چرا باب‌المندب برای نفت ایران استراتژیک است؟

گروه انرژی- ایران برای تامین امنیت ارسال نفت خود به سمت آفریقا و اروپا و حتی آمریکای جنوبی نیاز دارد که این کشور و نیروهای باب‌المندب امنیت تجارت نفت و کالاها را تامین کنند؛ این دیدگاه صباح زنگنه تحلیلگر مسائل بین‌المللی است. هرچند دیدگاه او، با نظر بخشی از کارشناسان وزارت امورخارجه هماهنگ است، با این حال خروجی دیپلماسی ایران تمرکز بر شرق است.
صباح زنگنه در توضیح اهمیت ژئوپلیتیک یمن برای کشورهای منطقه در حوزه انرژی می‌گوید: یمن در تولید انرژی محدودیت دارد و تولید این کشور حداکثر کفاف نیاز داخل را می‌دهد و از درآمد آن می‌تواند منابع مالی خود را تامین کند. اما موقعیت جغرافیایی یمن که مشرف بر دریای سرخ و باب‌المندب است و همچنین به اقیانوس و خلیج‌فارس اشراف داشته و نزدیک است به این کشور امتیازهای زیادی می‌دهد و باتوجه به اینکه بخش مهمی از نقل و انتقال انرژی به اروپا و آمریکا از این مسیر می‌گذرد بنابراین امنیت این منطقه برای بازار انرژی جهان حائز اهمیت است و کشورها به این موقعیت نگاه ویژه دارند، به طوری که اکنون برای کشورهای دارنده منابع نفتی و همچنین مصرف‌کنندگان مهم است که چه نیروهایی در این کشور مسلط هستند تا بتوانند امنیت رفت و آمد انرژی و تجارت را تامین کنند.
وی با بیان اینکه عمده‌ترین جایگاه یمن در موضوع انرژی است، به ایلنا گفته است: ایران نیز برای تامین امنیت آمد و شد نفت خود به سمت آفریقا و اروپا و حتی آمریکای‌جنوبی نیاز دارد که این کشور و نیروهای باب‌المندب امنیت تجارت نفت و کالاها را تامین کنند‌. عربستان با وجودی که در خلیج‌فارس و دریای سرخ هم بنادر و هم ذخایر نفتی دارد و کشتیرانی اصلی این کشور در خلیج‌فارس است و منابع نفت و گاز این کشور از این مسیرها عبور می‌کند اما به منابع انرژی یمن هم چشم طمع دارد و می‌خواهد بر این کشور مسلط باشد و از منابع انرژی این کشور سوءاستفاده کند.
این کارشناس حوزه بین‌الملل انرژی براین باور است که علاوه بر کشورهای همسایه از جمله ایران و عربستان کشورهایی که انرژی مورد نیازشان از منطقه خلیج‌فارس تامین می‌شود هم نسبت به موضوع یمن حساسیت دارند اما از طریق نیروهای وابسته به غرب مثل امارات و عربستان انتظار دارند این امنیت را برقرار کنند.
در همین ارتباط محمود خاقانی هم می‌گوید: یمن به دلایل مختلفی برای کشورها اهمیت دارد، مهم‌ترین دلیل اینکه سرزمینی است که در موقعیت استراتژیک و در سواحل دریای سرخ و تنگه باب‌المندب قرار گرفته است.‌ علاوه بر این اخیرا اعلام شده که این کشور بزرگ‌ترین تولیدکننده قهوه در جهان و در کل، کشور ثروتمندی است.
وی افزود: در طول جنگ تحمیلی، ایران نفت را به یمن ارسال می‌کرد، البته آن زمان روابط دولت ایران و عربستان با دولت وقت یمن حسنه بود و آمریکا هم این کشور را حمایت می‌کرد هرچند در حال حاضر ما از این کشور حمایت می‌کنیم، اما عربستان، امارات، آمریکا و اسراییل با یمن مخالفت می‌کنند، البته بخش جنوبی یمن توسط دست‌نشاندگان سعودی و آمریکا و اسراییل مدیریت می‌شود و بخش‌های دیگر را انصار حزب‌الله کنترل دارد که تحت تحریم‌های سختی است.این کارشناس حوزه بین‌الملل انرژی تصریح کرد: یمن ذخایر نفت هم دارد و زمانی مستعمره انگلیس بوده است. در سال ۱۳۳۲ زمانی که مصدق تصمیم به ملی کردن صنعت نفت گرفت و ما سعی می‌کردیم نفت را از مسیر دریا صادر کنیم ناوهای جنگی انگلیس تانکرهای نفتی ما را توقیف می‌کردند و در یمن فرآورش کرده و می‌فروختند. در آن زمان ایران مثل امروز قدرت مقابله نظامی نداشت. انگلیس در یمن پایگاه نظامی داشت و فرآورده‌های نفتی ایران را در خلیج‌فارس محاصره کرده بودند.
به گفته وی اکنون امارات و عربستان به طور متحد سعی دارند دولت دست‌نشانده در یمن مستقر شود و بخش‌های شمالی را هم تحت کنترل داشته باشد. به طور کلی یمن تنهاست و فقط ایران از این کشور حمایت می‌کند.
خاقانی خاطرنشان کرد: اکنون یمن تحت فشار سنگین تحریم قرار دارد و مردم این کشور به سختی روزگار می‌گذرانند. با توجه به حمایت چین و روسیه از امارات و عربستان در سازمان ملل در ارتباط با مسائل یمن و تا حد زیادی تبلیغات منفی علیه ایران سرنوشت این کشور مشخص نیست.
به گفته وی در هر حال یمن در موقعیت سوق‌الجیشی و جغرافیایی سیاسی مهمی قرار دارد. ما در زمان جنگ تحمیلی نفت‌خام کشور را در پالایشگاه این کشور پالایش و فرآورش کرده و فرآورده را وارد کشور می‌کردیم، اگرچه پالایشگاه راندمان بالایی نداشت و نفت‌کوره زیادی تولید می‌کرد. اکنون نیز با توجه به همین مباحث مربوط به انرژی قطعا سرنوشت یمن نه تنها برای ایران بلکه برای کشورهای فرامنطقه‌ای اهمیت دارد.