۲ معضل بودجه‌ای برای تولید دارو

آن‌طور که مشاور سازمان برنامه‌وبودجه می‌گوید در حال حاضر تامین نقدینگی کارخانه‌های تولیدی دارو در نتیجه عدم پرداخت صورتحساب داروهای خریداری شده توسط شرکت‌های پخش و بیمارستان‌ها و از سوی دیگر افزایش قیمت ارز که موجب بالا رفتن هزینه تولید دارو شده است، دو معضل بزرگ در این بخش را ایجاد کرده است و نیازمند رسیدگی و توجه فوری دولت است‌.

به گزارش ایسنا، به تازگی سازمان برنامه‌وبودجه از تخصیص اعتبار هفت ماهه بیمه سلامت خبر داد و اعلام کرد که تمام اعتبار این مدت در بودجه امسال با ابلاغ نوبخت – رییس سازمان برنامه‌وبودجه – از طریق خزانه‌داری کل کشور پرداخت خواهد شد‌.

جزئیات مربوط به پرداخت بودجه بیمه سلامت و همچنین بررسی برخی مشکلات مالی پیش‌روی این حوزه موضوعی است که در گفت‌وگوی ایسنا با واعظ‌مهدوی معاون سابق سازمان برنامه‌وبودجه و مشاور فعلی این سازمان مورد بررسی قرار گرفته است‌.

وی با اشاره به اینکه از حدود ۱۰ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان بودجه سازمان بیمه سلامت در سال جاری در هفت ماهه امسال تمامی بودجه مصوب هفت ماهه تخصیص و پرداخت خواهد شد، گفت: بر این اساس حدود ۶۱۲۵ میلیارد تومان برای این مدت پرداخت می‌شود که این موضوع از سوی سازمان برنامه‌وبودجه به خزانه‌داری ابلاغ شده است‌.

واعظ‌مهدوی با اشاره به اینکه بخشی از مطالبات مربوط به بیمه‌ها از سال گذشته باقی مانده است و باید برای آنها اعتبارات جبرانی و جداگانه‌ای تامین و پرداخت شود، گفت: این در حالی است که بسیاری از واحدهای ارائه‌کننده خدمات به دلیل عدم دریافت مطالبات خود از بیمه‌ها با مشکلات جدی مواجه‌اند، اما سعی دولت بر این است که بتواند با سرعت پرداخت‌ها را به روز برساند و این مشکل را برطرف کند‌‌. در عین حال که طبق گزارش‌ها پرداخت مطالبات واحدهای ارائه‌کننده خدمات در سال جاری تا حدودی به روز شده است‌.

مشاور سازمان برنامه‌وبودجه در ادامه به مشکلات موجود برای واحدهای تولید دارو و تامین مالی آن اشاره کرد و افزود: باید توجه داشت که در حال حاضر یکی از بزرگ‌ترین مشکلات مربوط به واحدهای تولیدی دارو، مطالبات از داروخانه‌ها و شرکت‌های پخش دارو است که به موقع پرداخت نشده و این شرکت‌ها نمی‌توانند مبلغ بدهی خود را به شرکت‌های تولیدی بپردازند‌.

وی همچنین به افزایش نرخ ارز به عنوان یکی دیگر از مشکلات موجود در تامین منابع برای تولید دارو اشاره کرد و گفت: افزایش چندبرابری نرخ ارز در ماه‌های اخیر شرکت‌های تولید دارو را با مشکل نقدینگی و همچنین قیمت‌گذاری مواجه کرده است آن هم در حالی که دولت به سهم خود تلاش کرده ارز مواد اولیه دارو را با نرخ رسمی تامین کند، اما مساله اینجاست که مواد اولیه به‌طور میانگین فقط ۱۸ درصد هزینه دارو را تشکیل می‌دهد و ۸۲ درصد باقی مانده برای مواد جانبی و بسته‌بندی‌های دارویی باید از بازار آزاد یا سامانه نیما تامین شود‌.

واعظ‌مهدوی با بیان اینکه در سامانه نیما همچنان تامین ارز با مشکل مواجه بوده و شرکت‌ها و کارخانه‌های دارویی نمی‌توانند به سهولت ارز مورد نیاز برای مواد جانبی و بسته‌بندی خود را تامین کنند‌ افزود: علاوه بر این قطعات یدکی و هزینه تعمیرات تجهیزات و خطوط تولید همگی با نرخ بازار آزاد انجام می‌شود و اینها باعث افزایش قیمت تمام‌شده داروهای تولید داخل شده است‌.

مشاور سازمان برنامه‌وبودجه با اشاره به اینکه افزایش قیمت ارز که موجب فشار به واحدهای تولیدی شده و در مدت اخیر تشدید شده است، گفت: آمارها نشان می‌دهد که در شهریورماه و مهر به ترتیب گروه‌های دوم کالایی تا یک‌چهارم و یک‌هشتم ماه‌های قبل توانسته اند ارز دریافت کنند که این مساله نشان‌دهنده روند رو به افزایش توقف تولید دارو در کشور است و بسیار نگران‌کننده است‌.

واعظ‌مهدوی با اشاره به اینکه باید بتوان برای شرایط موجود راهکاری مشخص در پیش گرفت، افزود: بیمه‌ها و دولت باید بدانند بار مالی افزایش قیمت داروهای تولید داخل، به نحوی که قادر به پوشش قیمت تمام‌شده تولید باشد، بسیار کمتر از بار مالی واردات داروی ساخته شده است‌‌. دولت باید حامی تولید باشد و اگر مشکلات بخش تولید دارو برطرف نشود، به طور حتم دولت و وزارت بهداشت، در آینده نزدیک ناچار خواهند بود اقلام دارویی مورد نیاز کشور را به صورت ساخته شده وارد کنند که در این حالت هزینه آن چند برابر هزینه‌های تولید موجود خواهد شد و به تبع آن هزینه بیمه‌ها، و بیمارستان‌ها و مراکز ارائه‌کننده خدمات نیز بسیار افزایش پیدا خواهد کرد و مشکلات به‌طور افزایش‌یابنده‌ای تشدید می‌شود‌.

باید یادآور شد که در سال جدید و به دنبال تغییر سیاست ارزی دولت، جریان تامین ارز از بازار آزاد به سامانه نظام یکپارچه ارزی (نیما) منتقل شد‌‌. در این بین با توجه به اهمیت تامین ارز کالاهای اساسی این قبیل کالاها به همراه دارو از ارز ۴۲۰۰ تومانی استفاده و مابقی کالاها و به ویژه مواد اولیه کارخانه‌ها ارز مورد نیاز خود را در سامانه نیما و در بازار ثانویه تامین می‌کنند که با نرخ رقابتی و حدود ۸۰۰۰ تومان برای دلار و میانگین ۹۵۰۰ تومان بر پایه یورو عرضه می‌شود‌‌. با توجه به اینکه ارز در سامانه نیما در نتیجه عرضه صادرکنندگان غیرنفتی باید برای واردات تامین شود، با توجه به برخی مسائلی که در این باره وجود داشته تاکنون در حد انتظار، صادرکنندگان ارز را به سامانه نیاورده‌اند و تامین نیاز واردکنندگان به ویژه تولیدکنندگان با مشکلاتی مواجه بوده است‌.