پیشنهادات سیاستی

از جمله آثار رونق بورس بر اقتصاد می‌توان به قیمت‌گذاری واقعی و جلوگیری از واگذاری‌های پرحاشیه، ایجاد تعادل قیمت‌ها در بازار سرمایه، توسعه و عمق‌بخشی به بورس و جذب هرچه بیشتر نقدینگی سرگردان به سمت بازار اشاره کرد. هدایت نقدینگی به بورس و جلوگیری از سرازیر شدن آن در بازارهای واسطه‌ای مانند طلا، سکه، ارز و مسکن باعث ورود آنها به سمت شرکت‌های صنعتی، تولیدی و خدماتی آن هم در بستری شفاف می‌شود که بر رشد اقتصاد و توسعه کشور تاثیرگذار است.
رونق یافتن بازار سرمایه دارای آثار مثبت کوتاه‌مدت و بلندمدت هم برای سرمایه‌گذاران و مشارکت‌کنندگان در بازار و هم برای دولت و اقتصاد کلان کشور است. ریزش بازار سهام نیز سبب پیامدهای منفی مانند از بین رفتن سرمایه‌های تعداد زیادی از مردم، خروج نقدینگی از بازار سرمایه و سرازیر شدن آن به سمت دیگر بخش‌های اقتصادی مانند دلار و سکه و در نتیجه تشدید مشکلات تورمی و از بین رفتن اعتماد مردم به بورس و سیاست‌های دولت می‌شود. بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند یکی از بازارهایی که کمک زیادی به تحقق شعار امسال (مهار تورم و رشد تولید) می‌کند، بازار سرمایه است. در همین راستا، راهکارهایی برای توسعه هرچه بیشتر بازار و برطرف شدن مشکلات کنونی برای تحقق شعار سال ارائه می‌شود.
از جمله آثار رونق بورس بر اقتصاد می‌توان به قیمت‌گذاری واقعی و جلوگیری از واگذاری‌های پرحاشیه، ایجاد تعادل قیمت‌ها در بازار سرمایه، توسعه و عمق‌بخشی به بورس و جذب هرچه بیشتر نقدینگی سرگردان به سمت بازار اشاره کرد. هدایت نقدینگی به بورس و جلوگیری از سرازیر شدن آن در بازارهای واسطه‌ای مانند طلا، سکه، ارز و مسکن باعث ورود آنها به سمت شرکت‌های صنعتی، تولیدی و خدماتی آن هم در بستری شفاف می‌شود که بر رشد اقتصاد و توسعه کشور تاثیرگذار است. رونق یافتن بازار سرمایه دارای آثار مثبت کوتاه‌مدت و بلندمدت هم برای سرمایه‌گذاران و مشارکت‌کنندگان در بازار و هم برای دولت و اقتصاد کلان کشور است.
ریزش بازار سهام نیز سبب پیامدهای منفی مانند از بین رفتن سرمایه‌های تعداد زیادی از مردم، خروج نقدینگی از بازار سرمایه و سرازیر شدن آن به سمت دیگر بخش‌های اقتصادی مانند دلار و سکه و در نتیجه تشدید مشکلات تورمی و از بین رفتن اعتماد مردم به بورس و سیاست‌های دولت می‌شود. بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند یکی از بازارهایی که کمک زیادی به تحقق شعار امسال (مهار تورم و رشد تولید) می‌کند، بازار سرمایه است. در همین راستا، راهکارهایی برای توسعه هرچه بیشتر بازار و برطرف شدن مشکلات کنونی برای تحقق شعار سال ارائه می‌شود.
حذف قیمت‌گذاری دستوری: یکی از کارکردهای اصلی بورس، کشف قیمت بر مبنای عرضه و تقاضاست. بنابراین، لازم است این کشف قیمت فارغ از هرگونه دخالتی باشد. در بورس باید قیمت محصولات، خروجی سازوکار بازار باشد تا نقطه تعادلی میان عرضه و تقاضا ایجاد شود. با توجه به تعهداتی که مجلس و دولت در برابر بازار سرمایه و شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس دارند، لازم است حذف قیمت‌گذاری دستوری در دستور کار قرار گیرد. با این اقدام، بازار سرمایه از وضعیت رو به کاهش به سمت ثبات و افزایش و رشد شاخص‌های بورسی در تمام جهت‌ها حرکت می‌کند. با وجود شفافیت بسیار زیادی که در بورس کالا وجود دارد، متاسفانه هنوز بسیاری از قیمت‌گذاری‌ها را نهادهای موازی و بعضا ذی‌نفع در موضوع مورد بررسی انجام می‌دهند. لازم است در قوانین بالادستی مانند تنظیم بودجه‌های سنواتی، قیمت‌گذاری کالاها به سازوکار بورس کالا سپرده شود.
اتخاذ سیاست‌های شفاف درباره بازار ارز به خصوص کم شدن فاصله بین دلار نیمایی و توافقی: یکی از عوامل بسیار مهم و اثرگذار بر بازار بورس، وضعیت نرخ ارز است. نزدیک شدن دو نرخ نیمایی و توافقی و فاصله کم این دو می‌تواند سوددهی برخی شرکت‌های بورسی عرضه‌کننده ارز در این بازار را بیشتر کند که از این طریق به کاهش نوسانات بازار ارز نیز کمک زیادی می‌شود.
استفاده از ظرفیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری اهرمی: با توجه به گسترش ابزارها و ظرفیت‌های جدید در بازار سرمایه، می‌توان از این کانال‌ها در راستای سرمایه‌گذاری استفاده کرد. برای مثال، صندوق‌های سرمایه‌گذاری اهرمی می‌تواند گزینه جذابی برای سرمایه‌گذاری باشد. صندوق اهرمی نوعی صندوق سرمایه‌گذاری است که از تکنیک اهرم مالی برای به دست آوردن بازدهی مضاعف از سرمایه‌گذاری استفاده می‌کند. این صندوق همزمان از دو سازوکار «صدور و ابطال» و «قابل معامله در بورس» برای سرمایه‌گذاری و انتقال مالکیت واحدها استفاده می‌کند. سازوکار نوع واحدهای این صندوق با سطح ریسک آنها ارتباط دارد. به این صورت که واحدهای صدور و ابطالی را واحدهای بدون ریسک و واحدهای قابل معامله در بورس را واحدهای پرریسک در نظر می‌گیرند. پرتفوی این صندوق‌ها را عمدتا سهام و حق‌تقدم سهام تشکیل می‌دهد.
تشویق افراد تازه‌وارد به سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری: با سازوکار مناسبی، افراد حقیقی به خصوص افرادی که به تازگی کد بورسی گرفته‌اند، تشویق به سرمایه‌گذاری در بورس از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری شوند و تا مدتی اجازه فعالیت و معامله مستقیم به افراد بی‌تجربه و کم‌تجربه داده نشود. به این طریق می‌توان امیدوار بود که تلاطمات بازار و رفتارهای رمه‌ای در خریدوفروش کنترل شود.
گسترش و توسعه ابزارهای مالی جدید: با توجه به بزرگ شدن بازار سرمایه، باید ابزارهای مالی متنوع و جدید ارائه شود. از جدیدترین ابزارهای بازار سرمایه، فروش تعهدی، ابزار آتی سبد سهام و اختیار فروش و خرید تبعی است. با توجه به راه‌اندازی قابلیت فروش تعهدی، این ابزار می‌تواند به کسب بازدهی در بازار منفی، کسب بازدهی بدون فروش سهم، افزایش نقدشوندگی و پوشش ریسک در زمان نزول بازار بینجامد که با ایجاد بسترهای مناسب می‌توان به موفقیت این ابزار در جذب فعالان بازار سرمایه امید داشت. ابزار آتی سبد سهام به عنوان قراردادی برای معامله سبدی از سهام مشخص با تعداد مشخص است که تاریخ سررسید معینی دارد و از ویژگی‌های آن می‌توان به امکان معامله دوطرفه و پوشش ریسک اشاره کرد که با افزایش حجم معاملات روی این ابزارها می‌توان نسبت به پوشش ریسک سبد دارایی‌ها اقدام کرد. اختیار فروش و خرید تبعی نیز از ابزارهای مالی جدید بازار سرمایه به شمار می‌آید که ویژگی‌های نزدیک اختیارات معامله در بازارهای بین‌المللی را دارد. با توجه به اینکه این ابزار نوعی بیمه سهام است که شرکت‌ها به فروش می‌رسانند، شرکت ناشر متعهد می‌شود تعداد معینی از سهام را به قیمت اعمال در زمان مشخص، از سهامداران دارنده اختیار خریداری کند یا به آنها بفروشد.
گسترش آموزش همگانی بورس و استفاده از ظرفیت شبکه‌های اجتماعی برای این کار: بسیاری از کارشناسان معتقدند تشکیل برخی صفوف فروش و خرید در بازار به دلیل هیجانات کاذب توسط برخی افراد حقیقی است که به دلیل عدم آموزش صحیح وارد صفوف می‌شوند. پیشنهاد می‌شود قبل از دادن کد بورسی و معاملاتی به افراد، یک دوره آموزش بازار سرمایه برای افراد گذاشته شود. همچنین لازم است تحولات بازار سرمایه بهتر اطلاع‌رسانی و پیشرفت این بازار در ابعاد وسیع‌تری به مردم شناسانده شود.
دوطرفه کردن بازار بورس: یکی از دلایل اصلی مخالفت و مقاومت شدید حقوقی‌ها و بازیگران بزرگ در بورس علیه دوطرفه شدن بازار، موضوع نوسان‌گیری است. اگر بازار بورس مشابه بازارهای جهانی دوطرف باشد، قیمت‌ها سریع به تعادل می‌رسند و حقوقی‌ها قدرت تاثیرگذاری بر قیمت‌ها و قیمت‌سازی را نخواهند داشت.