگی دارد. از جمله کار ما.
حسن‌بیگف در پاسخ به اینکه ایران و روسیه با بهره‌گیری از ظرفیت‌های قانونی معاهده جامع راهبردی چه ابتکارات جدیدی را می‌توانند در دستور کار قرار دهند؟ اظهار کرد: معاهده جامع راهبردی، فرصتی منحصربه‌فرد برای راه‌اندازی پروژه‌های بلندپروازانه جدید فراهم می‌کند که فراتر از واقعیت‌های کنونی است و روندها و چالش‌های جهانی را در نظر می‌گیرد. به عنوان مثال ساخت کریدورهای حمل‌ونقل مانند کریدور حمل‌ونقل شمال به جنوب که روسیه، ایران و هند را به‌هم متصل می‌کند. علاوه‌براین، این توافق به ما اجازه می‌دهد تا به بحث در مورد موضوعات مهم و موضوعی مرتبط با رویه‌های گمرکی، معاملات بانکی و پولی و پروژه‌های سرمایه‌گذاری ادامه دهیم.
او افزود: منابع غنی و همکاری نزدیک اقتصادی شرایط مساعدی را برای همکاری تجاری بین روسیه و ایران ایجاد می‌کند. مهم است که فعالانه به دنبال زمینه‌های جدید برای همکاری بوده و از مزایای تبلیغات در این عرصه نیز استفاده کرد.
همکاری هر دو طرف ثبات و تداوم فرآیندهای تولید را تضمین می‌کنند و همچنین مشارکت‌ها را در زمینه‌های مختلف تقویت و به رشد مشترک اقتصاد کشورها کمک می‌کند.
بیگف در پاسخ به اینکه اجرای توافقنامه تجارت آزاد ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا چه تاثیری بر مبادلات تجاری تهران و مسکو خواهد داشت؟ گفت:‌ اجرای توافقنامه تجارت آزاد بین ایران و اوراسیا کاتالیزور(تسهیل‌کننده) قدرتمندی برای رشد مبادلات تجاری بین روسیه و ایران خواهد بود. این توافق موانع تعرفه‌ای برای طیف گسترده‌ای از کالاها را از بین می‌برد و آنها را در بازارهای هر دو کشور رقابتی‌تر می‌کند. این توافق به ما این امکان را می‌دهد که روندی را برای جایگزینی واردات از کشورهای غیردوست با عرضه در تجارت متقابل ایجاد کنیم.
او افزود: بخش‌های کشاورزی و صنعتی به‌ویژه سود خواهند برد. به عنوان مثال، میوه‌ها، آجیل‌ها و غذاهای دریایی ایرانی برای مصرف‌کنندگان روسی مقرون‌به‌صرفه‌تر می‌شوند، در حالی که غلات، فلزات و تجهیزات روسی برای مصرف‌کنندگان ایرانی مقرون‌به‌صرفه‌تر می‌شوند.
او تصریح کرد: سال گذشته، شرکت‌های روسی که در ایران به فعالیت خود ادامه می‌دهند یا شروع به کار کرده‌اند، از حرکت هماهنگ خود در چارچوب «پنجره واحد» حمایت کردند. افتتاح دفتر نمایندگی مرکز صادرات روسیه در تهران در سال ۲۰۲۴ باعث تقویت هماهنگی تجاری بین دو کشور و ایجاد انگیزه برای پروژه‌های مشترک در زمینه‌هایی مانند کشاورزی، زیرساخت‌های حمل‌ونقل، فناوری و انرژی شد.
بیگف افزود: علاوه بر این، توافقنامه تجارت آزاد ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا، شرایط مطلوبی را برای توسعه سرمایه‌گذاری‌های مشترک ایجاد خواهد کرد. در مجموع می‌توان گفت که سفر رییس‌جمهور ایران به مسکو و امضای توافقنامه مشارکت جامع راهبردی فرصت‌های جدیدی را برای تعمیق همکاری‌های روسیه و ایران می‌گشاید. مرکز صادرات روسیه نیز با ارائه ابزارهای مالی و غیرمالی برای حمایت از صادرکنندگان و واردکنندگان، تلاش خواهد کرد که نقشی کلیدی در این فرآیند ایفا کند. تبلیغ برند «ساخت روسیه» نیز به تقویت جایگاه کالاهای روسی در بازار ایران، افزایش شناخت و اعتماد مصرف‌کنندگان کمک می‌کند.
او تاکید کرد: ما اطمینان داریم که تلاش‌های مشترک روسیه و ایران با حمایت نهادهایی مانند مرکز توسعه صادرات روسیه به ارتقای روابط دوجانبه به سطح کیفی جدیدی کمک می‌کند و پایه محکمی برای همکاری‌های بلندمدت ایجاد می‌کند.