گرانی خارج از دایره تورم

گروه بازرگانی- اگرچه بانک مرکزی بر بازگشت تورم به کانال تک‌رقمی اصرار دارد اما واقعیت این است که با وجود اظهار خوشحالی دولتمردان در این خصوص، همچنان مردم این موضوع را در زندگی خود احساس نمی‌کنند و هر روز با افزایش قیمت بی‌رویه کالاهای اساسی روبه‌رو هستند‌. این در حالی است که علاوه بر کاهش قدرت خرید مردم، با فرا رسیدن مناسبت‌های خاص مثل ماه رمضان، عید قربان، ایام محرم و‌.‌.‌. این گرانی‌ها روند صعودی به خود می‌گیرد و حتی برخی اقلام میوه و تره‌بار که باید قیمت‌های عادی را در این روزها داشته باشند، با افزایش دو تا سه برابری روبه‌رو می‌شوند‌. این شرایط درحالی رخ می‌دهد که طبق روال سال‌های گذشته، چند روز قبل از فرا رسیدن چنین مناسبت‌هایی، مسوولان از آرامش بازار، ثبات قیمت‌ها و فراوانی کالاها خبر می‌دهند و به گفته خودشان، تمام تلاش خود را برای جلوگیری از آشفتگی بازار در پیش می‌گیرند‌. اما در نهایت هیچ یک از این تلاش‌ها، آرامش بازار را در بر ندارد و بازار مثل همیشه، جهت‌گیری خود را دنبال می‌کند که موجب ضرر رساندن به جیب اقشار ضعیف و متوسط سطح جامعه می‌شود‌.
سودجویی دلالان یک لحظه بازار را رها نمی‌کند
طی چند روز گذشته نیز با وجود تلاش مسوولان برای توزیع اقلام اساسی با نرخ مصوب در ایام محرم اما سودجویی دلالان یک لحظه بازار را رها نکرد به‌طوری که گشت و گذاری در بازار حاکی از افزایش بی‌سروصدای قیمت انواع برنج ایرانی و خارجی، حبوبات، زعفران و‌.‌.‌. است‌. به گفته فعالان این صنف، با وجود آب رفتن روز به روز قدرت خرید مردم، اما نرخ‌ها دستخوش تحولاتی قرار گرفته که با جیب مردم همخوانی ندارد‌. از این رو، چند ماهی است که رکود شدیدی بازار را فرا گرفته به‌طوری‌که دیگر خبری از مشتریان عمده نیست و حتی برخی از اقشار جامعه، ناچار شده‌اند بعضی از کالاهای اساسی را از سبد غذایی خود حذف کنند‌. به عنوان مثال، گوشت به عنوان یکی از کالاهای اساسی در ماه‌های اخیر با نوساناتی روبه‌رو بوده است به‌گونه‌ای که سهم آن در سبد خانوار کاهش چشمگیری داشته است‌. در همین رابطه یکی از قصابان درباره نرخ دام و گوشت قرمز در ایام تاسوعا و عاشورا گفت: قیمت دام در این ایام به دنبال افزایش تقاضا، ساعتی بود تا جایی که نمی‌شد نرخ دقیقی اعلام کرد‌.
در این میان گزارش از چند فروشگاه‌های زنجیره‌ای نشان می‌دهد که هر کیلو برنج ‌هاشمی ۱۵ هزار و ۵۰۰، گیلان ۱۴ هزار و ۷۰۰ و دمسیاه ۱۴ هزار و ۳۰۰، لوبیاچیتی ۹۰۰ گرمی ۱۴ هزار و ۱۰۰، نخود، لوبیا قرمز و عدس ۱ هزار و ۸۰۰، لپه ۱۱ هزار و ۶۰۰،لیمو عمانی ۳۲، شکر ۳ هزار و ۸۰۰، قند ۴ هزار و ۲۰۰، چای ۵۰۰ گرمی ۲۳ تا ۲۵ و زعفران یک گرمی ۱۱ هزار و ۷۰۰ تومان است‌.
گلابی و آناناس در صدر گرانی‌ها
درحالی‌که برنج خارجی، گوشت، مرغ و دیگر کالاها به بهانه ایام تاسوعا و عاشورا افزایش قیمت داشت، بازار میوه نیز به دلیل سودجویی برخی مغازه‌داران آرامش نداشت‌. به‌طور مثال هر کیلو خیار سالادی که تا چند روز پیش کیلویی هزار تومان فروخته می‌شد، در این ایام به قیمت کیلویی سه هزار تومان هم رسید‌. در این میان گشت و گذاری در سطح شهر نشان می‌دهد که میوه‌هایی نظیر گلابی و آناناس افزایش دوبرابری قیمت را تجربه کرده است‌.
آخرین بررسی از روند بازار نوبرانه‌های پاییز حاکی از آن است که هر کیلو انار با نرخ ۵ تا ۷، لیمو شیرین ۴ تا ۶ و نارنگی سه تا هشت هزار تومان در مغازه‌ها عرضه می‌شود‌. همچنین نرخ هر کیلو انگور بی‌دانه قرمز ۸ تا۱۰، شبرنگ ۲ تا ۴، گلابی ۸ تا۱۲، سیب ۳ تا ۷، هلو انجیری ۲ تا ۵، آناناس ۱۰ تا ۱۴ و موز ۳ هزار و ۵۰۰ تا ۵ هزار تومان است‌.
در همین رابطه حسین مهاجران رییس اتحادیه میوه و سبزی از افزایش ۵۰ درصد نرخ گلابی و آناناس در بازار خبر داد و گفت: اکنون هر کارتن آناناس با نرخ ۱۱۵ تا ۱۲۵، گلابی شاه میوه ۳ تا ۱۴، گلابی بیروتی ۴ تا ۱۱ هزار تومان است‌.
وی افزود: هر کیلو انجیر زرد با نرخ ۸ تا ۱۵، انجیر سیاه ۲ تا ۵، انگور بی‌دانه قرمز ۳ هزار و ۵۰۰ تا ۸ هزار و ۵۰۰، انگور مهری هزار و ۵۰۰ تا ۳، آلو زرد هزار تا ۳، آلو شابلون ۳ هزار و ۵۰۰ تا ۶، انبه ۱۴ تا ۱۵، شلیل شبرنگ هزار تا ۵ هزار تومان در میدان عرضه می‌شود‌.
مهاجران نرخ هر کیلو پسته تازه را ۱۲ تا ۲۲ هزار تومان اعلام کرد و گفت: نرخ هر کیلو گردو تازه ۴ تا ۵ هزار و ۵۰۰، توت فرنگی ۱۴ تا ۱۸، هلو انجیری هزار تا ۵، سیب لبنانی زرد هزار تا ۴ هزار و ۵۰۰، سیب لبنانی قرمز هزار تا ۳ هزار و ۵۰۰ و موز ۳ تا ۴ هزار تومان است‌. وی نرخ هر کیلو خربزه هزار تا هزار و ۶۰۰، طالبی هزار تا دو هزار و ۵۰۰ و هندوانه نو ۱۰۰ تا ۶۰۰ تومان اعلام کرد‌.
رییس اتحادیه میوه و سبزی با اعلام نرخ هر کیلو خیار رسمی را هزار تا ۲ هزار و ۷۰۰ تومان گفت: همچنین نرخ هر کیلو خیار گلخانه هزار تا ۲، گوجه فرنگی نو هزار و ۲۰۰ تا هزار و ۸۰۰، گوجه‌فرنگی گلخانه هزار تا هزار و ۵۰۰، پیاز سفید هزار تا هزار و ۵۰۰، پیاز زرد هزار و ۱۰۰ تا هزار و ۸۰۰، سیب زمینی هزار تا هزار و ۸۰۰، لیموترش سنگی چهار هزار و ۵۰۰ تا شش و لیمو ریز ۸ تا ۱۱ هزار تومان است‌.
به گفته وی نرخ هر کیلو سبزی خوردن ۷۰۰ تا هزار و ۷۰۰ و سبزی جور (پلو، آش، قورمه) ۷۰۰ تا هزار و ۵۰۰ تومان است‌.
وی با اشاره به آخرین وضع نرخ میوه‌های نوبرانه پاییز در میدان گفت: هر کیلو انار با نرخ هزار و ۵۰۰ تا ۶، نارنگی هزار و ۵۰۰ تا ۳ هزار و ۵۰۰ و لیمو شیرین ۲ تا ۳ هزار و ۵۰۰ تومان در میدان عرضه می‌شود‌.
گرانی هفتگی میوه و سبزی‌های تازه
در این میان گزارش بانک مرکزی نیز که هر هفته در مورد قیمت خرده‌فروشی برخی از اقلام خوراکی در سطح شهر تهران منتشر می‌شود، حاکی از افزایش قیمت هفتگی چندین گروه کالای اساسی است‌. بر این اساس نرخ گروه‌های میوه‌های تازه، سبزی‌های تازه و روغن نباتی در هفته منتهی به ۳۱ شهریورماه ۹۶ با افزایش، نرخ گروه‌های تخم‌مرغ، حبوب، مرغ و قند و شکر با کاهش و همچنین گروه‌های لبنیات، برنج، گوشت و چای، ثبات قیمت را تجربه کرده است‌.
نگاهی به تغییرات سالانه قیمت‌ها نیز نشان می‌دهد که نرخ لبنیات ۵/۸ درصد، برنج ۹/۱ درصد، گوشت قرمز ۹/۱۶ درصد، چای ۶/۲۲ درصد، تخم‌مرغ ۹/۱۸ درصد، حبوب ۱/۱۶ درصد، مرغ ۱ درصد، میوه‌های تازه ۷/۹ درصد، سبزی‌های تازه ۸/۲۸ درصد، روغن ۳/۵ درصد افزایش قیمت را تجربه کرده و نرخ گروه قند و شکر نیز ۳/۱۳ کاهش یافته است‌.
بازار، حساب و کتاب ندارد
افزایش قیمت کالاهای اساسی و اقلام مایحتاج روزانه مردم در حالی است که به دلایلی همچون افزایش تقاضا در ماه محرم، حتی قیمت ظروف پلاستیکی و یک بار مصرف با افزایش به یک‌باره روبه‌رو شد و اینطور کالاها نیز در هر مغازه با نرخ نامشخصی فروخته می‌شد‌. البته یک شهر و هزار نرخ کالاها این روزها به امری عادی بدل شده است و هر کس هر طور که دلش می‌خواهد، کالای مورد نظر را قیمت‌گذاری می‌کند‌. این در حالی است که در این میان مسوولان نیز از طرح‌هایی مانند حذف برچسب قیمت‌گذاری کالاها نیز سخن به میان می‌آورند درحالی‌که در شرایط فعلی نیز که هنوز این طرح اجرا نشده، بازار حساب و کتابی ندارد‌. با این اوصاف که شش ماه از سال ۹۶ هم سپری شده، انتظار می‌رود دست‌کم تا چند ماه دیگر اقدامات اساسی برای کنترل زنجیره تولید تا توزیع توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت صورت گیرد تا از این پس شاهد افزایش قیمت روزانه کالاهای
اساسی نباشیم‌.