۷۰۰۰ کتیبه زبان فارسی در هند در معرض فراموشی

عضو هیات ‌علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری از وجود هفت‌هزار کتیبه به زبان فارسی در هند خبر داد که نسبت به آنها بی‌توجهی می‌شود. مرتضی رضوانفر عضو هیات ‌علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری‌ در نشست تخصصی و نمایشگاه «میراث هنری ایران و قفقاز؛ با تاکید بر کتیبه‌ها و تزئینات معماری» به بیان گوشه‌ای از این پروژه میدانی که در چند سال گذشته در کشورهای چین، تانزانیا، کنیا، ترکیه، جمهوری آذربایجان، هندوستان، ارمنستان و قفقاز روسیه، توسط او انجام شده پرداخت. او با بیان اینکه پروژه میراث مشترک ایرانِ فرهنگی از پنج سال قبل آغاز شده، افزود: این پروژه از جایی شکل گرفت که وزارت امور خارجه اعلام کرد در بعضی از کشورها مانند ازبکستان، ترکمنستان و ارمنستان کتیبه‌های فارسی‌زبان را به بهانه‌های گوناگون از جای اصلی‌شان برمی‌دارند یا کتیبه‌هایی به زبان‌های دیگر را جایگزین آنها می‌کنند. این عضو هیات علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری‌ با اشاره به وجود هفت هزار کتیبه به زبان فارسی در هند و ‌بی‌توجهی به آنها گفت:‌ تحقیقات صورت گرفته در قالب این پروژه میدانی بسیار خاص بود و برای رسیدن به این هدف بزرگ، نیاز به کمکِ رایزن‌های فرهنگی ایران در کشورهای مختلف و بعضی سفارتخانه‌ها وجود دارد. او در ادامه با ارائه تصاویری از کتیبه‌ها و بنانوشته‌های بررسی‌شده به اهمیت زبان فارسی در جهان اشاره کرد و گفت: عثمانی‌ها زبان فارسی را به اروپای شرقی برده‌اند به گونه‌ای که این منطقه مملو از کتیبه‌هایی به زبان فارسی است‌. به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری‌، زبان فارسی، زبان میانجی آن دوره بوده و سند این ادعا، نامه‌ای است که در موزه واتیکان وجود دارد. رضوانفر همچنین درباره اهمیت و جایگاه شعر و زبان فارسی با اشاره به تصاویر کتیبه‌ها گفت: عثمانی و صفویه دو دشمن بودند، اما نکته جالب این است که هر دو‌ آنها از یک کتیبه و یک شعر به زبان فارسی برای سردر دربار خود استفاده کرده‌اند که این امر نشان‌دهنده جایگاه والای زبان فارسی به‌عنوان زبانی جهانی فارغ از سیاست و حکومت و جنگ است. همچنین نمایشگاه تصاویر آثار و کتیبه‌های فارسی‌زبان قفقاز افتتاح شد که آن، حاصل از یک پروژه پژوهشی فراملی- منطقه‌ای است. میراث مشترک ایران و قفقاز با تکیه بر کتیبه‌ها و تزئینات معماری از زبان تصاویر به نمایش در‌آمده است. این روایت تصویری، برآمده از پروژه‌ای جامع و طولانی‌مدت است که مرتضی رضوانفر آن را از پنج سال پیش آغاز کرده. در این پروژه که همچنان هم ادامه دارد، به ردپای میراث‌های مشترک ایران و جهان- از شرق چین تا قلب آفریقا- در معماری، تزئینات معماری و کتیبه‌نگاری‌ها پرداخته شده است.