چهار صفر کمتر

گروه سیاسی‌– مجلس دهم روزهای نفسگیری‌ را می‌گذراند؛ همچون دونده‌ای که می‌خواهد همه عقب‌ ماندن‌ها را در گام‌های آخر (بخوانید واپسین جلسات علنی) جبران کند. جلسه علنی دیروز هم یکی از همان جلسات بود. بعد از تغییر واحد پولی کشور، موضوعات قابل توجهی همچون مدرک تحصیلی سینا کمالخانی راه‌یافته به مجلس یازدهم و حسین فریدون برادر رییس‌جمهور مطرح شد و نطق‌ها و تذکرها هم داغ بود.
نمایندگان مجلس در جلسه دیروز بعد از کلی مباحثه و شنیدن سخنان موافقان، مخالفان و رییس کل بانک مرکزی، با تبدیل واحد پولی ایران از ریال به تومان موافقت کردند. بر این اساس ماده قانون پولی و مالی کشور مصوب ۱۸ تیر ۱۳۵۱ و بندهای آن با اصلاحات بعدی یک بار دیگر اصلاح شد. به موجب اصلاحات جدید واحد پول ایران تومان است و هر تومان برابر ۱۰ هزار ریال جاری و معادل یکصد قِران. بانک مرکزی نیز موظف است ظرف مدت دو سال از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این قانون، ترتیبات اجرایی لازم را جهت آغاز دوره گذار فراهم کند.
گفتنی است عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی در جریان بررسی این ماده گفت: سعی می‌کنیم هر چه سریع‌تر دوره گذار یعنی دوره گردش موازی و اعتبار همزمان تومان و ریال کوتاه باشد و هر چه سریع‌تر اسکناس‌ها و سکه‌های ریال جمع‌آوری شوند.
منطق دولت
رییس کل بانک مرکزی در جلسه علنی دیروز حاضر بود تا با طرح نظرات کارشناسی خود لزوم تصویب لایحه را به نمایندگان نشان دهد. در همین جهت بر اهمیت افت حیثیت ملی پول ایران تاکید کرد و گفت: «در حال حاضر رابطه پول ما با یورو رقم وحشتناکی اختلاف دارد و معادل ۰۰۰۰۰۶/۰ است. همچنین سرانه اسکناس در کشور ما ۱۰۲ است که بالاترین بین کشورها بود و در مقابل سرانه مسکوکات در کشور ۲۶ است در حالی که در کشورهای اروپایی این رقم ۲۰۰ تا ۳۰۰ است.»
وی افزود: «ما هشت میلیارد اسکناس داریم که پنج میلیارد آن زیر ۲۰۰۰ تومان است. در حال حاضر مسکوکات ما از وعده خارج می‌شوند و سالانه یک میلیارد اسکناس امحا می‌شود که این هر سال ۴۰۰ میلیارد تومان هزینه دارد.»
به گفته وی، کاهش کارایی پول ملی در نتیجه تورم مزمن و انباشته پنج دهه اخیر اتفاق افتاده و باعث شده پول ملی که به عنوان ریال و پیش از آن دینار نامیده می‌شد در جامعه کاربرد نداشته باشد و البته دینار مدت‌هاست که وجود خارجی ندارد و عرف اصلی در جامعه تومان است. ما هم می‌خواهیم با عرف جامعه هماهنگ باشیم.
همتی در بخش دیگری از اظهاراتش یادآور شد: در اینجا تورم علت است نه معلول و این تغییر معلول تورم مزمن چند دهه‌ای است. وظیفه بانک مرکزی تسهیل مبادلات بازرگانی مردم است و به همین دلیل ما پیشنهاد این لایحه را ارائه کرده بودیم. این موضوع یک سال است در کمیسیون اقتصادی در حال بحث است و درباره آن بحث‌های کارشناسی صورت گرفته. کمیسیون اقتصادی به عنوان کمیسیون اصلی و کمیسیون بودجه به عنوان کمیسیون فرعی آن را تصویب کرده است.
وی با بیان اینکه این تغییر به صورت تدریجی انجام خواهد شد، اظهار کرد: هر دو پول به موازات هم پیش خواهد رفت تا این تغییر حذف شود. ما مجددا شب گذشته در هیات دولت بر این موضوع تاکید کردیم که پول ملی تومان باشد و اضعاف آن به صورت قران باشد یعنی یک تومان معادل ۱۰۰ قران و ۱۰ هزار ریال سابق که با توجه به پیش‌بینی‌ها این امر بسته به شرایط و آماده‌سازی از دو تا پنج سال به طول می‌انجامد.
ثبت در تاریخ
لایحه یادشده مخالفانی هم داشت که بعضاً برای ثبت در تاریخ فقط پشت تریبون رفتند مثلاً علیرضا سلیمی نماینده محلات گفت: چه توجیهی دارد که مجلس در روزهای پایانی با عجله موضوع حذف چهار صفر از پول ملی را مورد بررسی قرار دهد آن هم در وضعیتی که هیچ چیزی به خصوص قیمت‌ها ثبات ندارد. خودرو و مسکن گران شده و ما انگار می‌خواهیم با این مصوبه اوضاع را به هم بریزیم و مزید بر علت شویم. با این مصوبه بازار بیش از پیش به هم می‌ریزد.
پاسخ محمدعلی ‌پورمختار نماینده کبودرآهنگ اما به وی این بود که حذف چهار صفر از پول ملی را نباید بر دولت بعدی تحمیل کرد. باید مدت زمان این کار کوتاه شود چون برای اقتصاد کشور این گونه مقرون به صرفه خواهد بود.
حسینعلی حاجی‌دلیگانی اما بیشتر به استفاده از واژه تومان انتقاد داشت. او در اخطاری گفت: طبق اصل ۱۵ قانون اساسی زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران فارسی است. طبق بررسی‌های بنده که از آقای همتی هم سوال کردم، تومان واژه فارسی نیست بلکه واژه مغولی است که از مدت‌ها قبل وارد ادبیات ایران شده است.در این هنگام پزشکیان رییس جلسه با بیان اینکه این اخطار وارد نیست گفت: تومان واژه‌ای است که از قبل بوده و بارها و بارها مجلس از آن به خصوص در زمان بررسی بودجه استفاده کرده است.
حاجی‌دلیگانی در واکنش به پزشکیان گفت: من این صحبت را می‌کنم تا در تاریخ ثبت شود. بعدها نگویید از واژه غیرفارسی استفاده شده. قران هم همین‌طور است.
گشایش گره از مشکلات
محمدرضا صباغیان نماینده مهریز و بافق به عنوان موافق کلیات این طرح گفت: اگر بخواهیم به دولت نمره خوب بدهیم یکی از کارهای خوبش همین لایحه چهار صفر است. وی اضافه کرد: این لایحه و حذف صفر از پول ملی می‌تواند گره از مشکلات مردم باز کند.
علی ‌بختیار نماینده گلپایگان دیگر موافق لایحه بود و گفت: ما باید اسکناس‌های زیادی را جمع‌آوری کنیم. در حال حاضر هزینه‌ چاپ اسکناس بالا رفته و یکی از دلایل موافقت با کلیات هم همین است که از چاپ اسکناس به این شکل جلوگیری کنیم. در حال حاضر ما باید در مبادلات خارجی حجمی پول مصرف کنیم که این در کشورهای توسعه‌یافته منسوخ است.
وی اضافه کرد: مجلس قطعاً باید به اصلاحات پولی و اصلاح نظام بانکداری اسلامی که دغدغه رهبری و مراجع است می‌پرداخت که این موضوع یکی از همین موارد است.
صدیف بدری نماینده اردبیل نیز به عنوان موافق کلیات این لایحه گفت: نظام‌های پرداخت هر کشور در وهله اول متکی به نظام اسکناس و مسکوک است و حتی اقتصادهای پیشرفته نقش این ابزار را نادیده نگرفتند.
وی با بیان اینکه به دلیل تورم ۵۰ سال اخیر پول ملی ارزش خود را از دست داده، گفت: در حال حاضر پرداخت وجه نقد به سختی انجام می‌شود و چاپ و امحا نیز هزینه‌ بالایی دارد.
بعد از همه این حرف‌ها اما زور موافقان چربید و مجلس دهم در روزهای پایانی خود یک تصمیم مهم و تاریخی دیگر گرفت.
پرونده فریدون روی میز قضا
وکلای ملت در ادامه جلسه دیروز گزارش کمیسیون آموزش در مورد موضوع پذیرش و نحوه جذب حسین فریدون برای تحصیل در مقطع دکترا را بررسی کرده و در نهایت با اعمال ماده ۲۳۴ آیین‌نامه داخلی مجلس و ارجاع پرونده وی به قوه قضاییه موافقت کردند. آن‌طور که سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات قرائت کرد، جمع‌بندی کمیسیون آموزش و تحقیقات و فناوری بر پایه بررسی تمامی مستندات قابل دسترسی و استماع اظهارات مسوولان ذی‌ربط این است که معدل حسین فریدون حین ثبت‌نام دوره کارشناسی غیرواقعی بوده است.
همچنین وی از مفاد تعهد کتبی و محضری ثبت‌شده به شماره ۱۹۲۵۰۶ مورخ ۱۲/۱۲/۱۳۹۴ مبنی بر عدم اشتغال به هر گونه کار در دستگاه‌ها، شرکت‌ها، موسسات و مراکز مختلف اعم از خصوصی، دولتی و عمومی تخلف کرده است.
به گزارش کمیسیون مربوطه حسین فریدون حتی دستورالعمل‌ها و ضوابط قانونی «دانشگاه شهید بهشتی» در مطابقت اطلاعات اظهار شده توسط داوطلب با اسناد و مدارک را رعایت نکرده است. عدم رعایت مراحل سنجش علمی به صورت کامل برای داوطلب توسط دانشگاه شهید بهشتی نیز از دیگر تخلفات محرزشده برای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس بود و دیگر نمایندگان حاضر در صحن علنی نیز با استناد به آن، پرونده فریدون را به قوه قضاییه ارجاع دادند.
از املاک نجومی تا حوادث آبان
تذکرات نمایندگان در جلسه علنی دیروز به موضوعات مهم و قابل توجهی اختصاص یافته بود مثلاً تخلفات املاک نجومی در شهرداری تهران (در دوره شهرداری محمدباقر قالیباف) که طرح تحقیق تفحص آن با هزار مانع در آخرین روز از سال ۹۵ به صحن علنی مجلس رسید و در نهایت به پشتوانه برخی لابی‌ها به سرانجام نرسید. مصطفی کواکبیان نماینده تهران اما دیروز در حالی که چیزی تا ورود قالیباف به مجلس باقی نمانده، این بحث را دوباره باز کرد و گفت: اگر کمیسیون‌های مجلس در روزهای باقیمانده از مجلس دهم تعطیل است، اعلام شود، اما اگر فعال است، باید به روند کاری خود ادامه دهد. طرح تحقیق و تفحص از املاک نجومی شهرداری تهران در کمیسیون عمران مجلس مطرح شده که باید هر چه سریع‌تر به نتیجه برسد، بنابراین از شما درخواست می‌کنم تاکید فرمایید در این روزهای باقیمانده از مجلس دهم به یک نتیجه مشخص برسد.
وی همچنین گفت: طرح تحقیق و تفحص از حوادث پس از افزایش قیمت بنزین در آبان ماه مدتی است که در کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها مطرح شد، اما جلسه‌ای برای بررسی آن تشکیل نمی‌شود.
از بی‌خانمانی مردم تا ویلاهای خواص
بهمن طاهرخانی نماینده مردم تاکستان نیز در تذکر شفاهی خود گفت: در حالی که بسیاری از مردم در کشور فاقد خانه و مسکن هستند و کمترین امکانات را دارند در فضای مجازی دیده می‌شود که ویلاهای بیش از ۵۰۰ میلیارد تومانی در دست افرادی است که مشخص نیست به چه شیوه‌ای به منابع کشور دسترسی پیدا کرده‌اند.
عضو کمیسیون قضایی و حقوقی در پایان با بیان اینکه منابع کشور باید به صورت عادلانه تقسیم شود، خاطرنشان کرد: عده‌ای در کشور بی‌خانمان هستند و عده‌ای در حال خرید و فروش ویلاهای چندصد میلیاردی.
سایر مصوبات
نمایندگان مجلس روز گذشته در مصوبه‌ای مقرر کردند که ایثارگران دارنده مدرک معادل کارشناسی می‌توانند تا ۳۵ سال خدمت کنند. گفتنی است، پیش از این، این امکان تنها برای ایثارگران دارنده مدرک کارشناسی فراهم بود که با مصوبه مجلس این امکان برای ایثارگران دارنده مدرک معادل کارشناسی نیز فراهم شد.
وکلای ملت همچنین طرح استفساریه الحاق یک ماده به قانون تعیین تکلیف استخدامی معلمین حق‌التدریسی و آموزش یاران نهضت سوادآموزی را بررسی کرده و به منظور تامین نظر شورای نگهبان آن را اصلاح کردند.
مجلسیان دیروز گزارش کمیسیون اقتصادی در رابطه با لایحه ایجاد منطقه آزاد تجاری – صنعتی سرخس، دوغارون و مازندران را بررسی کرده و در نهایت با کلیات آن موافقت کردند.