یک قدم تا کاهش افت فشار در پارس‌جنوبی

گروه انرژی- افت فشار در میدان گازی پارس‌جنوبی مهم‌ترین چالش این میدان مشترک است که کارشناسان بارها نسبت به این موضوع به دولت هشدار داده‌اند. حالا وزارت نفت با امضای قراردادی تلاش می‌کند این مشکل را حل کند تا دست‌کم بخشی از رقابت نابرابری که بین ایران و قطر در برداشت از این میدان مشترک وجود دارد، کاهش یابد.
براساس این قرارداد که بین شرکت ملی نفت و پیمانکاران داخلی امضا شده، قرار است سرمایه‌گذاری ۲۰ میلیارد دلاری، برای افزایش برداشت گاز و میعانات گازی به ترتیب به میزان ۹۰ تریلیون فوت مکعب (TCF) و ۲ میلیارد بشکه انجام شود. آنطور که مقامات وزارت نفت اعلام کرده‌اند تامین مالی طرح ۲۰ میلیارد دلاری فشارافزایی پارس‌جنوبی از صندوق توسعه ملی و سهم ۵/۱۴ درصدی نفت از صادرات نفت و گاز بوده و قرار است در نتیجه اجرای این قرارداد حدود ۹۰۰ میلیارد دلار درآمد ایجاد شود.
این قرارداد که بین شرکت ملی نفت و چهار پیمانکار فعال در توسعه میادین نفت و گاز کشور شامل شرکت‌های پتروپارس، اویک، قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء و مپنا امضا شده است، کل طرح به چهار بخش تقسیم شده و قرار است هر بخش توسط یکی از این پیمانکاران اصلی اجرا شود.
مطابق با گزارش وزارت نفت، مهندسی مفهومی طرح فشارافزایی میدان گازی مشترک پارس‌جنوبی انجام شده و هم‌اکنون شرکت مشاور در حال تکمیل فاز مهندسی پایه مقدماتی و پیشرفته این طرح است. براساس طراحی و مطالعات مهندسی انجام‌شده، این طرح در قالب احداث سکوهای فشارافزایی در خلیج‌فارس به انجام خواهد رسید.
محسن خجسته‌مهر مدیرعامل شرکت ملی نفت در این رابطه گفته است طرح ملی فشارافزایی، ۹۰ تریلیون فوت مکعب به برداشت گاز و ۲ میلیارد بشکه افزایش برداشت میعانات گازی از پارس‌جنوبی می‌افزاید.
پارس‌جنوبی ۲۸ سکو دارد که شامل سکوهای تولیدی و پشتیبانی است. بنا به گفته خجسته‌مهر این سکوها به‌طور کامل شبیه هم هستند تا با تکیه بر توان داخل سرعت اجرای کار بیشتر باشد. هر سکو امکان فشارافزایی یک میلیارد فوت‌مکعبی گاز را دارد و سکوهای مرزی به‌دلیل جلوگیری از مهاجرت گاز در اولویت فشارافزایی قرار دارند.
به گفته وی، در پارس‌جنوبی، ۱۴ سکوی فشارافزایی تعریف شده است، هر سکو چهار کمپرسور ۳۰ مگاوات نیاز دارد، هر چقدر امکان تامین ساخت داخل وجود داشته باشد، از پیمانکاران و سازندگان ایرانی استفاده خواهیم کرد. وزن سکوهای پیش‌بینی‌شده به گونه‌ای است که امکان ساخت در داخل کشور وجود داشته باشد.
مدیرعامل شرکت ملی نفت درباره سفارش‌گذاری برای تجهیزاتی که ساخت آنها زمان‌بر است، هم گفت: طی ۱۰ سال گذشته در این زمینه تاخیر وجود داشت و ما کار را آغاز و تلاش کردیم در حداقل زمان، حداکثر برداشت را از میدان مشترک پارس‌جنوبی انجام دهیم.
شعارهای تازه وزیر نفت
مراسم امضای قرارداد فشارافزایی در پارس‌جنوبی البته حاشیه‌هایی هم داشت. وزیر نفت وعده‌هایی تازه داد و از دستاوردهای خود تعریف کرد. جواد اوجی در این مراسم گفت: امروز به‌ هرجا بخواهیم می‌توانیم نفت صادر کنیم، آن هم با کمترین تخفیف‌ها؛ بالاترین میزان صادرات نفت را اکنون داریم و درآمدهای ارزی کشور مبین تحقق صادرات حداکثری نفت ایران است.
او با بیان اینکه می‌خواستند صادرات نفت ایران را متوقف کنند، گفت: بازگشت ترامپ هیچ تاثیری در صادرات نفت ایران نخواهد گذاشت. در سال ۱۴۰۲ مانع‌تراشی‌های بسیاری بر سر راه صادرات نفت ایران شد، اما اکنون بیشترین میزان صادرات نفت را از سال ۱۳۹۷ تاکنون داریم. صادرات نفت ایران امروز به بالاترین مقدار از سال ۹۷ تاکنون رسید و این افزایش صادرات با کمترین تخفیف‌ها انجام می‌شود.
وزیر نفت با تاکید بر اینکه تصمیم شجاعانه‌ای برای پارس‌جنوبی گرفته، تاکید کرد: تصمیم شجاعانه‌ای گرفتیم و منتظر خارجی‌ها نماندیم، بلکه از نخبگان ایرانی در این پروژه مهم استفاده می‌کنیم. امسال برداشت روزانه ۷۰۷ میلیون مترمکعب گاز از میدان گازی مشترک پارس‌جنوبی محقق شد و با ادامه برداشت از این میدان بدون اجرای طرح‌های فشارافزایی، شاهد افت فشار در این میدان خواهیم بود.
او همچنین وعده داد با اجرای این پروژه ۹۳ درصد سوخت نیروگاه‌ها و صنایع گاز و بخش عمده‌ای از خوراک پتروشیمی‌ها از گاز این میدان تامین می‌شود.
اوجی طبق معمول به مدیران قبلی هم طعنه زد و افزود: این پروژه باید ۸ سال پیش در کشور آغاز می‌شد، اما ۸ سال کشور سر این موضوع که در خشکی فشارافزایی شود یا در دریا سر کار بود، اما امروز تصمیم به اجرای این پروژه مهم گرفتیم و به‌طور قطع می‌گوییم فشارافزایی باید در دریا انجام شود، همان‌طور که کشور قطر با شرکت‌های بزرگ جهانی این‌کار را در دریا برنامه‌ریزی کرده است.
در حالی که زمستان امسال گاز صنایع و پتروشیمی‌ها در روزهای پیک مصرف قطع شد، با این حال وزیر نفت می‌گوید با تدابیری که پیش‌بینی شده بود، زمستان را با سوخت‌رسانی پایدار پشت‌سر گذاشته است. اظهارات وزیر نفت در شرایطی است که هنوز هم گزارش‌هایی از قطع گاز پتروشیمی‌ها و صنایع در برخی استان‌ها منتشر می‌شود.
با ذخیره سوخت مایع که یک میلیارد لیتر بیشتر از پارسال بود، توانستیم زمستان را با سوخت‌رسانی پایدار بگذرانیم.
اوجی با اشاره به حمله به چهار خط لوله سراسری انتقال گاز ایران که هر خط ۱۲۰ میلیون مترمکعب گاز را انتقال می‌دهد، افزود: این خطوط در کوتاه‌ترین زمان به مدار بازگشتند.
دفاع از روسیه
بخش بزرگی از تفاهمنامه ۴۰ میلیارد دلاری دولت سیزدهم با روسیه که تابستان ۱۴۰۱ و به دنبال سفر ولادیمیر پوتین به ایران انجام شد، هنوز روی زمین مانده است. اگرچه وزارت نفت گزارش داده که بخش‌های مربوط به سرمایه‌گذاری و مشارکت با روس‌ها به ثمر نشسته است، با این حال سرعت قرارداد و مشارکت روس‌ها با عراق نشان می‌دهد که روس‌ها چندان هم در عمل به وعده‌های خود با ایران محکم نیستند. با این حال وزیر نفت بنا دارد همچنان از این قراردادها دفاع کند.
اوجی در این رابطه گفته است: با شرکت‌های روسی در چندین میدان نفتی در حال همکاری هستیم و ۲۰۰ هزار بشکه در روز از تولیدات نفت ایران از محل میادینی است که با روس‌ها توسعه داده‌ایم.
او پیش‌تر در جریان امضای قرارداد با روسیه برای توسعه میادین نفت و گاز گفته بود که «به‌عنوان رییس کمیسیون مشترک باور دارم فرصت تاریخی به‌وجود آمده است و دو کشور بیش از گذشته به هم نزدیک شده‌اند.»
براساس گزارش‌های رسمی، قرارداد توسعه هشت میدان نفتی ایران با شرکت‌های روس امضا شده و وزارت نفت امیدوار است با به ثمر نشستن این قراردادها که مدت زمان آن معلوم نیست، بیش از روزانه ۲۰۰ هزار بشکه از افزایش تولید نفت ایران از محل این قراردادها اضافه شود.
گزارش‌های دیگری که وزارت نفت در ماه‌های گذشته منتشر کرده، تاکید دارد از ۱۵ تفاهمنامه امضاشده بین ایران و روسیه، چهار تفاهمنامه در حوزه انرژی است. بنا به گفته وزیر شرکت‌های روس علاقه زیادی برای حضور در صنعت نفت ایران دارند. آنها برای فعالیت در ساخت پتروپالایش، زنجیره ارزش پتروشیمی، ساخت مینی ال‌ان‌جی و صادرات فرآورده‌های نفتی ابراز تمایل کرده‌اند.