کیش و مات نفتی

«جهان‌صنعت»- در حالی که همه پیش‌بینی‌ها درست بعد از افزایش نرخ بهره در آمریکا حکایت از افزایش قیمت نفت در معاملات جهانی داشت، با اعلام افزایش ذخایر نفتی آمریکا در سراشیبی سقوط قرار گرفت. کاهش قیمت نفت تا جایی ادامه یافت که کشورهای نفتخیز نگران ادامه سقوط قیمت‌ها شده‌اند و حالا خبر می‌رسد که ائتلاف اوپک‌پلاس قرار است چهارم ژوئن در وین دیدار کنند و درباره حرکت بعدی خود تصمیم بگیرند.
اگرچه سهیل المزروعی وزیر انرژی امارات متحده عربی گفته که کاهش بیشتر تولید اوپک‌پلاس برای متوازن کردن عرضه و تقاضا چندان زیاد نیست با این حال، دور جدید کاهش تولید داوطلبانه تولیدکنندگان گروه اوپک‌پلاس با هدف متوازن کردن بازار نفت به اجرا درآمده است.
المزروعی تاکید کرده که نگران کمبود عرضه در آینده به دلیل سرمایه‌گذاری اندک است. او می‌گوید: «تصور می‌کنم که می‌توانیم توازن میان عرضه و تقاضا را مدیریت کنیم. من بیشتر نگران سطح سرمایه‌گذاری ضروری برای سال‌های آینده هستم.»
پس از آنکه اوایل آوریل، عربستان سعودی و سایر اعضای اوپک‌پلاس در اقدامی غافلگیر‌کننده تصمیم به کاهش بیشتر تولید به میزان حدود ۱۶/۱ میلیون بشکه در روز را اجرایی کردند، قیمت نفت به مدار افزایش برگشت و تا آستانه ۹۰ دلاری پیش رفت با این حال دو اتفاق سد راه افزایش بیشتر قیمت نفت و بازگشت به کانال ۱۰۰ دلاری شد؛ نخست، نگرانی‌ها نسبت به کندی اقتصاد جهانی که سرمایه‌گذاران بازار را به وحشت انداخت و باعث شد بیشتر این افزایش از بین برود و دوم افزایش نرخ بهره بانکی در آمریکا.
زلزله ذخایر نفتی آمریکا
به فاصله یک هفته بعد از افزایش ۲۵‌صدم درصدی نرخ بهره بانکی در آمریکا، قیمت نفت در پی انتشار آماری که رشد غیرمنتظره ذخایر آمریکا را نشان می‌دهد، در مدار کاهشی قرار گرفت.
بهای معاملات نفت برنت حالا در کانال ۷۷ دلاری و وست‌تگزاس اینترمدیت آمریکا هم در کانال ۷۳ دلار قرار گرفته است. در سیگنال احتمالی از ضعیف شدن تقاضا، گزارش موسسه امریکن پترولیوم نشان داد ذخایر نفت آمریکا در هفته منتهی به پنجم می، حدود ۶/۳ میلیون بشکه افزایش پیدا کرده است. این آمار برخلاف ارزیابی تحلیلگران بود که در نظرسنجی رویترز پیش‌بینی کرده بودند ذخایر نفت آمریکا در دوره مذکور، ۹۰۰ هزار بشکه و ذخایر بنزین ۲/۱ میلیون بشکه کاهش پیدا کرده است.
قیمت نفت از یک ماه پیش که جدیدترین دور کاهش تولید اوپک‌پلاس اعلام شد تاکنون، حدود ۱۰ دلار در هر بشکه سقوط کرده است.
تحلیلگران بازار می‌گویند: علت اصلی کاهش قیمتی که در چهار هفته گذشته مشاهده شده، احساسات اقتصادی، به ویژه احساسات اقتصادی در آمریکا بوده است.
به گفته آنان، دلایل زیادی برای نگرانی وجود دارد؛ تقاضا برای دیزل پس از ماه‌ها نگرانی از اینکه آمریکا به دلیل فراتر رفتن تقاضا از عرضه، با کمبود دیزل مواجه خواهد شد، کاهش پیدا کرده است؛ این مساله‌ای است که مردم دیگر لازم نیست نگران آن باشند، زیرا تقاضا برای دیزل کاهش زیادی پیدا کرده و این به منزله وجود مشکل بزرگ‌تری است که می‌توان آن را کندی اقتصاد، اصلاح یا همان‌طور که یک تحلیلگر گفت، رکود نامید.
عامل دوم هم تورم است که در مسیر کاهشی قرار گرفته است. هرچند نرخ تورم در آمریکا همچنان بسیار بالاتر از سطحی است که خیال فدرال‌رزرو را آسوده کند، با این حال جدیدترین گزارش‌های اقتصادی این کشور نشان می‌دهد که رکود وجود دارد.
از سویی، نگرانی از فروپاشی بانکی، به واهمه از بروز رکود گسترده‌تر تبدیل شده و به نوبه خود، به واهمه از نابودی تقاضا برای نفت و در نتیجه ریزش قیمت نفت تبدیل شده، اما مساله این است که وضعیت عرضه ممکن است تغییراتی پیدا کند.
رشد چین و بحران ابرنفتکش‌ها
در حالی که آمریکا با رکود و تورم دست و پنجه نرم می‌کند، گزارش‌ها از اقتصاد چین نشان می‌دهد که تقاضا برای نفت در مارس از سوی این کشور به بیش از ۱۵ میلیون بشکه در روز رسیده و رکورد جدیدی زده است.
از سویی، شرکت آرامکوی سعودی به مشتریان خود در شمال آسیا اعلام کرده است نفتی که برای ژوئن درخواست کرده بودند را به طور کامل دریافت خواهند کرد، اما بعضی از پالایشگاه‌های چینی دریافت حجم کمتر را درخواست کرده‌اند. معلوم نیست پالایشگاه‌های چینی چه میزان نفت کمتری را برای ژوئن درخواست کرده‌اند، اما دو منبع آگاه برآورد کردند که می‌تواند حداکثر پنج میلیون بشکه کمتر از ماه می باشد.
آن‌طور که خبرگزاری رویترز گزارش داده، آرامکوی سعودی قیمت فروش رسمی همه گریدهای نفتی خود برای مشتریان آسیایی را برای محموله‌هایی که در ژوئن بارگیری می‌شوند، کاهش داده است، اما کاهش قیمت کمتر از میزانی بوده که بازار انتظار داشت. کاهش حاشیه سود باعث شده است پالایشگاه‌ها به دنبال نفت ارزان‌تر از صادرکنندگان دیگری مانند روسیه باشند یا حتی به فکر کاهش نرخ فعالیت بیفتند.
مساله مهم‌تر در بازار نفت، کاهش نرخ پایه ابرنفتکش‌هاست که حالا خبر می‌رسد به دنبال کاهش تولید نفت قیمت حمل‌و‌نقل دریایی، سه‌چهارم سقوط کرده است.
این سقوط چشمگیر نشان می‌دهد چطور اقبال این بازار دگرگون شده است. تقریبا به مدت یک سال، نرخ نفتکش‌ها با افزایش مسافت حمل محموله‌ها از سوی خریدارانی که به دنبال منابع جایگزین برای نفت روسیه بودند و آزادسازی نفت از ذخایر نفت استراتژیک آمریکا، تقویت شده بود و برای نخستین بار از سال ۲۰۲۰، به بالای ۱۰۰ هزار دلار در روز رسیده بود.
اما در هفته‌های اخیر، اوپک‌پلاس با اعلام یک دور کاهش بزرگ عرضه که تعداد محموله‌های نفت برای حمل را کاهش می‌دهد، بازار را شوکه کرد.
فضا در بازار نفت همچنین تحت تاثیر نگرانی‌ها پیرامون رشد اقتصاد جهانی قرار گرفته است و پس از افزایش واردات چین، تعداد کشتی‌هایی که به خاورمیانه بازگشتند، افزایش یافت و کشتی‌های موجود برای اجاره را افزایش داد.