یادداشت های روزنامه ای

مبارزه با بهترین‌ها؟
سخنگوی مبارزه با مفاسد اقتصادی دیروز با اعلام اینکه ۶۵ بدهکار بزرگ بانکی مشخص شده‌اند، اعلام کرد که بزرگ‌ترین بدهکار بانکی یک تریلیون بدهی دارد.
از دیروز که این خبر منتشر شد مثل خوره به جانم افتاد که بدانم این بدهکار کیست اما سخنگوی ستاد اعلام کرده که اعلام نام افراد بدهکار با قوه قضاییه است از این رو وقتی کنجکاوی‌ام ارضا نشد به دنبال سر‌نخ‌هایی در سخنان سخنگوی ستاد گشتم.
معلوم شد که این فرد تولیداتی داشته و بهترین‌ها را نیز احداث کرده است.
معلوم شد واحد صنعتی وی نیز بهترین واحد صنعتی شناخته شده است همچنین باز طبق گفته سخنگوی ستاد، بر من معلوم شد وی اکنون جزو بهترین‌ها به حساب می‌آید طوری که باید «ادبیات مبارزه با مفاسد اقتصادی اصلاح شود».

روانشناسی بی‌آماری به زبان ساده
آمار در «ذات» خود نه خوب است و نه بد، باید صرفا واقعیت را بیان کند اما اگر جلوه‌هایی از واقعیت خوب نباشد، آمارهای آن بد می‌شود و مردم را نگران می‌کند.
این است که گاه آماری منتشر نمی‌شود تا مردم نگران نشوند، این شاید روش خوبی باشد و خیرخواهانه باشد اما نباید فکر کرد که این سلاح تا ابد در دست ماست چون اگر زیاده‌روی کنیم خود به علامتی بدل می‌شود تا هر جا آماری ندیدند، بفهمند آنجا یک چیزیش است.

ابهامات در انتخاب تازه
دولت در این دو ماه اخیر مورد نقدهای سنگینی بود که در این شش سال سابقه نداشت. در این شرایط دولت باید سعی در آرام کردن فضا بکند.
باید بیشتر به حرفهای منتقدینش گوش بدهد… اما درست در همین حال و فضا محمد علیآبادی به عنوان سرپرست وزارت نفت تعیین میشود این در حالی است که علیآبادی در همین دولت دهم برای وزارت نیرو به مجلس معرفی شده بود اما نتوانست رای اعتماد بگیرد، حال به عنوان سرپرست وزارتخانهای به مراتب مهمتر تعیین میشود آن هم در شرایطی که ایران ریاست دورهای اوپک را به عهده دارد، یعنی در شرایطی که وزیر نفت یا سرپرست آن رییس اوپک هم است.
البته شاید رییسجمهور این حق را دارد اما باید توجه داشت که از بزرگترین منتقدین دولت دهم مجلس است. آیا این به تعامل بیشتری منتهی میشود؟

خانه‌های روی دست
دیروز وزیر مسکن و شهرسازی روی نکتهای دست گذاشت که خون به دل مستاجران میکند، وی گفت «کسانی که مسکن دارند احساس شخصیت میکنند و در نتیجه بنیاد خانواده نیز تحکیم میشود و نسل پاک پرورش مییابد.»
این نگاه اگرچه تلخ است، واقعبینانه است و باید از بابت آن به وزیر تبریک گفت. اما معلوم نیست که چرا وزیری با چنین نگاه واقعبینانهای میگوید قیمت اجارهبها بالا نمیرود.
وزیر به عنوان پشتیبان سخنش میگوید: آنقدر خانه ساختهایم که روی دستمان مانده است.
با وجود این وی در ادامه میگوید: ۵۰۰ هزار واحد با انبوهسازان میسازیم.
وزیر ظاهرا برای اینکه قدری از ناراحتی مستاجران کم یا دل آنها را خنک کند، میگوید: من هم مستاجر هستم.
بعد میگوید: در خانه سازمانی زندگی میکنم.
بعد میگوید: البته در اردبیل خانه دارم.
همچنین میگوید: اگر کسی مستاجر نباشد از احوال مستاجران خبر ندارد.
اینها را گفتم، این را هم بگویم که من از حرفهای وزیر ناراحت نشدم که گفت قیمت اجارهبها بالا نمیرود نه اینکه قبول دارم، قبول ندارم اما آدم باید وزیر مسکن نباشد تا بعضی حرفها را بزند.

حال و هوای تازه
اکنون مدتهاست که دولت به طور دایمی با مشکلات دست و پنجه نرم میکند اما هیچگاه حال و روز آن را تا به این حد نزار ندیده بودم؛ وقتی بیاعتمادی به آمارهای دولتی تا به نمایندگان مجلس گسترش مییابد.
در واقع اعتماد مردمی سرمایه بزرگی است و هر دولتی که داشته باشد در مقابل مشکلات بیمه میشود. این اعتماد بسیار سخت به دست میآید و سخت هم از بین میرود و وقتی از بین رفت بسیار بسیار سختتر اعاده میشود. دولت ظاهرا در چنین وضع سختی قرار گرفته است. رییس کمیسیون پژوهشهای مجلس در نقد آمارهای دولتی در خصوص بیکاری و اشتغال میگوید: «هیچ اقتصاددانی آن را قبول نمیکند».
نقد توکلی به گونهای است که گویا نگران است که اگر آمارها را بپذیرد، در صحت مدرک دکترایش که اقتصاد است شک کنند. وی میگوید: «این یک مدل اقتصاد خرد است…»
در واقع بعضی مطالب هست که هر کسی نمیتواند آنها را بپذیرد. شخص باید خیلی ساده باشد تا آنها را بپذیرد.
این است که با وجود اینکه مجلس شاید علاقهای به مخالفت با دولت و آمارهای دولتی نداشت مجبور شد آن را نقد کند، به عبارت دیگر مجلس نمیخواهد با دولت مقابله کند، فقط میخواهد از خودش دفاع کند.

ابتدای راه
حیدری، عضو کمیسیون مجلس گفت که «دولت با اعلام آمار اشتغالزایی در سال گذشته سر مردم کلاه گذاشت». همان موقع پنج شش ماه پیش که رییس دولت اعلام کرد از آمارهایی که باعث ناراحتی مردم می‌شود، خوداری شود باید امروز را پیش‌بینی می‌کردیم زیرا کسی که برای اینکه ما را ناراحت نکند آمار درست نمی‌دهد، خیلی طبیعی است برای شادی ما آمار اشتباه بدهد. اگر یکی به تعبیر نماینده مجلس کلاه سر گذاشتن است آن دیگری کلاه برداشتن است.
نمونه هایی از نوشته های به چاپ رسیده از سال ۸۶ تا ۹۰ در «جهان صنعت».