چراغ سبز ژاپن به ایران

گروه انرژی- برای اولین بار پس از اعمال دور جدید تحریم‌های آمریکا علیه نفت ایران، یک شرکت پالایش نفت ژاپن یک محموله دو میلیون بشکه‌ای نفت خام خریداری‌شده از ایران را بار نفتکش کرد.
ژاپن در نوامبر سال ۲۰۱۸ هیچ وارداتی از ایران نداشت و خرید نفت ایران را به منظور دریافت معافیت از تحریم‌های آمریکا به طور کامل متوقف کرده بود.
آخرین محموله نفت ایران اوایل اکتبر به ژاپن رسید، زیرا پالایشگاه‌ها و بانک‌های ژاپنی تلاش داشتند کلیه مبادلات مربوط به نفت را پیش از آغاز تحریم‌های آمریکا تسویه کنند. پالایشگاه‌های ژاپنی معمولا گریدهای مدیوم و سنگین را وارد می‌کنند.
آخرین باری که این کشور هیچ نفتی از ایران وارد نکرد ژوئیه سال ۲۰۱۲ بود که تهران هدف تحریم‌های بین‌المللی قرار گرفته بود و تا زمان مشخص شدن وضعیت بیمه محموله و مسائل بانکی، واردات نفت ژاپن از ایران به مدت کوتاهی متوقف شده بود.
فرصت معافیت ۱۸۰ روزه واشنگتن
یکی از مقامات شرکت ژاپنی فوجی‌اویل از آغاز بارگیری نفت ایران تحت معافیت ۱۸۰ روزه واشنگتن برای واردات از ایران خبر داد.این نخستین بارگیری محموله نفت ایران به مقصد ژاپن از زمانی است که توکیو پنجم نوامبر برای واردات نفت ایران به مدت ۱۸۰ روز از واشنگتن معافیت گرفت.
طبق آمار مورد بررسی ‌S&Pگلوبال پلاتس‌، نفتکش کیسوگاوا حامل این محموله جزیره خارک را روز یکشنبه به مقصد سودگائورا در خلیج توکیو ترک کرد.
فوجی‌اویل یکی از بزرگ‌ترین خریداران ژاپنی نفت ایران است که پالایشگاه سودگائورا با ظرفیت ۱۴۳ هزار بشکه در روز را اداره می‌کند.
بارگیری واردات نفت ایران از سوی فوجی‌اویل پس از چراغ سبز بانک‌های ژاپنی برای انجام مبادلات مربوط به تجارت نفت ایران صورت گرفت.
بانک‌های ژاپنی منتظر موافقت مقامات رگولاتوری ژاپنی و آمریکایی بودند تا اعتبارنامه برای قراردادهای مربوطه را صادر کنند.
در این راستا نیز عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی نیز طی یادداشتی در پست اینستاگرامی خود آورده که بعد از کشورهای چین، کره جنوبی، هند و ترکیه، ژاپن نیز دیروز عملیات واردات نفت از ایران را آغاز کرد. به تدریج درآمدهای جدید نفتی در کنار ده‌ها میلیارد دلار منابع فعال بانک مرکزی نزد بانک‌های خارجی که پشتیبان قوی و مطمئن تجاری کشورمان است، به چرخه تجاری وارد می‌شود.
این در حالی است که پیش‌بینی کارشناسان حوزه انرژی حاکی از این است که با آغاز تحریم‌های نفتی ایالات متحده آمریکا علیه ایران، صادرات نفت خام این کشور تا پایان سال‌جاری میلادی به دو‌سوم میزان کنونی کاهش خواهد یافت.
به هر سو اجرای این تحریم‌‌ یعنی کاهش ۲۰ درصدی در هر شش ماه‌ و با فرض اینکه صادرات نفت خام ایران الان دو میلیون بشکه در روز باشد، بعد از یک سال و نیم این رقم نصف شده و بعد از سه سال به نیم میلیون بشکه کاهش پیدا خواهد کرد. البته همان‌طور که اشاره شد، رییس‌جمهوری آمریکا باید برای عدم افزایش ناگهانی قیمت نفت، به تعادل جهانی عرضه و تقاضا هم توجه کند.
کاهش درآمد‌های ارزی
البته عامل مهم درباره میزان صادرات نفت ایران در دور جدید تحریم‌ها واکنش اروپا خواهد بود. آیا اروپا مثل دور پیش تمام واردات خود را از ایران قطع می‌کند ‌یا با همین فرمول که مشمول کشورهای آسیایی بود عمل خواهد کرد. در حال حاضر به طور متوسط ایران روزانه ۷۰۰ هزار بشکه نفت به اروپا می‌فروشد.
کاهش صادرات نفت ایران حتی اگر به صفر نرسد، خود به خود به معنی کاهش در‌آمدهای ارزی و کاهش درآمدهای دولت برای تامین هزینه‌های جاری و عمرانی است. با توجه به نقش پررنگ نفت در بودجه دولت، کاهش در‌آمدهای نفتی، آنچنان که آمارهای سال‌های تحریم (۲۰۱۱-۲۰۱۵) نشان می‌دهد، کاهش شدید تولید ناخالص داخلی، کاهش درآمد سرانه را به دنبال خواهد داشت. با این حال این روند ممکن است همین قدر ساده و بی‌دردسر نباشد. کاهش درآمدهای نفتی در کنار رکود و تورم و استقراض، لطمات جبران‌ناپذیری به اقتصاد ایران می‌زند.