یک میدان و چندین خریدار

گروه انرژی- درحالی‌ رییس هیات‌عامل ایدرو از آمادگی شرکت‌های فولادی برای ورود به پروژه‌های توسعه و ذخیره‌سازی گاز طبیعی در میادین گازی از جمله میدان کیش خبر داد و خواستار تسریع در انعقاد تفاهمنامه با وزارت نفت شده است که برخی خبرها حکایت از آن دارد که این میدان خواهان دیگری هم در بین هلدینگ‌های خصولتی و نهادها دارد؛ موضوعی که مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس هم آن را تایید کرده است.
تداوم ناترازی گاز و ترس از کاهش سودآوری شرکت‌ها باعث شده که تولیدکننده‌های بزرگ به تکاپو بیفتند که اگر دولت قرار نیست سرمایه‌گذاری برای توسعه میادین گازی و افزایش تولید داشته باشد، دست‌کم آنها در این مسیر پیش‌قدم شوند.
در پی مصوبه جدید هیات‌دولت و به استناد برنامه هفتم توسعه، صنایع انرژی‌بر به‌ویژه فولادسازان، در اولویت مشارکت برای بهره‌برداری از میادین گازی قرار گرفته‌اند؛ موضوعی که به گفته محمد آقاجانلو، رییس هیات عامل ایمیدرو فرصت مناسبی برای حل مشکل مزمن تامین گاز در صنعت فولاد کشور ایجاد کرده است. آنطورکه آقاجانلو گفته براساس این تبصره، صنایع انرژی‌بر می‌توانند با همکاری شرکت‌های اکتشاف و تولید دارای صلاحیت، در پروژه‌های جمع‌آوری گازهای فلر و توسعه میادین جدید گازی مشارکت کرده و در اولویت تخصیص گاز طبیعی تولیدی قرار گیرند و با توجه به مصوبه جدید هیات دولت و استناد به برنامه هفتم برای توسعه میادین گازی برای تخصیص سوخت به صنایع انرژی‌بر؛ تشکیل کنسرسیوم برای در اختیار گرفتن یک میدان گازی (کیش)، بهترین روش سرمایه‌گذاری برای تامین گاز مورد نیاز واحدهای فولادی است.
انرژی‌پرس در این رابطه طی گزارشی می‌نویسد: پس از سال‌ها رکود، بی‌خبری و بلاتکلیفی، حالا دوباره نام میدان گازی کیش بر سر زبان‌ها افتاده و خبرها حاکی از تکمیل فاز نخست این میدان و آمادگی تولید روزانه ۲۸‌میلیون مترمکعب گاز دارد. اما آنچه میدان گازی کیش را در آستانه یک تغییر مهم قرار داده، نیاز شدید به سرمایه‌گذاری برای فازهای دوم، سوم و حتی چهارم است؛ پروژه‌ای که حدود ۸‌میلیارد دلار منابع مالی می‌طلبد؛ در این میان، شنیده‌ها حکایت از آن دارد که هلدینگ خلیج‌فارس جدی‌ترین گزینه برای ورود به این میدان است
با تاکید وزیر نفت و دستور مستقیم مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، توسعه فاز نخست میدان گازی کیش دوباره به جریان افتاد و تکمیل چاه‌ها در دستور کار قرار گرفت. تورج دهقانی، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس در گفت‌وگو با انرژی پرس تاکید کرد که فاز اول این میدان آماده تولید روزانه ۲۸‌میلیون مترمکعب گاز است و اسناد مناقصه برای احداث تاسیسات پایین‌دستی نیز نهایی شده است.
مساله اصلی اما به آینده این میدان گره خورده است؛ فازهای دوم، سوم و حتی چهارم پروژه‌ای که به گفته دهقانی، حدود ۸‌میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد. پرسشی که اکنون ذهن فعالان صنعت را به خود مشغول کرده این است که این سرمایه کلان را چه کسی تامین خواهد کرد؟
در پشت صحنه، رقابت میان بازیگران بزرگ اقتصادی کشور در جریان است. شنیده‌ها از منابع آگاه حاکی از آن است که هلدینگ خلیج‌فارس جدی‌ترین گزینه برای ورود به توسعه میدان گازی کیش است. هرچند نام بنیاد مستضعفان و برخی شرکت‌های خصوصی نیز مطرح شده، اما آن‌طورکه شواهد نشان می‌دهد، وزن خلیج‌فارس در این رقابت بیشتر است.
تورج دهقانی در پاسخ به سوالی در مورد اینکه کدام نهادها برای سرمایه‌گذاری در این میدان اعلام آمادگی کرده‌اند، گفت: مجموعه‌هایی مانند هلدینگ خلیج‌فارس و بنیاد مستضعفان و برخی شرکت‌های خصوصی که توان ورود سرمایه‌گذار خارجی را دارند ابراز تمایل کرده‌اند و در حال بررسی شرایط هستند. تصمیم‌گیری نهایی بر عهده وزارت نفت است.
همین اظهارات کافی بود تا گمانه‌زنی‌ها رنگ جدی‌تری به خود بگیرد. آیا یکی از غول‌های پتروشیمی کشور وارد توسعه یک میدان گازی خواهد شد؟ اگر چنین شود، می‌توان آن را نقطه‌عطفی در پیوند میان زنجیره بالادستی و پایین‌دستی صنعت نفت و گاز ایران دانست. اکنون پرسش اصلی این است آیا سرنوشت یکی از بزرگ‌ترین میادین گازی مستقل کشور، پس از سال‌ها توقف، به دست سرمایه‌گذاران داخلی سپرده می‌شود؟ و اگر چنین است، برنده این میدان بزرگ کیست؛ بنیاد مستضعفان یا هلدینگ خلیج‌فارس؟