چه کسی سینما‌ها را پلمب کرد

محبوبه حقیقی – از بازداشت یک بازیگر به دلیل بدحجابی هنگام حضور در برج میلاد تهران برای حضور در کنسرت بگیرید تا پلمب شدن دو پردیس سینمایی به دلیل فروش بلیت تماشای مسابقه جام ملت‌های اروپا؛ که به گفته خودشان با مجوز اداره کل نظارت و ارزشیابی ارشاد و با رعایت تمام نامه‌نگاری‌ها و اصول بوروکراسی نیروی انتظامی انجام شده بود، اینها اخبار حوزه فرهنگ هستند در این روزها که می‌گذرد، آن هم درست ۴۸ ساعت بعد از اظهارات سردار کارگر، معاون اجتماعی نیروی انتظامی مبنی بر اینکه نمی‌خواهند در حوزه فرهنگ نگاه امنیتی داشته باشند.
روز شنبه هفته‌ای که به پایانش نزدیک می‌شویم، رییس اتحادیه سینماداران اعلام کرد مسابقات یورو۲۰۱۲ را در ۱۴ سینما در تهران نمایش می‌دهند. او تاکید کرد که ارشاد این مجوز را به سینما‌ها داده است. کمی بعد نامه ارشاد به اتحادیه سینماداران روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت، این نامه پخش این مسابقات در سینما‌ها را منوط به این دانسته بود که شش شرط ذکر شده در آن را اجرا کنند؛ اولی، دریافت مجوز از اداره اماکن نیروی انتظامی. این شرط با توجه به اظهارنظر‌های پلیس در سال‌های گذشته و برای موارد مشابه که تماشای مختلط فوتبال را در سینما‌ها موجب آسیب‌های اخلاقی دانسته بود، این اتفاق را برای فوتبال دوستان غیرممکن نشان می‌داد. روز بعد این باور تایید شد چراکه نیروی انتظامی به سینماها اجازه پخش فوتبال را داد اما فقط برای آقایان. بلافاصله بعد از این سینماهای زیر مجموعه شهرداری از پخش مسابقه برای آقایان اعلام انصراف کردند. رییس موسسه تصویر شهر در توضیحی منطقی گفت: هدف ما کار فرهنگی،‌ گسترش امنیت اخلاقی‌ و کشاندن خانواده‌ها به سینما‌ و در نهایت کمک به صنعت سینما بود، وقتی خانواده‌ها برای تماشای فوتبال به سالن‌های سینما می‌آیند شرم حضور خانم‌ها باعث می‌شود، احساسات و هیجان‌ها کنترل‌شده باشد مانند تجربه موفقی که در قبل داشتیم و حضور تنهای آقایان، فضایی مانند استادیوم را به وجود می‌آورد که در واقع منجر به نتیجه خوبی نخواهد شد.
منبتی با بیان اینکه کار ما کاملا کارشناسی شده و در راستای تخلیه هیجانات در کنار خانواده بود، تاکید کرد: با توجه به وضعیت موجود ضمن عذرخواهی از خانواده‌ها از نمایش مسابقات فوتبال جام ملت‌های اروپا در سینماهای متعلق به شهرداری انصراف می‌دهیم.
روز بعد در حالی که فوتبالی‌ها کلا از خیر تماشای فوتبال دسته جمعی در سینماها گذشته بودند اتفاق دیگری افتاد. مدیرکل اداره کل نظارت و ارزشیابی در پی مراجعات و سوالات مطرح شده درباره پخش فوتبال در سینماها اعلام کرد: «تمامی تصمیمات و اتفاقات مربوط به سالن نمایش‌های فیلم منحصرا به اداره کل نظارت و ارزشیابی سینمای کشور مربوط می‌شود و دیگر نهادها و مراکز در این باب هیچ مسوولیتی ندارند و حیطه مسوولیت دیگر نهادها به خارج از سالن‌ها و سطح جامعه مربوط می‌شود.»
همچنین روابط عمومی سازمان سینمایی ضمن تشکر از اظهارات مثبت فرمانده محترم نیروی انتظامی، بر قانون‌گرایی تمامی نهادها و فعالیت در حیطه کاری خود تاکید کرد.
نایب رییس انجمن سینماداران هم گفت: با هماهنگی‌های انجام‌شده، هیچ مشکلی برای نمایش مسابقات فوتبال یورو ۲۰۱۲ در سالن‌های سینما وجود ندارد. محمدقاصد اشرفی در این‌باره ادامه داد: چندی قبل وزارت ارشاد با نمایش فوتبال در سینماها موافقت کرد و نامه‌هایی را در این زمینه برای صداوسیما و اماکن نیروی انتظامی فرستاد و در نهایت با مکاتبات مختلف، سینماها مشخص شده‌اند و اکنون هیچ مشکلی برای نمایش مسابقات فوتبال ندارند.
تهدید مدیران سینما
در پی این خبر، در روز ۲۲ خردادماه، پردیس‌ها هم اقدام به فروش بلیت کردند اما حکایت برخورد با سینما‌ها و پلمب شدن آنها حتی در دقایق پایانی سانس‌های نمایش بدون توجه و احترام به حق و حقوق مردم خواندنی است.
در پی تعطیل شدن پردیس سینمای زندگی مدیر این مجموعه گفت: امروز با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اداره اماکن برای پخش فوتبال صحبت کردم و آنها گفتند اشکالی برای پخش فوتبال وجود ندارد اما با اعلام برنامه پخش فوتبال روی سایت سینما دقایقی بعد سایت حک و سینما پلمب شد.
سید حسین احمدی افزود: در توضیح پلمب سینما به ما گفتند پخش فوتبال از اجازه اداره اماکن خارج شده و شخصی با نام سردار ساجدی‌نیا دستور پلمب سینما را داده است. دلیل این افراد برای پلمب سینما فروش بلیت به بانوان بود در حالی که ما هنوز در سالنی فوتبال پخش نکرده بودیم که آنها بدانند پخش فوتبال برای خانم‌ها و آقایان در سالن‌های جداگانه انجام می‌شود یا به چه شکل است.
احمدی با اشاره به اینکه عده زیادی در سالن‌های نمایش فیلم سینما مشغول تماشای فیلم بودند، تصریح کرد: ما را مجبور کردند با این وجود که تنها ۱۰ دقیقه به پایان سانس فیلم‌ها باقی مانده بود مردم را از سالن‌ها بیرون کنیم. ما هم به ناچار با عذرخواهی از مردم و بازگرداندن هزینه بلیت سالن‌ها را تخلیه کردیم.
احمدی با بیان این موضوع که به اجبار من را به امضای صورتجلسه‌ای که در آن درج شده بود به خانم‌ها بلیت فروخته‌ام وادار کردند، افزود: وقتی وزارت ارشاد می‌گوید پخش فوتبال ایرادی ندارد چرا باید به این شکل سینما تعطیل شود.
ماموران نیروی انتظامی پس از پلمب سینما پردیس زندگی به پردیس ملت رفتند تا این سینما را هم به دلیل پخش فوتبال با حضور بانوان تعطیل کنند. خانم‌های حاضر در سالن نمایش فوتبال به خارج از سینما منتقل شدند و سینما پردیس ملت نیز پلمب شد.
مجوز را چه کسی می‌دهد
نماینده رسمی انجمن سینماداران اما در پی این حوادث عجیب و شگفت‌انگیز گفت: من برای دریافت مجوز پخش سه بار به اداره اماکن و چند بار به وزارت ارشاد مراجعه کردم و پس از دریافت مجوز به سینماداران اطلاع دادم مجوز دریافت کنند.
فرشید موتمنی‌آذر افزود: سردار کارگر در جشنواره فیلم پلیس شخصا اظهارنظر کرده بود که خانم‌ها اجازه ندارند در سالن‌های سینما فوتبال تماشا کنند در حالی که ما از طریق وزارت ارشاد فهرست سینماهایی که قصد پخش فوتبال داشتند به اداره اماکن ارایه دادیم و هیچ بحثی در مورد جدا بودن خانم‌ها از آقایان وجود نداشت.
وی ادامه داد: وقتی مدیر سینما به اتفاق چند نفر در سالن حضور دارد و بر رفتارها نظارت می‌کند و در سالن اتفاق خاصی رخ نمی‌دهد چرا باید بی‌دلیل این اماکن را پلمب کرد. به نظر من فردی که دستور پلمب دو سینما پردیس ملت و زندگی را صادر کرده کار خیلی زشتی انجام داده است.
وی با اشاره به رعایت تمامی مقررات از سوی سینماها تاکید کرد: در چند سالن سینما چند روز قبل فوتبال نمایش داده شد و اتفاقی هم رخ نداد. چرا باید آنقدر در مورد امری که با مجوز انجام می‌شود حساسیت نشان داد؟ فکر می‌کنم دوستان در اداره اماکن باید با سینماها همکاری کنند.
مدیر سینما حافظ با بیان اینکه با چنین رفتارهایی ریاست اداره اماکن زیر سوال می‌رود، اضافه کرد: اگر اداره اماکن بگوید پخش فوتبال امکان‌پذیر نیست ما هم می‌پذیریم اما وقتی مجوز می‌دهند نباید با وجود مجوز سینماها را تعطیل کنند. امیدواریم تعطیلی سینماها ادامه‌دار نباشد و ما پیگیر هستیم که چنین اتفاقاتی تکرار نشود.
فردای آن روز
فرانس‌پرس ممنوعیت حضور زنان در سینماهای ایران را جهانی کرد. این خبرگزاری در توجه به ممنوعیت حضور زنان در پردیس‌های سینمایی برای تماشای مسابقات فوتبال جام ملت‌های اروپا، به شکلی زیرکانه تیتر کلی و ابهام‌آمیز «ایران زنان را از تماشای یورو ۲۰۱۲ منع کرد» را برای مطلب خود انتخاب کرد.
این خبرگزاری در ادامه‌ به نقل از ایسنا صحبت‌های بهمن کارگر، معاون اجتماعی نیروی انتظامی را منعکس کرد و نوشت: «زنان در ایران از تماشای عمومی و زنده مسابقات فوتبال یورو ۲۰۱۲ محروم هستند به این علت که مردان شلوغ می‌کنند و فضای نامناسبی ایجاد می‌شود!»
خبرگزاری فرانسه با اشاره به پخش مستقیم مسابقات جام ملت‌های اروپا از تلویزیون دولتی ایران، بدون توجه و تاکید بر جاری بودن این ممنوعیت در سینماها به این بخش از اظهارات سردار کارگر نیز اشاره کرد که زنان باید به علت این ممنوعیت، از نیروی انتظامی تشکر کنند.
ممنوعیت حضور زنان در پردیس‌های سینمایی برای تماشای بازی‌های یورو ۲۰۱۲ این فرصت را به فرانس‌پرس داد تا به این مساله اشاره کند که زنان در ایران باید در قسمت‌های عقب اتوبوس بنشینند، از تاکسی‌های مخصوص بانوان استفاده کنند یا به پارک‌های مخصوص بانوان بروند؛ مواردی که هیچ‌کدام به عنوان محدودیت و محرومیت در نظر گرفته نشده‌اند.
اما سینما‌های زیر مجموعه شهرداری همان سینما‌هایی هستند که با آغاز سال ۱۳۹۱ در پی قشون‌کشی‌های خیابانی عده‌ای معترض به فیلم‌های روی پرده، برخلاف وجود دستوری از سوی ارشاد یا اداره کل نظارت و ارزشیابی یا اعلام تصمیمی از سوی شورای اکران، داوطلبانه اقدام به پایین کشیدن فیلم‌ها از پرده کردند و برای این بی‌قانونی علیه سینما‌ها پیش قدم شدند و هنوز هم مانع از اکران فیلم‌هایی که قانونا مجوز نمایش دارند، می‌شوند.
اگرچه ادامه دخالت‌های اینچنینی در امور سینماها اهالی فرهنگ را نگران‌تر از پیش می‌کند اما یادآور حکایتی است که می‌گوید «از ماست که بر ماست».