کشف یک لایه بلوک جدید گازی در پارس‌جنوبی

گروه انرژی- کشف لایه جدید گازی در پارس‌جنوبی و مذاکره با عربستان برای میدان مشترک آرش. این دو بخش بسیار مهم از گفته‌های محسن خجسته‌مهر مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران است که در حاشیه همایشی تخصصی برای صنعت نفت از آن خبر داد.
خجسته‌مهر که این روزها از افزایش تولید نفت خبر می‌دهد و آمارهایی که روایت می‌کند، همه حکایت از نشانه‌های مثبت برای صنعت نفت است، اعلام کرده که فروش نفت به اشخاص طبق برنامه قبلی به خریداران داخلی و خارجی در حال انجام است و مطابق آن نفت فروخته می‌شود.
طرح فروش نفت به اشخاص و نهادها براساس لایحه‌ای که سال گذشته دولت به مجلس برد و قانون شد، هم‌اکنون در بودجه سال ۱۴۰۲ گنجانده شده است. کارشناسان می‌گویند سازوکار اجرایی این قانون ابهام‌های زیادی دارد و دولت هم درباره آن شفاف‌سازی نمی‌کند.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران می‌گوید: امسال قرار است روزانه ۶۰۰ هزار بشکه‌ تولید نفت خام به مجموعه تولید کشور اضافه شود. این افزایش تولید برمبنای طرح‌های مختلف خواهد بود.
به گفته خجسته‌مهر، تاکنون در بحث احیای چاه‌های نفتی شش قرارداد امضا شده و انتطار داریم این کار ادامه یابد، ازدیاد برداشت نفت و گاز یکی از مسائل کلیدی ماست، اگر بتوانیم یک درصد ازدیاد برداشت در مخازن نفتی کشور داشته باشیم ۸ میلیارد بشکه به ذخایر قابل استحصال افزوده خواهد شد.
فاز بدشانس ۱۱پارس‌جنوبی
فاز ۱۱ پارس‌جنوبی را باید فاز بدشانسی نام گذاشت. توسعه‌نیافته‌ترین فاز میدان مشترک پارس‌جنوبی که مرزی‌ترین فاز و یکی از مهم‌ترین فازهای این میدان مشترک محسوب می‌شود، همچنان در انتظار توسعه مانده است.
در دولت سیزدهم با تمرکز بر تولیدی شدن این فاز، اقداماتی همچون جابه‌جایی سکوی دریایی از فاز ۱۲ پارس‌جنوبی و انتقال آن به محل فاز ۱۱ پارس‌جنوبی و حفاری چاه‌های تولیدی در این فاز انجام شد و قرار بود در زمستان سال گذشته شاهد آغاز تولید زودهنگام گاز از این فاز به میزان ۱۱ میلیون مترمکعب در روز باشیم، اما این مهم به اوایل سال آینده موکول شد.
البته دیر رسیدن شناور اوشنیک و حوادثی که بعدها برای آن افتاد، بی‌تاثیر نبود. با این حال معاون وزیر نفت اطمینان می‌دهد که امسال تولید زودهنگام از فاز ۱۱ در دستور کار است و تاکنون ۴ حلقه چاه حفاری و خطوط لوله دریایی آن برای انتقال به خشکی انجام شده است. مقدمات انتقال سکوی c فاز ۱۲ پارس‌جنوبی به موقعیت فاز ۱۱ انجام شده و سکو روی بارج قرار دارد و به‌زودی در محل خود نصب خواهد شد.
خجسته‌مهر همچنین از برگزاری مناقصه ساخت جکت و سکوی دوم فاز ۱۱ خبرداده و گفته است که تا پیش از زمستان تولید از این فاز با ظرفیت ۱۱ میلیون مترمکعب در روز آغاز خواهد شد.
هرچند ناترازی گاز، همچنان مساله اول وزارت نفت است، با این حال آن‌طور که مدیرعامل شرکت ملی نفت گفته اگر سرمایه‌گذاری و فناوری جدید در این زمینه نداشته باشیم دچار ناترازی در بخش نفت هم خواهیم شد.
او می‌گوید: در تولید گاز مهم‌ترین چالش کنونی ما مصرف بی‌رویه و بالای داخلی است، به همین دلیل عمده سهم ۵/۱۴ درصدی خود از درآمدهای نفتی و گازی کشور را صرف افزایش توان تولید گاز کشور می‌کنیم. میدان مشترک پارس‌جنوبی حدود ۵۰ درصد ذخیره گازی ایران را در خود جای داده و اکنون ۷۰ درصد تولید گازی ایران را به‌عهده دارد.
او اضافه کرد: در ابتدای دولت سیزدهم با توجه با ناترازی و تعهدهای صادراتی، تلاش شد تولید گاز را افزایش دهیم، به‌طوری که برای نخستین بار ۷۰۵ میلیون مترمکعب در روز از ۳۷ سکوی پارس‌جنوبی در خلیج‌فارس تولید گاز انجام و رکورد جدید ثبت شد.
خبر خوش گازی
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران همچنین از کشف یک بلوک جدید گازی در پارس‌جنوبی خبر می‌دهد. او می‌گوید: در اکتشافات و حفاری‌های جدید به یک بلوک جدید گازی در میدان مشترک پارس‌جنوبی رسیده‌ایم که اگر اقتصادی باشد، برنامه توسعه آن را آغاز خواهیم کرد.
به گفته خجسته‌مهر، براساس برنامه‌ریزی اسیدکاری ۴۰۰ حلقه چاه در میدان گاز پارس‌جنوبی برای بهبود و افزایش تولید است، از سویی برنامه‌ریزی برای حفاری ۳۵ حلقه چاه جدید در پارس‌جنوبی (حفاری میان‌چاهی) و برگزاری مناقصه آنها در حال اجراست که هدف آن جبران افت تولید است.
مدیرعامل شرکت ملی نفت همچنین گزارش داد: در فاز ۲ و ۳ پارس‌جنوبی شیرین‌سازی هم انجام دادیم که روزانه ۸۰ هزار بشکه میعانات گازی شیرین تولید کردیم که یکی از دلایل افزایش تولید همین بود. همچنین، در نفت مناطق مرکزی هم برنامه افزایش تولید داریم. به‌تازگی به هدف اکتشافی جدیدی در میدان بلال رسیدیم و در حال ساخت جکت برای بهره‌برداری از این میدان هستیم.
او می‌گوید: طرحی تعریف کردیم که بتوانیم ۲۸ میلیون مترمکعب از فاز اول میدان تولید کنیم، قرارداد منعقد شده، دو دکل حفاری مستقر شده و اکنون در حال اجرای طرح هستیم.
مذاکره با عربستان
میدان مشترک آرش از میدان‌های گازی- نفتی ایران است که در شمال خلیج‌فارس و در استان بوشهر قرار دارد. این میدان گازی از میادین مشترک ایران با کشورهای کویت و عربستان سعودی است. میدانی که کویت و عربستان آن را الدوره می‌نامند، ۲۰ تریلیون فوت مکعب و ذخیره نفت خام درجای این میدان نیز نزدیک به ۳۱۰ میلیون بشکه برآورد می‌شود.
این میدان مشترک از سال ۲۰۰۱ پس از آنکه ایران عملیات اکتشاف در میدان آرش را آغاز کرد و کویت بلافاصله ایران را به شکایت در مجامع بین‌المللی تهدید کرد، بلاتکلیف مانده است.
کارشناسان می‌گویند برای توسعه این میدان لازم است که مذاکراتی برای تعیین خط مرزی بین سه کشور انجام شود اما در سال‌های گذشته به دلیل تیرگی روابط ایران و عربستان این امر متوقف مانده است.
پس از آشتی دیپلماتیک ایران و عربستان، موضوع میدان مشترک آرش یک بار دیگر پررنگ شده است. خجسته‌مهر در این رابطه گفته است: در آینده که روابط دو کشور کامل شود توسعه مشترک میدان آرش مورد بحث قرار خواهد گرفت. مدیرعامل شرکت ملی نفتی در خصوص توسعه میدان سهراب نیز گفت: عملیات اجرایی میدان آغاز شده و ارزش سرمایه‌گذاری آن نیز ۸۰۰ میلیون دلار تعیین شده است.