کاهش جذب گردشگر و دستکاری آمار

روادید الکترونیکی
مجتبی کریمی، رییس اداره گذرنامه و روادید وزارت امور خارجه- آبان امسال در تعریف روادید الکترونیکی به ایسنا گفته است: روادید الکترونیک، یعنی برچسب در گذرنامه نصب نمی‌شود، به اضافه این‌که مُهر ورود و خروج هم در گذرنامه ثبت نخواهد شد. هزینه و مدت زمان اعتبار آن نیز مشابه روادید معمول ایران است. کریمی گفته است طرح روادید الکترونیکی از حدود دو سال پیش در یکی از فرودگاه‌های بین‌المللی کشور به اجرا درآمده و شکل کامل آن از یک سال پیش عملی شد.
این درحالی است که علی‌اصغر مونسان- رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری- اواخر مرداد امسال در نشست اعضای هیات مدیره هتلداران، اجرای آن را در آینده‌ای نزدیک و در توافق با ناجا و وزارت خارجه وعده داد.
او در پاسخ به مطالبه هتلداران حاضر در آن نشست درباره ضرورت درج نشدن مهر ورود و خروج در گذرنامه اتباع خارجی که تمایل دارند به آمریکا سفر کنند و نمی‌خواهند با محدودیت‌ها و موانع آن کشور روبه‌رو شوند، گفته بود: «درباره بحث گذرنامه گردشگران خارجی که مُهر ویزا روی آن زده نشود تا به این شکل که مشوقی باشد تا آنها بدانند با آمدن به ایران مشکلی برایشان پیش نمی‌آید، باید بگویم که ما این درخواست را کردیم و خوشبختانه ناجا نیز با ما همکاری داشته و موافق این موضوع بوده است و تنها موافقت وزارت خارجه و معاون اول رییس‌جمهور مانده که امیدواریم این اقدام نیز به زودی انجام شود.»
مهرماه نیز خبرهایی منتشر شد که فرودگاه بین‌المللی تهران این طرح را تازگی به اجرا گذاشته و گردشگران در مبادی ورودی ایران می‌توانند درخواست کنند مُهر ورود و خروج ایران روی گذرنامه ثبت نشود.
این درحالی است کریمی- رییس اداره گذرنامه وزارت امور خارجه به ایسنا گفته است: «بستر این طرح اوایل سال ۹۳ آماده شد که دو سال پیش در فرودگاه بین‌المللی مشهد به اجرا درآمد و ۲۲ بهمن سال ۹۶ نیز شکل کامل آن در فرودگاه بین‌المللی تهران و ماه رمضان امسال در فرودگاه بین‌المللی شیراز اجرا شد و از مهرماه امسال در سایر فرودگاه‌های بین‌المللی کشور، فراگیر
شده است.»
علیرضا سالاریان رییس دفتر نمایندگی وزارت امور خارجه ایران نیز در استان اصفهان ادعا کرده بود از پایان مهرماه روادید الکترونیکی بدون مهر و برچسب برای گردشگران صادر می‌شود و آن را راهکاری در مقابل سیاست‌های ضد ایرانی دولت آمریکا دانست. کریمی صدور این نوع ویزا را بی‌ارتباط به برخورد آمریکا با کشورهای مسلمان خوانده و گفته: «صدور روادید الکترونیک بدون مُهر ورود و خروج از سال‌ها قبل سیاستگذاری و برنامه‌ریزی شده که به منظور ارتقای برنامه روادید ایران بوده است تا بدون حضور ارباب رجوع در نمایندگی‌های ایران و بدون صدور برچسب و درج مهر ورود و خروج در گذرنامه صادر شود.»
افزایش دشواری‌های سفر به ایران
اردشیر اروجی- کارشناس گردشگری- در گفت‌و‌گو با «جهان صنعت» صدور این نوع ویزا را یک اقدام صوری دانست که می‌تواند لزوم فراهم کردن شرایط و زیرساخت‌های گردشگری برای مسافران را کمرنگ کند. طبق گفته اروجی دادن برگه جداگانه جهت ورود و خروج مسافران به آنها نه تنها آنان را به سفر به ایران ترغیب نمی‌کند بلکه حتی می‌تواند باعث کاهش تمایل آنان به این سفر هم باشد، چرا که اطلاعات ورود مسافران به ایران در سیستم‌های گمرکی ثبت می‌شود اما نشانی از این سفر در پاسپورت‌های‌شان نیست. این موضوع به منزله عدم صداقت آنان تلقی می‌شود که برای سفرهایشان به سایر نقاط دنیا دردسرساز است. او این حرکت را نوعی پنهان‌کاری دانست که در کشور ما به راحتی اتفاق می‌افتد و حالا انگار می‌خواهیم این رفتار خود را به دنیا نیز صادر کنیم.! یکی از مشکلاتی که وی در راستای ورود گردشگردان مطرح می‌کند آمارگیری دقیق از ورود و خروج آنهاست. اطلاعاتی که معمولا به عنوان آمار ورود گردشگران مطرح می‌شود بیشتر مربوط به تردد افراد در مرزهاست و این درحالی است که گردشگر تعریف مخصوص خودش را دارد. گردشگر کسی است که بیشتر از ۲۴ ساعت در یک منطقه مستقر می‌شود و اقامتش نه کاری و تجارتی بلکه تفریحی است. سیستم آمارگیری از این افراد در سایر کشورها به این صورت است که باید برگ سبزی را در هواپیما پر کنند که شامل اطلاعات و کلمات کلیدی است. پاسپورت آنها بعد از ارائه این برگ سبز مهر ورود می‌خورد. اروجی با بیان اینکه چنین سیستمی اصلا در ایران وجود ندارد گفت باید ابتدا سیستم برگ سبز را راه‌اندازی کنیم و سپس حساب‌های اقماری گردشگری را تعریف کنیم تا دقیق بتوانیم بگوییم چه تعداد گردشگر وارد شده و گردش مالی اینها در مدت حضورشان در کشور چقدر بوده است. در حالی که هنوز ضعف سیستم آمارگیری برای گردشگران وجود دارد، ویزای الکترونیک بدون مهر و امضا مطرح می‌شود که برای گردشگر زحمت بیشتری فراهم می آورد، ضمن اینکه در پیشینه گردشگران تعداد سفرهای آنها یک امتیاز محسوب می‌شود که با صدور این ویزا سفر به ایران اصلا در رزومه کاری این افراد لحاظ نمی‌شود. روی پاسپورت این گردشگران هنگام ترک کشورشان مهر خروج می‌خورد درحالی که مهر ورودی بعد از آن روی پاسپورتشان نیست. از دیگر مشکلات این نوع ویزا این است که اگر برگه‌ای را که به جای ویزا در سفر ایران به این افراد داده می‌شود گم کنند برای خروج از کشور با مشکل مواجه می‌شوند. اروجی در پایان خاطرنشان کرد با حقه‌بازی نمی‌توانیم گردشگر جذب کنیم و این موضوع مایه افتخار ما باشد.