چرا کتاب ۳۸ درصد گران شد؟

گروه فرهنگ و هنر‌- آمارهای نشر نشان می‌دهد که قیمت کتاب در پاییز ۱۴۰۲ نسبت به بازه زمانی مشابه سال گذشته با افزایش ۳۸ درصدی مواجه شده است‌، این در حالی است که کمک‌درسی‌ها گران‌ترین کتاب‌ها هستند و ارزش ریالی آنها در این فصل بالغ بر ۱۲ میلیارد ریال بوده است. براساس آمارهای نشر در خانه کتاب و ادبیات ایران در پاییز سال جاری، ۲۸ هزار و ۹۷۵ عنوان کتاب منتشر شده است که در مقایسه با پاییز سال گذشته ۱۵ درصد رشد را شاهد هستیم.
از میان کتاب‌های منتشرشده تعداد ۲۰ هزار و ۸۰۷ عنوان تالیفی و ۸ هزار و ۱۶۸ عنوان ترجمه است. ناشران تهرانی ۲۰ هزار و ۴۵۴ عنوان و ناشران شهرستانی ۸ هزار و ۵۲۱ عنوان کتاب منتشر کرده‌اند. شمار کتاب‌های چاپ اول ۱۶ هزار و ۳۱۶ عنوان و شمار تجدیدچاپی‌ها ۱۲ هزار و ۶۵۹ عنوان بوده است. شمارگان کل کتاب‌های منتشرشده در پاییز سال جاری نیز ۲۹ میلیون و ۸۶۴ هزار و ۴۱۱ نسخه بوده است. مقایسه این عدد با تعداد نسخه‌های منتشرشده در پاییز سال گذشته نشان از رشد ۱۰ درصدی دارد‌؛ این در حالی است که تعداد عناوین ۱۵ درصد رشد داشته است،‌ بنابراین باید گفت که شمارگان هر عنوان نسبت به پاییز گذشته کاهش داشته است. میانگین شمارگان کتاب نیز هزار و ۳۰ نسخه به ثبت رسیده است. ارزش ریالی کتاب‌های منتشرشده در پاییز گذشته ۳۷ میلیارد و ۸۶۰ میلیون و ۱۶ هزار و ۸۰ ریال بوده است. میانگین قیمت به ۱۲۶ هزار و ۷۷۰ تومان رسیده است که در مقایسه با بازه زمانی مشابه در سال گذشته ۳۸ درصد رشد داشته است. در میان رده‌های دیویی نشر، کودک و نوجوان با ۶ هزار و ۳۸۹ عنوان کتاب در صدر قرار دارد و پس از آن ادبیات با ۴ هزار و ۴۹۳ عنوان کمک‌درسی با ۴ هزار و ۱۶۸ عنوان، علوم اجتماعی با سه هزار و ۴۶۷ عنوان در رده‌های ‌بعدی قرار دارند. کمترین عنوان منتشرشده نیز به حوزه کلیات با ۲۹۵ عنوان اختصاص دارد. از ۶ هزار و ۳۸۹ عنوان کتاب منتشرشده در حوزه کودک و نوجوان سه هزار و ۶۵۵ عنوان تالیفی و دو هزار و ۷۳۴ عنوان ترجمه بوده است. شمارگان کتاب‌های چاپ اول حوزه کودک و نوجوان همچنان نصف شمار کتاب‌های تجدیدچاپ بوده و به دو هزار و ۳۲۴ عنوان رسیده است. این درحالی‌ است که شمار تجدیدچاپی‌ها ۴ هزار و ۵۵ عنوان بوده. در مجموع ۱۱ میلیون و ۴۸۶ هزار و ۲۷ نسخه کتاب کودک و نوجوان در پاییز توسط ناشران منتشر شده است. میانگین شمارگان کتاب در این حوزه، اما اندکی بیشتر از سایر حوزه‌ها یعنی ۱۷۹۷ نسخه به ثبت رسیده است. در حالی‌که ارزش ریالی کتاب‌های منتشرشده در این فصل ۸ میلیارد و ۱۴۷ میلیون و ۸۴۹ هزار و ۶۰۰ ریال است‌، میانگین قیمت به هفتصد و ۹ هزار و سیصد و هفتاد ریال رسیده، یعنی با رشد ۲۸ درصدی مواجه است. در حوزه ادبیات نیز از ۴ هزار و ۴۹۳ عنوان کتاب منتشره، سه هزار و ۷۵ عنوان تالیف و هزار و ۴۱۸ عنوان ترجمه بوده است.
شمار کتاب‌های چاپ اول ۲ هزار و ۷۵۹ عنوان و شمار تجدیدچاپی‌‌ها هزار و ۷۳۴ عنوان بوده است. شمارگان کل کتاب‌های منتشرشده در حوزه ادبیات دو میلیون و ۸۵۰ هزار و ۴۴۹ نسخه بوده و میانگین شمارگان به ۶۳۴ نسخه رسیده است.
درحالی که ارزش ریالی کتاب‌های منتشرشده حوزه ادبیات در پاییز سه میلیارد و ۸۸۱ میلیون و ۲۳۳ هزار و ۵۰ ریال بوده است. میانگین قیمت در این حوزه به یک میلیون و ۳۶۱ هزار و ۶۲۱ ریال رسیده است؛ یعنی با رشد ۵۶ درصدی مواجه بوده است.
در حوزه کمک درسی نیز ۴ هزار و ۱۶۸ عنوان کتاب منتشر شده که ۳۹۴۷۳ هزار و ۹۴۷ عنوان تالیفی و ۲۲۱ عنوان ترجمه است. هزار و ۵۱۹ عنوان چاپ اول و ۲ هزار و ۶۴۹ عنوان تجدیدچاپ بوده است. شمارگان کل کتاب‌های این حوزه پنج میلیون و ۲۲۰ هزار و ۷۹۷ نسخه بوده است و ارزش ریالی آن ۱۲ میلیارد و ۴۴۶ میلیون و ۶۶۷ هزار و ۵۷۰ ریال به ثبت رسیده است. میانگین قیمت کتاب‌های کمک درسی نیز دو میلیون و ۳۸۴ هزار و ۵۵۰ ریال است که در قیاس با بازه زمانی سال گذشته ۴۰ درصد افزایش داشته است.
قیمت کاغذ، بالا رفتن تعرفه چاپ و محتوای ابتدایی تولید کتاب، اصلی‌ترین دلایل تغییر قیمت در مقطع کنونی اعلام شده‌اند.