کسری بودجه چگونه جبران شد

عدم تحقق منابع و به تبع آن مصارف در عملکرد هشت ماهه دخل و خرج دولت در سال‌جاری مشهود است. جایی که از منابع اصلی تا ۵۵ هزار میلیارد تومان محقق نشده و نتوانسته تا حدود همین رقم را براساس پیش‌بینی‌های قبلی اختصاص دهد. همچنین دولت نتوانسته حدود ۵۶ هزار میلیارد تومان از بودجه بخش‌های مختلف را پرداخت کند.
بودجه دولت در سال‌جاری تا حدود ۲۹۴ هزار میلیارد تومان منابع عمومی و به عبارتی منابع اصلی برای درآمد و هزینه آن را به همراه دارد. حدود ۱۵۷ هزار میلیارد تومان از این منابع از طریق درآمدها (۱۰۳ هزار میلیارد تومان مالیات و ۵۴ هزار میلیارد تومان سایر درآمدها)، ۷۹ هزار میلیارد تومان از واگذاری دارایی سرمایه‌ای (نفت و فرآورده‌ها) و تا ۵۸ هزار میلیارد تومان هم از محل واگذاری دارایی‌های مالی (انتشار اوراق و واگذاری شرکت‌های دولتی) پیش‌بینی شده است. در مقابل باید این منابع در ۲۱۳ هزار میلیارد تومان هزینه‌های جاری، ۵۸ هزار میلیارد تومان عمرانی و تا ۲۳ هزار میلیارد تومان تملک دارایی مالی هزینه شود.
این در حالی است که بر اساس مصوب عملکرد هشت دوازدهم باید ۱۰۶ هزار میلیارد تومان از مجموع درآمدها، ۵۳ هزار میلیارد تومان از دارایی‌های سرمایه‌ای و تا ۳۹ هزار میلیارد تومان از واگذاری دارایی مالی کسب درآمد شود که مجموعه‌ای تا ۱۹۸ هزار میلیارد تومان را برای دولت در بر می‌گیرد.
اما آنچه خزانه از روند تحقق درآمد و هزینه مالی دولت در این مدت منتشر کرده نشان می‌دهد که حدود ۷۸ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان از درآمدها (۵۸ هزار میلیارد تومان مالیات و ۲۰ هزار میلیارد تومان سایر درآمدها) محقق شده و منابع ناشی از واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای ۳۷ هزار میلیارد و حدود ۲۸ هزار میلیارد تومان از واگذاری دارایی مالی بخش دیگر درآمد بودجه را تشکیل داده‌اند. در مجموع منابع عمومی را تا ۱۴۳ هزار میلیارد تومان تا پایان آبان‌ماه رسانده که در مقایسه با ۱۹۸ هزار میلیارد تومانی که برای تحقق در این دوره پیش‌بینی شده بود تا ۵۵ هزار میلیارد تومان عدم تحقق درآمد وجود دارد.
از سوی دیگر برای هزینه و مصارف دولت در هشت ماهه سال‌جاری پیش‌بینی بر این بود که از ۲۱۳ هزار میلیارد تومان، هزینه‌های جاری که عمده آن را حقوق و دستمزد تشکیل می‌دهد ۱۴۴ هزار میلیارد تومان، بودجه‌های عمرانی(تملک دارایی سرمایه‌ای) تا بیش از ۳۸ هزار میلیارد تومان و پرداخت سود ناشی از انتشار اوراق (تملک دارایی مالی) تا ۱۵ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان خرج شده و اختصاص می‌یافت.
این رقم در کل حدود ۱۹۸ هزار میلیارد تومان مصارف مصوب بوده و با درآمد پیش‌بینی شده تراز می‌شود اما بررسی آماری عملکرد این بودجه نشان از آن دارد که از این هزینه هم تا ۵۶ هزار میلیارد تومان محقق نشده و به عبارتی دولت نتوانسته تا ۵۶ هزار میلیارد تومان از بودجه بخش‌های مختلف را پرداخت کند که از مهم‌ترین آنها بودجه عمرانی است.
این در حالی است که برای هزینه‌های جاری تا ۱۲۲ هزار میلیارد تومان، بودجه عمرانی ۱۵ هزار میلیارد تومان و تملک دارایی مالی تا ۴۲۰۰ میلیارد تومان و در کل تا بیش از ۱۴۱ هزار میلیارد تومان پرداختی انجام شده است که بر عدم پرداخت حدود ۵۶ هزار میلیارد تومان از بودجه‌های پیش‌بینی شده در هشت ماهه امسال تاکید دارد.
در مجموع با توجه به بیش از ۱۴۳ هزار میلیارد تومان منابع محقق شده و تا رقمی بیش از ۱۴۱ هزار میلیارد تومان هزینه‌هایی که انجام شده است، ظاهرا دولت در این مدت با کسری بودجه همراه نبوده و عدم تحقق درآمدها را با عدم پرداخت پوشانده است.