کم شدن بدهی خارجی زنگ خطر است

به این معنی که این گروه‌ها باور دارند بدهی خارجی کمتر یک نقطه قوت است اما اقتصاددانان و نیز واقعیت‌های اقتصاد جهانی نشان می‌دهند این شاخص می‌تواند فریبنده باشد. «تازه‌ترین گزارش جدید بانک مرکزی از گزیده آمارهای اقتصادی در پایان سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد میزان بدهی‌های خارجی کشور در پایان اسفند پارسال نسبت به ماه مشابه سال قبل با کاهش همراه شده و به رقم ۸ میلیارد و ۶۷۵ میلیون دلار رسیده است. بدهی خارجی ایران در پایان اسفند ۱۳۹۹ معادل ۹ میلیارد و ۱۴۲ میلیون دلار بود. میزان بدهی‌های کوتاه‌مدت کشور در پایان اسفند ۱۴۰۰ حدود ۵/۲ میلیارد دلار و بدهی‌های بلندمدت ایران نیز ۱/۶ میلیارد دلار اعلام شده است.»
روند کاهنده بدهی‌های خارجی ایران نشان می‌دهد ایران در مناسبات و فعالیت‌های جهانی سرمایه‌گذاری و مالی- ارزی جهان سهمی کمتر و کمتر پیدا می‌کند. کشورهای بدهکار به جهان دو گونه هستند؛ کشورهایی که نمی‌توانند به دلیل اقتصاد ضعیف و کم‌اثر و غیررشد یابنده و نیز به دلیل اینکه چشم‌انداز روشنی از روندهای مثبت ندارند وام و اعتبار گرفته و نمی‌توانند بدهی‌های خارجی خود را بهنگام پس دهند و از گردونه وام‌گیری و بدهکار شدن خارج می‌شوند. برخی کشورهای جهان اما همیشه به دنیا بدهکارند و سرمایه‌گذاران بین‌المللی و نیز نهادهای جهانی مثل بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول و بانک‌های بزرگ خصوصی و شرکت‌های سرمایه‌گذاری فراملیتی با توجه به چشم‌انداز روشن اقتصادی به آنها وام و اعتبار داده و نیز سرمایه‌گذاری بلند‌مدت انجام می‌دهند. برخی از کشورهایی که منابع طبیعی بزرگ در آن هستند حتی با گرو گذاشتن این منابع طبیعی برای امروز خود سرمایه جذب کرده و به جهان بدهکار می‌شوند. شوربختانه چندسالی است که روند بدهی‌های خارجی ایران نه به دلیل اینکه درآمد ارزی مناسبی داشته و نیازی به وام‌های جهانی و نیز سرمایه‌های بلندمدت خارجی ندارد بلکه به دلیل بی‌اعتنایی کشورها و شرکت‌های قدرتمند به اقتصاد ایران بدهی‌هایش کم و کمتر می‌شود. با توجه به اندازه اقتصاد ایران و نیز با توجه به ثروت طبیعی ایران و نیز با توجه به فروریختن زیرساخت‌ها که نیاز به صدها میلیارد دلار سرمایه ارزی دارند، کاش ایران بیشتر بدهکار بود. طبق این گزارش، معادل یورویی بدهی خارجی ایران نیز در تاریخ مورد بررسی، حدود ۸/۷ میلیارد یورو است که ۵/۵ میلیارد یورو از این میزان، حجم بدهی‌های میان‌مدت و بلندمدت بوده و ۲/۲ میلیون یورو حجم بدهی‌های کوتاه‌مدت است.
بدهی خارجی مجموعه تعهدات ایجادشده در نتیجه گشایش اعتبار اسنادی تسهیلات دریافتی از بانک جهانی و سایر سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی همچنین تامین مالی پروژه‌ها از طریق فاینانس، پیش‌فروش نفت و اوراق قرضه بین‌المللی را دربر می‌گیرد.