19 - 06 - 2018
کره‌شمالی الگوی ایران نیست
ملیحه اسناوندی، سبا محسنی‌نژاد- پس از دیدار رهبران دو کشور آمریکا و کره‌شمالی و رسیدن آنها به یک توافق برای غیرهسته‌ای شدن کره شمالی، رسانه‌های غربی و برخی رسانه‌های فارسی‌زبان خارجی در گزارش‌های مختلف چشم‌انداز رسیدن ایران به چنین توافقی با آمریکا را دور از ذهن ندانسته‌اند. آنها با مقایسه شرایط ایران و کره‌شمالی در تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی، شرایط را برای مذاکره مستقیم ایران با آمریکا مناسب ارزیابی کرده‌اند. به گفته این رسانه‌ها، فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم‌های آمریکا پس از خروج از برجام، ایران را برای قبول این مساله راضی خواهد کرد. از این‌رو است که دونالد ترامپ، رییس‌جمهور و جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا مدام از افزایش تحریم‌های بی‌سابقه علیه ایران سخن می‌گویند و حتی بولتون ایران را تهدید کرده است که در تیرماه در این زمینه کشورمان را سورپرایز خواهد کرد.
پیش از این رییس‌جمهور آمریکا تنها راه خروج از این شرایط را برای ایران، مذاکره و توافق جدیدی خوانده بود که براساس آن علاوه بر اینکه می‌توانند بندهایی از برجام را اصلاح کنند مسایلی همچون برنامه موشکی ایران و نفوذ کشورمان در منطقه را هم به آن اضافه کنند. مساله‌ای که البته برخی از کشورهای اروپایی همچون فرانسه نیز با آن موافق بودند و امانوئل ماکرون رییس‌جمهور فرانسه در دیدار با ترامپ این نتیجه را اعلام کرد. در ادامه برخی از این رسانه‌ها تنها دلیل مخالفت با مذاکره با آمریکا را گروه‌های افراطی در کشور خوانده و علت مخالفت آنها را نیز بی‌اعتمادی به آمریکا دانستند و اعلام کرده‌اند این مخالفتها نظر مردم ایران نیست. شیگاکو تیربیون به نقل از نیویورک‌تایمز در گفت‌و‌گو با یکی از اعضای اتاق بازرگانی تهران گفته است: «کشور ما دارای انتخابات‌های شهرداری، مجلس و ریاست‌جمهوری است، جامعه ۸۰ میلیونی ما باز و پویاست. ایران در مقایسه با کره‌شمالی جامعه‌ای پیشرفته‌تر و بازتر است. بنابراین چرا ایران و آمریکا نتوانند بنشینند و به‌طور مستقیم مذاکره کنند؟» شیکاگو تریبون در ادامه گزارش خود نوشته است: «اگر قرار باشد توافقی با ایران انجام شود، به همان دلیلی انجام خواهد شد که کره‌شمالی را به سنگاپور کشاند. کیم دستاوردهای بسیاری خواهد داشت، اگر زرادخانه هسته‌ای خود را رها کند. عالی‌رتبه‌ترین مقام ایران هم همینطور، اگر توانمندی ساخت سلاح هسته‌ای و آغاز جنگ را تسلیم کند.» این جملات تنها نمونه کوتاهی از تلاش رسانه‌های غربی برای القای این تفکر است که ایران باید همانند کره‌شمالی خود را برای مذاکره با آمریکا آماده کند. مهمترین سوال اینجاست که آیا اساسا شرایط ایران همانند کره‌شمالی اجازه می‌دهد به راحتی پای میز مذاکره بنشیند؟ بدعهدی‌های آمریکا در برجام و پایبند نبودن به آن علت اصلی مخالفتها برای مذاکره مجدد است که امری منطقی هم به نظر می‌رسد.
همچنین مسایلی دیگری چون دشمنی آشکار آمریکا با ایران امری بدیهی است که مانع از هرگونه رودررویی ایران با رهبران این کشور می‌شود. همان یک بار هم که ایران پای میز مذاکره نشست به دلیل حضور کشورهای اروپایی به عنوان دیگر اعضای این مذاکرات بود. با این حال تفاوت در شرایط ایران با کره‌شمالی موجب می‌شود تا کره‌شمالی الگوی مناسبی برای ایران در مذاکره با آمریکا نباشد. بررسی وضعیت شبه جزیره کره به خوبی این تفاوت‌ها را نشان می‌دهد. بسیاری از تحلیلگران سیاسی گمان نمی‌کردند که روزی رهبر سرسخت کره‌شمالی با آمریکا سر میز مذاکره بنشیند. سال گذشته درگیرهای لفظی کیم جونگ اون و دونالد ترامپ رییس‌جمهور آمریکا تا جایی پیش رفت که بسیاری جنگ و درگیری در شبه جزیره کره را حتمی می‌دانستند.
با این حال کیم جونگ اون رهبر کره‌شمالی در چرخش ناگهانی از موضع خصمانه خود علیه آمریکا کاست و در نهایت ۲۲ خردادماه در سنگاپور روبه‌روی ترامپ نشست. اگرچه بسیاری از تحلیلگران هنوز علت اصلی حضور رهبر کره‌شمالی را در این مذاکره نامعلوم می‌دانند و برای آن سناریوهای مختلفی می‌چینند اما به صورت مشخص فشارهای اقتصادی و چراغ سبز کشور چین به رهبر کره شمالی علت اصلی برای حضور وی در این مذاکرات بوده است. با وجود اینکه کره شمالی توانسته به سلاح هسته‌ای دست یابد و به صورت مستقیم نه تنها آمریکا که کشورهای دیگر جهان را به حمله نظامی تهدید می‌کرد و تحریم‌های سنگینی علیه این کشور در شورای امنیت سازمان ملل متحد تصویب شده اما موقعیت جغرافیایی این کشور تهدید جدی علیه کشورهای پر قدرت جهان نیست. اگرچه کره‌جنوبی و ژاپن به عنوان دو قدرت مهم در شرق آسیا و یکی از چند قدرت اقتصادی جهان شناخته می‌شوند اما به اندازه متحد آمریکا یعنی اسراییل اهمیت ندارند. بنابراین آمریکا و کشورهای اروپایی با وجود تهدیدهای همیشگی رهبر کره شمالی درباره حمله احتمالی به مواضع خود چندان احساس خطر نمی‌کنند درحالی که ایران در خاورمیانه و در نزدیکی اسراییل قرار دارد. مقامات این کشور همواره از افزایش قدرت دفاعی ایران در زمینه‌های مختلف هراس دارند و به دنبال آن هستند تا قدرت ایران را در این زمینه کاهش دهند.
کشورهای اروپایی نیز به همین دلیل همچون اسراییل از قدرت‌گیری ایران در منطقه احساس خطر می‌کنند. حضور ایران در سوریه و رسیدن نیروهای نظامی ایران تا مرزهای اسراییل یکی از علت‌های اصلی در افزایش فشارها علیه ایران از سوی کشورهای جهان است. مساله‌ای که کره شمالی با آن رو‌به‌رو نیست. از طرف دیگر یکی از ایدئولوژی‌های ایران از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون دفاع از مردم فلسطین و مخالفت با اسراییل بوده است که به شدت به آن پایبند است، این عقیده کاملا در تضاد با منافع آمریکاست و مانع ازهرگونه مذاکره ایران و آمریکا می‌شود.
با وجود آنکه کره‌شمالی به عنوان کشوری کمونیست داعیه‌‌دار مخالفت با امپریالیسم جهانی و آمریکاست اما در عمل چندان سفت و سخت از مواضع خود دفاع نکرده است. بنابراین انتظار این رسانه‌ها برای رو‌دررو قرار گرفتن ایران و آمریکا برای مذاکره مجدد امری محال به نظر می‌رسد. نکته‌ای دیگر آنکه نتایج گفت‌وگوهای آمریکا با کره‌شمالی هنوز به صورت مشخص نمایان نشده و دستاورد عملی ویژه‌ای نداشته است و خود دولتمردان کاخ سفید هم به درستی نمی‌دانند در آینده چه اتفاقی در ارتباط با این کشور خواهد افتاد، این در حالی است که رسانه‌ها با نتیجه‌گیری‌های زودتر از موعد تلاش کرده‌اند تا کره‌شمالی را الگویی مناسب برای ایران جا بزنند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد