پیشنهاد سرمایه‌گذاری بخش‌خصوصی در گمرکات

رییس اتاق ایران در نشستی که با حضور رییس ‌کل گمرک برگزار شد، با اشاره به وضعیت گمرکات دیگر کشورها که توسط بخش‌خصوصی اداره می‌شوند، برای سرمایه‌گذاری اتاق ایران در گمرکات با هدف تجهیز اعلام آمادگی کرد.
رییس ‌کل گمرک کشور نیز در نشست با هیات‌رییسه اتاق ایران و روسای کمیسیون‌های تخصصی پارلمان بخش‌خصوصی، ضمن اطلاع از دغدغه‌هایی که فعالان اقتصادی با آنها مواجه هستند، گفت: بخشنامه‌هایی که براساس ماده ۲۴ و ۳۰ قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار تدوین نشده باشند را ابلاغ نخواهیم کرد.
روسای کمیسیون‌های اتاق ایران نیز از به‌روز نبودن ارزش کالاها در گمرک، تجهیز نبودن گمرکات و طولانی شدن صف کامیون‌ها برای گذر از مبادی خروجی انتقاد کردند.
به گزارش اتاق ایران آنلاین، صمد حسن‌زاده، رییس اتاق ایران با توجه به وضعیت اداره گمرکات در دیگر کشورها از جمله ترکیه که در همسایگی ایران قرار دارد، گفت: گمرکات در این کشور توسط بخش‌خصوصی اداره می‌شوند و این تجربه‌ای است که شاهدش هستیم و توانسته اثرات مثبتی در پی داشته باشد.او ادامه داد: اتاق ایران در کنار گمرک بوده و برای تکمیل پایانه‌ها و تجهیز گمرکات آماده سرمایه‌گذاری است تا برای کاهش مشکلات اقدامات لازم را انجام دهد.
رییس اتاق ایران پیشنهاد داد که نشستی به همت کمیسیون گمرک اتاق ایران و معاونان، مدیران و کارشناسان گمرک در راستای موضوعات آموزشی برگزار شود. البته ضرورت دارد تا تشکیل این جلسات به صورت مداوم و در بازه‌های زمانی مشخص دنبال شود.
امکان بررسی مصداقی موضوعات
محمدرضا فاروقی، رییس کمیسیون گمرک اتاق ایران نیز در این نشست با توجه به جایگاه گمرک در پروسه تجارت کشور تصریح کرد: خوشبختانه کمیسیون گمرک توانسته در طول این مدت با همکاری گمرک اقدامات مهمی را انجام دهد. تدوین اصلاحیه قانون امور گمرکی و آیین‌نامه اجرایی آن طی همکاری بین اتاق ایران و گمرک دنبال شد، همچنین اصلاحیه قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز در دستور است. مشکل توقف کامیون‌ها در مبادی ورودی را مورد توجه قرار دادیم و تمدید بخشنامه ترخیص درصدی اتفاق افتاد که بسیاری از مشکلات فعالان اقتصادی را حل کرد.
این فعال اقتصادی ادامه داد: به تازگی نامه‌ای از طرف گمرک صادر شد مبنی بر اینکه موارد به صورت مصداقی از طرف اتاق ایران مطرح شود تا در قالب کمیته‌های مشترک بین گمرک و اتاق بررسی و حل شود که این مهم نیز وارد مرحله اجرا شده است.
صدور بخشنامه‌های خلق‌الساعه
حسین پیرموذن، نایب‌رییس اتاق ایران نیز با حضور در این نشست به کمیسیون‌های تجدیدنظر گمرکی اشاره کرد و گفت: باید شاخص‌های مشترکی را بین گمرک و بخش‌خصوصی تعریف کنیم تا تعداد پرونده‌هایی که وارد کمیسیون‌ها می‌شوند، کاهش یابد. متناسب با شرایط به نظر می‌رسد در بحث کارشناسی و تعیین شناسه نباید مشکلی داشته باشیم. موضوع بعدی به بحث قیمت‌گذاری کالاها برمی‌گردد که در نهایت منجر به بیش‌بود یا ترویج کارت‌های اجاره‌ای می‌شود.
او صدور بخشنامه‌های خلق‌الساعه و ناگهانی را همچنان به عنوان یک چالش جدی مطرح کرد و افزود: گمرک باید با توجه به استقلال درآمدی و تفکری، مانع صدور انواع بخشنامه‌های یک‌شبه شود.
نایب‌رییس اتاق ایران زیرساخت‌های گمرکی را در مبادی ورودی و خروجی کشور نامطلوب خواند و تجهیز یا به‌روز شدن تجهیزات را مهم دانست. به اعتقاد او، امکانات گمرکی برای تقویت سطح مناسبات تجاری با منطقه اوراسیا مهیا نیست. در این رابطه گمرک آستارا و گمرکات شمالی باید تجهیز شوند.پیرموذن ایجاد آزمایشگاه‌های تخصصی و استاندارد در همه گمرکات کشور را خواستار شد و آمادگی بخش‌خصوصی برای همکاری با گمرک در این حوزه را اعلام کرد.
تجارت سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر
براساس این گزارش، فرود عسگری، رییس ‌کل گمرک در این نشست، حضور در بین فعالان اقتصادی و آشنایی با چالش‌ها و مشکلات را ماموریت گمرک دانست و تصریح کرد: در تلاشیم دستگاه‌های مربوط را نیز همراه با خود جلو ببریم تا روند تجارت کشور تسریع و کم‌هزینه‌تر شود.
او خاطرنشان کرد: تا سال ۱۳۹۰ براساس قانون امور گمرکی رفتار می‌کردیم و موضوعات با سهولت جلو می‌رفت و تا این سطح پرونده نداشتیم. از سال‌۹۰ قوانین تغییر کرد و با انواع مصوبات که با سرعت تغییر می‌کنند، روبه‌ر‌و هستیم. از طرفی فشارهای تحریمی بیشتر شد. قانون اصلاح مبارزه با قاچاق کالا و ارز هم پیش آمد که کار گمرک را سخت‌تر و پیچیده‌تر کرد تا آنجا که انتظار داشتیم بخش‌خصوصی واکنش نشان دهد.
عسگری تعداد بالای گمرکات در ایران را یک معضل جدی دانست و گفت: بودجه کافی برای تجهیز همه گمرکات فراهم نیست. ایران ۱۴۰‌گمرک و در مقابل چین ۴۹ گمرک دارد. ۱۵‌منطقه آزاد ایجاد کردیم. در ایران این همه مبادی ورودی و خروجی تعریف شده است که نباید اینگونه رفتار می‌شد.
رییس ‌کل گمرک تاکید کرد: اگر تعداد گمرکات متناسب با سطح تجارت کشور هماهنگ بود، تجهیز و رسیدگی به آنها امکان‌پذیر می‌شد.
او ادامه داد: اینکه تغییر نرخ ارز موجب دپوی کالاها در گمرک می‌شود، ادعای دقیق و درستی است و حتما گزارش‌های آن را منتقل می‌کنیم. در واقع این چهارمین تجربه من در طول فعالیت گمرکی‌ام است که با تغییر نرخ ارز مواجه می‌شویم.
تسهیلات برای بهبود شرایط تجارت
عسگری در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: امتیازی برای بخش‌خصوصی در حوزه ضمانتنامه‌های بانکی در نظر گرفتیم که قابلیت اجرا دارد. ترخیص نسیه نیز به عنوان تسهیلاتی که منظور شده، امکان‌پذیر است از طرفی مسیر سبز را نیز تعریف کردیم.
رییس ‌کل گمرک همچنین ادامه داد: واحدهای تولیدی، تحقیقاتی، آموزشی و‌… که قصد واردات قطعه‌ای را دارند، در قالب تسهیلات مشخصی می‌توانند آن را انجام دهند.
او همچنین از امکان دریافت استاندارد اجباری در پروسه واردات یک کالای مشابه برای یک‌بار صحبت کرد و افزود: درباره ورود موقت تصمیمی گرفتیم مبنی بر اینکه مجوز ورود موقت معادل ۹۰درصد ظرفیت اسمی پروانه بهره‌برداری واحدها را بدهیم.
رییس ‌کل گمرک استفاده از ظرفیت ماده‌۴۲ قانون امور گمرکی را مورد توجه قرار داد و گفت: اگر درباره واردات کالایی به صورت مصداقی مشکلی اضطراری وجود دارد، با تکیه بر ماده‌۴۲ قانون امور گمرکی قابل رسیدگی است.
عسگری خاطرنشان کرد: بخشنامه‌هایی که براساس ماده ۲۴ و ۳۰ قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار تدوین نشده باشند را ابلاغ نخواهیم کرد.
او درباره کارشناس مجازی و ارزش کالاهای تجاری نیز گفت: ۵۰۰‌هزار رکورد بودند که به‌روز نشده بودند. فرآیند اصلاح را آغاز کردیم. در سامانه جدید، شرایط فعالیت کارشناس مجازی تغییر می‌کند و اگر طولانی شدن پروسه کارشناسی‌ها را شاهد باشیم، ورود می‌کنیم. به هرحال با کمبود تعداد کارشناسان مواجه هستیم و در تلاشیم تا مشکل این حوزه را با کمک ظرفیت‌هایی که دراختیار داریم، برطرف کنیم.
رییس ‌کل گمرک از برنامه‌ریزی برای کاهش قطعی‌های سامانه گمرکی خبر داد و گفت: گمرکات تحت وب هستند و امکان انتخاب گمرکات از سوی صادرکنندگان وجود دارد.
در بخش بعدی نشست، مجید دهقانی‌نیا معاون دفتر ارزش گمرک و علی‌اکبر شامانی معاون امور گمرکی گمرک برخی ابهامات و سوالات را پاسخ دادند.
یک پیشنهاد برای گمرک آستارا
عبدالله مهاجر‌دارابی، عضو هیات‌رییسه اتاق ایران نیز در این نشست به ظرفیت شورای گفت‌وگو برای پیگیری چالش‌ها اشاره کرد و در ادامه درباره مشکل گمرک آستارا گفت: واحدهای کوچک و متوسط در امر تجارت از گمرک زمینی استفاده می‌کنند. برای حل مشکلات این حوزه می‌توان در گمرک هر استان، پلمب را انجام داده و از همان استان مبدا، گواهی را ارائه داد تا دیگر در آستارا دچار مشکل و ترافیک نشویم. محمدرضا بهرامن، نایب‌رییس اتاق ایران نیز گمرک را موضوع اصلی تجارت عنوان کرد و گفت: رییس ‌کل گمرک باید وارد هیات نمایندگان می‌شد تا از نزدیک با چالش‌های بخش‌خصوصی آشنا شود. این موضوع با توجه به اینکه هنوز دو نفر از نمایندگان دولت در هیات نمایندگان معرفی نشدند، پیگیری خواهد شد.
محمود تولایی از تعطیلی واحدهای تولیدی و فهرست بالایی از چالش‌های پیش‌روی واحدهای تولیدی انتقاد کرد و خواستار رسیدگی به این وضعیت شد. او تاکید کرد: اتاق ایران برای برون‌رفت از این شرایط باید برنامه‌ ارائه دهد. در این راستا ضرورت دارد صدای بخش‌خصوصی رساتر شنیده شود.
محسن امینی، رییس کمیسیون صنایع غذایی اتاق ایران به جایگاه اتاق ایران در جلسات تصمیم‌گیری دولت اشاره کرد و گفت: باید بتوانیم جایگاه بخش‌خصوصی را در صحنه سیاستگذاری‌ها و اجرای طرح‌ها ارتقا دهیم. از طرفی در برخی کمیته‌ها و کارگروه‌ها تنها یک کرسی به اتاق ایران اختصاص دارد که کافی نیست.