20 - 12 - 2022
پیکر همایون خرم تشییع شد
شجریان: زندگی بدون عزیزان لطفی ندارد
گروه فرهنگ- روز گذشته پیکر همایون خرم، آهنگساز و نوازنده شهیر ویولن که هفته پیش درگذشت، در قطعه هنرمندان بهشت زهرا تشییع شد. هنرمندانی همچون محمدرضا شجریان، علیرضا قربانی و محمد اصفهانی در این مراسم حضور داشتند و بر پیکر همایون خرم آواز خواندند و او را تا قطعه هنرمندان بهشت زهرا بدرقه کردند.
شجریان: زندگی بدون عزیزان لطفی ندارد
محمدرضا شجریان در این مراسم بعد از خواندن یک رباعی از خیام در مقابل پیکر همایون خرم گفت: «این ضایعه بزرگ را واقعا تسلیت میگویم و سپاس از شما که اینگونه قدر هنرمندانتان را میدانید و با مهر، نهال وجودشان را آبیاری میکنید. با استاد همایون خرم بیش از ۴۵ سال دوست بودیم و چه شبهایی که در استودیوهای رادیویی کنار هم حضور داشتیم و به تهیه برنامههای رادیویی میپرداختیم. آن شبها را فراموش نمیکنم و چهره پرمهر همایون خرم را از یاد نخواهم برد. او انسانی بااخلاق، باحوصله و پرمهر بود. هنوز باورم نمیشود که جسم همایون از بین ما رفت. یک نفر آمد جلو و به من تسلیت گفت و بیان کرد «خاکش بقای عمر شما باشد». میخواهم بگویم چه بقایی که آدم دوستانش را از دست بدهد و کسی دیگر نمیتواند جای آنها را پر کند. وقتی وارد مجلس شدم، فخرالدینی را با چشمان پر از اشک دیدم که میگفت این عزیز ما هم رفت. متاسفم که هنرمندان یکی پس از دیگری ما را ترک میکنند. زندگی بدون این عزیزان دیگر لطفی ندارد.»
فخرالدینی: تاریخ فراموشکار نیست
در ادامه این مراسم فرهاد فخرالدینی، رهبر سابق ارکستر ملی درباره از دست رفتن همایون خرم گفت: «من هنوز باورم نمیشود که همایون خرم عزیز در بین ما نیست. وقتی خبر فوت همایون خرم را شنیدم با خودم گفتم همایون بر زمین نخورد او استوار و پابرجاست و ما احساس و اندیشه او را در آثارش احساس میکنیم. او در ارتباط با ماست. هنرمندان عزیز ما مثل همایون خرم عمر جاویدان خواهند داشت و به سادگی از بین نمیروند.»
فخرالدینی با اشاره به تاریخ موسیقی ایران و فراز و نشیبهایی که این هنر طی کرده است، ادامه داد: در دوران ساسانیان هنرمندانی مانند «باربد» و «نکیسا» خوش درخشیدند و به مقام شامخی رسیدند. در واقع ما در تاریخ موسیقی چند دوره درخشان داشتیم و قرن ۳ تا ۹ نیز با حضور افرادی چون عبدالقادر مراغی و صفیالدین دوران طلایی داشت. در دوره صفویه موسیقی کمرنگ شد و آن دوره درخشان در سالهای ۳۰ تا ۵۰ با حضور هنرمندانی چون آقا حسینقلی و میرزا عبدالله دوباره شکل گرفت که در این زمان ردیفهای موسیقی تنظیم شد و موسیو لومر به ایران آمد. البته کسانی مثل درویشخان نیز کنسرتهایی در ایران برگزار کردند که شایسته تقدیر است. به دنبال آن علینقی وزیری مدرسه موسیقی را شکل داد و امثال خالقی و معروفی در آنجا تربیت شدند. در این راستا استاد صبا تربیت شد و صبا هنرمندانی مانند تجویدی و خرم را تربیت کرد که آنها خیلی چیزها از صبا یاد گرفتند. صدای سازشان شنیدنی بود و قطعاتشان بر دل مینشست. در این دوره آثار درخشانی به وجود آمد اما چگونه؟! با عشق و همدلی و تعامل نوازندگان آثاری مملو از احساس و زیبایی به وجود آمدند. کارهای همایون روان هستند و جملهبندی خوبی دارند اما نمیدانم از سالهای ۵۰ به بعد چه شد که بعضی از خودیها و غیرخودیها چهرههای واقعی موسیقیدانان را میپوشانند؟! اما تاریخ فراموشکار نیست.
وی درباره همایون خرم گفت: «همایون خرم مرد شریفی بود. ما ۵۰ سال پیش در ارکستر گلها با هم آشنا شدیم و دوستیمان ادامه پیدا کرد و در شورای فنی ارکسترملی و شورایعالی خانه موسیقی با هم بودیم و اکنون جای همایون در بین ما خالی است. او دوست و همکار خوبی بود. از دست دادن چنین هنرمندی ضایعه بزرگی است. همایون خرم همیشه پاینده و پابرجاست. آثارش را زمزمه خواهیم کرد چراکه اثری که از دل برخاسته بر دل نشیند.»
داود گنجهای، عضو شورایعالی موسیقی نیز در سخنانی، فقدان همایون خرم را به خانواده موسیقی ایران تسلیت گفت و ادامه داد: «من از صمیم قلب دست آنهایی را میبوسم که احترام یک هنرمند واقعی، یک عارف و یک مسلمان واقعی را میدانند و از همه آنها تشکر میکنم. یک روز با همایون خرم به منزل تجویدی رفته بودیم. خرم ویولن را به من داد و گفت بزن. من گفتم تو شاگرد برجسته صبا هستی من ویولن بزنم؟ اما با اصرار خرم یک قطعه از تجویدی را نواختم.
در ادامه این مراسم علیرضا قربانی پشت میکروفن رفت و گفت: امروز دردانهای را از دست دادیم و بعید است مادر دهر دیگر مثل او بیاورد. در این سالها که خدمت استاد بودم، اخلاقمدار بودن ایشان مرا جذب کرد. ایشان یک هنرمند بودند که روی مدار اخلاق حرکت میکردند و از آن دور نمیشدند. همایون خرم، اخلاقی داشت که گاهی فراتر از قانون میرفت.
پس از آنکه علیرضا قربانی درباره همایون خرم حرف زد، آهنگ «رسوای زمانه» را برای حاضران در مراسم خواند و آنها در خواندن این قطعه با قربانی همراهی کردند.
در ادامه محمد اصفهانی درباره خرم گفت: «او در مسیر موسیقی یک سالک مثالزدنی بود. فکر میکنم او به اصل خودش بازگشت و در عین حال امیدوارم که قدر اساتیدی که هماکنون در بین ما حضور دارند را بدانیم.»
فرزند همایون خرم در بخش دیگر مراسم گفت: باید بگویم از خورشید دور شدیم. پدرم خورشید بود و بر همه میتابید و هر کس قدر استعداد خودش از این نور استفاده میکرد اما اکنون این نور و گرما را از دست دادیم به هر حال ما فرزندانش بودیم و این شانس را داشتیم که بیشتر از همه به او نزدیک باشیم.
علی مرادخانی، رییس موزه موسیقی با تعریف کردن خاطرهای از همایون خرم گفت: سال ۶۹ بود که به مرکز موسیقی آمدم آن زمان میگفتند ساز ویولن در موسیقی ایرانی جای ندارد و این موضوع برایم سوالبرانگیز بود اما با پشتیبانی هنرمندانی چون شجریان و فخرالدینی این دیدگاه عوض شد و ارکستر ملی آغاز به کار کرد و فضای موسیقی طوری بود که نمیتوانستیم چنین سازهایی را انکار کنیم. یک روز خرم را دعوت کردم تا با یکدیگر در این رابطه صحبت کنیم. او با همان مسلک عارفانه خودش نزد من آمد و در این زمینه راهگشایی انجام داد. همان روزی که صدای ویولنش در تالار وحدت برخاست فهمیدم که چه افقهای روشنی در زمینه موسیقی خواهیم داشت. قرار بود ماه گذشته در موزه موسیقی نمایشگاهی از مجموعه عکسهای ایشان داشته باشیم که متاسفانه فرصت نشد و این مراسم در حالی که او در بین ما نیست به زودی برگزار میشود.
پس از پایان مراسم و حرفهای هنرمندان و دوستان همایون خرم، پیکر این هنرمند میانسنج عزاداری بوشهریها خرم به سمت قطعه هنرمندان بهشتزهرا (س) بدرقه شد.
علی مرادخانی، مدیر موزه موسیقی در حاشیه مراسم تشییع پیکر همایون خرم از برگزاری مراسم بزرگداشت این هنرمند و خبر داد و گفت: «مجموعهای از عکسهای دوران کودکی وی تا روزهای پاپانی زندگی ایشان به صورت نمایش فیلم و پرتره آماده نمایش بود اما به دلیل مهیا نبودن ساختمان موزه به خاطر تعمیرات ساختمانی موفق به برگزاری این مراسم نشدیم و به اسفندماه موکول شد. بکتاش آبتین یکی از مستندسازانی که اخیرا مستند «لوریس چکناواریان» را ساخته بود، فیلمی مستند از همایون خرم را آماده پخش دارد که در نکوداشت وی اکران میشود.
هنرمندان از جمله پری ملکی، علی ترابی، سیدمحمد میرزمانی، علیرضا مجابی، بیژن بیژنی، محمد علی شیرازی، تقی ضرابی، حسین پرنیا، کامران رسولزاده، شهرام شکوهی و … از جمله هنرمندانی بودند که در این مراسم
حضور داشتند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد