کشف آثار تمدن مایاها پس از ۱۰ قرن

باستان‌شناسان در جریان اکتشاف مجموعه‌ای از غارهای شهر باستانی «چیچن ایتزا» به طور اتفاقی به گنجینه‌ای شامل بیش از ۱۵۰ شیء که بیش از هزار سال دست‌نخورده باقی مانده بود، دست یافتند‌. با این کشف ممکن است بتوان سرنخ‌هایی از چگونگی افول و سقوط تمدن مایا را آشکار کرد‌.
پس از آن که منطقه باستانی «بالامکو» در سال ۱۹۶۶ برای اولین بار توسط کشاورزان کشف شد این محل توسط باستان‌شناسان بررسی شد و به جای حفاری آن دستور داده شد تا ورودی آن را مهر و موم کنند‌. هنوز دلیل این اقدام مشخص نیست‌.
«بالامکو» به مدت ۵۰ سال مهر و موم‌شده باقی ماند تا این که در سال ۲۰۱۸ در جریان جست‌وجو برای سفره‌های آب زیرزمینی در «چیچن ایتزا» توسط «گرمو آندا» و تیم باستان‌شناسی‌اش دوباره باز شد‌. تل بزرگی از لوازم دست‌نخورده از جمله کوزه و بشقاب‌های تزئینی که توسط ساکنان باستانی «چیچن ایتزا» باقی مانده بود، تصویری بود که باستان‌شناسان در جریان این اکتشاف با آن برخورد داشتند‌.