گزینه‌های روی میز برای بهبود عملکرد بورس

قادر معصومی‌خانقاه*
در بازار سرمایه یکی از ابزارهای مهم برای ارزیابی وضعیت کلی بازار، شاخص کل بورس است که طبق فرمول خاصی محاسبه می‌شود. این شاخص به‌طور عمده از تغییرات قیمت سهام شرکت‌ها و سود مجامع آنها تاثیر می‌پذیرد. با این حال نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که سود مجامع شرکت‌ها بلافاصله در شاخص لحاظ می‌شود اما در پرتفوی سرمایه‌گذاران با تاخیر زمانی اعمال می‌گردد. این موضوع به ‌دلیل ساختار خاص محاسبات شاخص است که به ‌طور کلی قابل اصلاح نیست. در این زمینه، مسوولان بازار در تلاش هستند تا شاخص‌های دیگری را برای رصد دقیق‌تر وضعیت بازار به‌خصوص در مورد شرکت‌های کوچک و متوسط طراحی کنند.
این شاخص‌ها می‌توانند به سرمایه‌گذاران کمک کنند تا اطلاعات به‌روزتری درخصوص شرایط بازار و حرکت‌های آن به دست آورند. درخصوص صندوق توسعه و تثبیت لازم به ذکر است که هیچ تصمیمی برای شاخص‌سازی این صندوق در نظر گرفته نشده است. این صندوق همواره تلاش کرده گزارش‌های خود را به ‌صورت شفاف و در مقیاس صنعت منتشر کند.
به ‌زودی شاهد انتشار پرتفوی این صندوق به‌صورت نماد به نماد خواهیم بود که می‌تواند به شفافیت بیشتر در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاران کمک کند. این اقدامات به ‌طور خاص به نفع سرمایه‌گذاران خرد و کسانی است که به‌دنبال تحلیل‌های دقیق‌تر و تصمیمات هوشمندانه‌تر هستند. از سوی دیگر، یکی از موضوعات مهم دیگری که در بازار بورس مطرح است، دامنه نوسان سهام است. در حال حاضر، ارتباط شناوری سهام و حجم مبنا باعث شده که تعدیل کوتاه‌مدت دامنه نوسان به‌ ویژه در شرایطی که تعداد ناشران زیاد است، دشوار باشد.
با این حال در صورت فراهم شدن فرصت‌های بیشتر، پیشنهادات جدیدی برای اجرای دامنه نوسان پویا در نظر گرفته شده است که می‌تواند به ‌طور موثری به نوسانات بازار واکنش نشان دهد و از ایجاد بحران‌های ناگهانی جلوگیری کند. این تغییرات در نهایت می‌تواند به افزایش جذابیت بازار برای سرمایه‌گذاران کمک کند و شرایطی را فراهم آورد که بازار به ‌طور هوشمندانه‌تری به نوسانات واکنش نشان دهد. در نهایت، یکی از چالش‌های دیگری که مخصوصا درخصوص صندوق‌های اهرمی مطرح است، افزایش دامنه نوسان در این صندوق‌هاست. برخی افراد و کارشناسان با این تصمیم مخالف هستند چراکه معتقدند این تغییرات باید به ‌طور متوازن برای سایر سهام نیز اعمال شود. این مساله مهم است زیرا ممکن است باعث بروز نابرابری‌هایی در میان سرمایه‌گذاران شود و تاثیرات منفی در بازار داشته باشد. در نتیجه این تغییرات باید با دقت بررسی شوند تا از ایجاد مشکلات جدید در بازار جلوگیری شود.
* مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس