یخ رکود بورس آب نشد

بورس پرس- بررسی‌ها حاکی از آن است که بورس در مقایسه با بازارهای موازی چون سکه، دلار و مسکن و… همچنان عقب مانده و یخ‌های رکودی‌اش شکسته نشده است. آمارهای منتشره نشان می‌دهد که از زمستان سال گذشته تا امروز بورس خلاف جهت بازارها حرکت کرده و به نوعی نه تنها از دلار و سکه که از تورم نیز جا مانده است.
در این باره دلایل متعددی مطرح می‌شود اما آنچه بیش از هر موضوعی لبخند را از بورس گرفته و اجازه قدرت‌نمایی را به این شاخص پرنوسان نداده است، اعمال سیاست‌های نادرستی چون انتشار گواهی ۳۰درصدی و توزیع سکه بوده که بار آن همچنان بر دوش سهامداران میلیونی‌اش سنگینی می‌کند. مهم‌ترین مساله، بی‌اعتمادی به این بازار است که ریشه آن به سال ۹۹ بازمی‌گردد و هنوز متولیان نتوانسته‌اند آن را ترمیم کنند و بی‌اعتمادی در این بازار حاکم است. هر چند با تمدید دوره دوم ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار قرار است اقدامات تازه‌ای برای سبزی شاخص انجام شود اما با وجود چالش‌هایی چون قیمت‌گذاری دستوری و پیش‌بینی‌پذیر نشدن اقتصاد بعید به نظر می‌رسد، بازار پرتب‌وتاب سهام که زمانی طرفداران پروپاقرص خود را داشت، به این سادگی بتواند گوی سبقت را از دیگر رقیبانش برباید. اگر شرایط سیاستگذاری بهبود یابد، بازار سهام می‌تواند آغاز یک مسیر صعودی باشد و حتی در میان رقبا سرش را همچون گذشته بالا نگه دارد.
بورس از تورم هم عقب ماند
بازار سرمایه که پیشتر جایگاه ویژه‌ای میان رقبایش داشت، اما درجا زده و همچنان راه درازی در پیش دارد. این بازار مدت‌های مدیدی است که در لاک خود فرورفته و گویی قصد بیرون آمدن هم ندارد. نسخه‌های شفابخش ساختمان شیشه‌ای مطهری هم تاکنون نتوانسته راه به جایی ببرد. از این رو، بازاری که زمانی نقل محافل بود امروز جان ندارد و در سال جاری ضربانش تندتر شده است. آمارها گویای این واقعیت است که این بازار که سه ماهه پایانی سال گذشته فراز و فرودهای زیادی را تجربه کرده بود، امسال اما شرایط خوبی ندارد. بر این اساس، این شاخص که در دی سال گذشته به ۲میلیون و ۱۶۶هزار واحد رسیده بود، در اردیبهشت سال جاری اما تغییر محسوسی نداشته و با افت‌وخیزهای پی در پی به ۲میلیون و ۱۶۵هزار واحد رسیده است. این آمارها نشان می‌دهد که بورس از سال گذشته تاکنون نتوانسته روزهای سبزش را ماندگار کند و از نردبان صعود بالا رود. به بیانی دقیق‌تر می‌توان گفت این بازار حتی از تورم هم عقب مانده و نتوانسته تکانی به خود بدهد.
بازار سکه، سکه شد
بررسی‌‌ها از وضعیت بازار پرزرق و برق سکه نشان می‌دهد که این بازار در مسیر صعود است. هر چند برخی روزها به دلیل وضعیت بازار طلای جهانی پا پس می‌کشد اما در مقایسه با بورس وضعیت بهتری دارد و به نوعی توانسته رقیب خود را کنار بزند. این بازار هر چند در سال گذشته نوساناتی را تجربه کرد اما از زمستان سال گذشته تاکنون، همچنان می‌تازد. این در حالی است که از ابتدای دی‌ سال ۱۴۰۲، قیمت سکه امامی از ۳۱‌میلیون و ۵۰۰‌هزار تومان به ۳۸‌میلیون و ۹۰۰‌هزار تومان در اسفند ماه صعود کرد. در ابتدای سال جاری اما این صعود همچنان ادامه یافت تا این نرخ با رکوردی جدید از مرز ۴۵میلیون تومان نیز عبور کند. هرچند این صعود بنا به دلایلی چون نوسانات طلای جهانی، در نیمه راه پا پس کشید و با رسیدن به نرخ ۴۰‌میلیون تومان عقب افتاد اما پیش‌بینی می‌شود، روند صعودی آن ادامه‌دار باشد. علاوه بر آن، سکه بهار آزادی نیز از نرخ ۲۸‌میلیون و ۵۰۰‌هزار تومان در ابتدای دی سال گذشته به ۴۱‌میلیون در فروردین ۱۴۰۳ رسید و در اردیبهشت ماه روند نزولی را در پیش گرفت و به نرخ ۳۷میلیون تومان رسید. با این وجود، تحلیلگران این بازار معتقدند که روند اونس جهانی و نرخ ارز دو فاکتور مهمی هستند که بر قیمت طلا تاثیرگذار خواهند بود. البته از نگاه آنها، چشم‌انداز قیمت اونس جهانی به دلیل احتمال تنش‌های ژئوپلیتیک افزایشی خواهد بود، همچنین اگر ریسک‌های سیاسی در منطقه افزایش یابد، می‌توان انتظار داشت قیمت طلا در سال جاری روند صعودی را تجربه کند. البته آنطور که پیش‌بینی شده، میزان این صعود تابعی از افزایش ریسک است.
فراز و فرود دلار
بازار ارز سال گذشته وضعیت بهتری داشت. گزارش‌ها از میزان بازدهی بازارها در سال گذشته نشان می‌دهد که میزان بازدهی دلار حدود ۵/۲۳درصد بوده است. این در حالی است که نرخ دلار که در دی‌ماه ۱۴۰۲، به ۵۳‌هزار و ۷۰۰‌تومان رسید در اسفند‌ماه از مرز ۶۰‌هزار تومان عبور کرد. در ابتدای سال ۱۴۰۳ روند افزایشی نرخ دلار ادامه یافت تا جایی که این نرخ در فروردین‌ماه به مرز ۶۵هزار تومان نزدیک شد و در ۲۵اردیبهشت ماه- لحظه تنظیم گزارش- تغییر خاصی نداشت و مقداری کاهش یافت. با این وجود، با توجه به افق تورمی ۴۰درصدی، یک سناریو این است که قیمت دلار در محدوده ۷۰ تا ۷۵‌هزار تومان باقی بماند اما اگر شوک جدیدی به اقتصاد وارد شود، احتمال روند صعودی نرخ دلار دور از ذهن نخواهد بود. برخی دیگر اما پیش‌بینی می‌کنند که اگر اتفاق خاصی رخ ندهد، دلار بر نرخ ۶۵‌هزار تومان باقی خواهد ماند. البته سناریوی دیگر این است که اگر نقدینگی رشد پیدا کند و به میانگین ۵‌ساله اخیر خود، یعنی بالای ۳۵‌درصد برسد، حرکت تورم از نرخ ۴۰‌درصد هم عبور می‌کند و در این شرایط شاهد روند صعودی نرخ دلار خواهیم بود.
تورم کاهشی!
نرخ تورم که زمستان سال گذشته تاخت و تاز زیادی داشت امسال آمارهای رسمی نشان از کاهش این نرخ دارد، البته این روند در حالی است که پیش‌بینی‌ها حاکی از افزایش نرخ تورم در ماه‌های پیش رو دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد نرخ تورم که در ابتدای دی‌ماه ۱۴۰۲، به ۵/۳۸‌درصد و در پایان اسفند ماه به ۷/۴۰‌درصد رسیده بود در فروردین ماه سال ۱۴۰۳ اما روند کاهشی در پیش گرفت و به نرخ ۹/۳۰‌درصد رسیده است. با این وجود، پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که اگر شوک قابل توجهی در اقتصاد رخ ندهد، انتظارات تورمی تغییر چندانی نخواهد کرد و شرایط اقتصادی مشابه سال ۱۴۰۲ خواهد بود اما در غیر این صورت، باید شاهد انتظارات تورمی بیشتر و جهش ارزی و بی‌ثباتی بازارها بود. با این تفاسیر باید دید در دوره دوم ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار قرار است چه اتفاقاتی رخ دهد. آیا سیاست‌ها و برنامه‌های تدارک دیده شده می‌تواند بورس را در میان رقبایش سرافراز کند یا همچنان باید شاهد درجا زدن آن باشیم.