«‌نه»؛ رای قاطع مردم شیلی به قانون اساسی چپگراها

گروه بین‌الملل- مردم شیلی روز یکشنبه با اکثریت قاطع قانون اساسی پیشنهادی جدید این کشور را که می‌توانست یکی از مترقی‌ترین قوانین اساسی جهان باشد رد کردند.
رای‌دهندگان شیلیایی اگرچه در سال ۲۰۲۰ با اکثریت ۸۰ درصدی به پیش‌نویس این قانون رای مثبت داده بودند اما این‌بار ۶۲ درصد شرکت‌کنندگان در همه‌پرسی با آن مخالفت کردند. کارول کاریولا، سخنگوی کمپین مدافع تصویب قانون اساسی نوین شیلی، یکشنبه شب در مرکز شهر سانتیاگو، پایتخت شیلی شکست را پذیرفت و با ذکر اینکه لزوم ارائه متنی جدید برای قانون اساسی به قوت خود باقی است گفت: «ما متعهد به ایجاد شرایطی هستیم تا اراده مردم و مسیر نیل به قانون اساسی نوین را هدایت کند.» گابریل بوریچ، رییس‌جمهوری شیلی که استقرار دولتش به تصویب متن جدید قانون اساسی این کشور وابسته است گفت که تغییراتی در کابینه ایجاد می‌کند و در حال کار روی پیش‌نویس جدید قانون اساسی است. او اضافه کرد: «ما نه فقط امروز بلکه در تمام سال‌های سختی که پشت‌سر گذاشته‌ایم باید به صدای مردم گوش می‌دادیم. این خشم نهفته و انکارناپذیر است.» آقای بوریک همچنین متذکر شد که با درس گرفتن از شکست روز یکشنبه و با همکاری کنگره و بخش‌های مختلف جامعه برای دستیابی به متن دیگری تلاش خواهد کرد.
احزاب چپ میانه و جناح راست نیز که کمپین رد قانون اساسی جدید را رهبری می‌کردند، بر سر مذاکره برای دستیابی به متن جدید توافق کردند. کریستوبال بلولیو، تحلیلگر سیاسی معتقد است که نتیجه این رای‌گیری دوچیز را نشان می‌دهد، یکی رد دولت بوریچ و دیگری نظر جامعه در مورد سیاست‌های اتخاذشده در رابطه با هویت مردم و مسائل بومی.
متن پیشنهادی قانون اساسی که روز یکشنبه توسط رای‌دهندگان رد شد، پاسخی به اعتراضات خشونت‌آمیز گسترده سال ۲۰۱۹ در سرتاسر شیلی بود. این متن که بر قوانین اجتماعی، محیط‌زیست، برابری جنسیتی و حقوق اقوام متمرکز است تحولی عظیم در برابر قانون اساسی پیشین تصویب‌شده در زمان دیکتاتوری آگوستو پینوشه بود.
مشارکت گسترده در رای‌گیری اجباری
حدود ۱۳ میلیون از ۱۵ میلیون شیلیایی و مهاجران مقیم شیلی که واجد شرایط رای‌گیری بودند در بیش از ۳۰۰۰ مرکز اخذ رای حاضر شدند. رزماری ویلیامسون ۵۴ ساله و مادر ۸۵ساله‌اش نیز در استادیوم ملی سانتیاگو پای صندوق‌های رای رفتند تا به قانون اساسی جدید شیلی رای منفی بدهند. ویلیامسون که در سال ۲۰۲۰ به پیش‌نویس این قانون رای مثبت داده بود، در مورد چند بند متن جدید نگرانی‌هایی دارد و می‌گوید: «اصلی‌ترین نگرانی من چندگانگی قومیتی و صندوق‌های بازنشستگی است. من تمام عمرم را کار کرده‌ام و حاضر نیستم نتیجه‌اش را با دیگران به اشتراک بگذارم.»
دیگو اوریبه، ۳۵ ساله و پدر دو کودک است. او که معمولا به خاطر عدم اعتماد به احزاب رای نمی‌دهد، این بار در پوئنته آلتو، یکی از محله‌های فقیرنشین در جنوب سانتیاگو به تصویب قانون اساسی جدید رای مثبت داده است و با ذکر اینکه حتی اگر شرکت در این انتخابات اجباری نبود، او حتما رای می‌داد، می‌گوید: «این یکی متفاوت است. تصویب این قانون با فراهم کردن تحصیلات رایگان، مراقبت‌های بهداشتی بهتر و بسیاری حقوق دیگر، تغییرات بزرگی در آینده به وجود خواهد آورد.»
آخرین نظرسنجی‌ها دوهفته پیش از انتخابات پیشتازی ۴۷ درصدی رای‌‌های منفی در مقابل ۳۸ درصد برای رای‌های مثبت و ۱۷ درصد کسانی که هنوز تصمیم نگرفته بودند را نشان می‌داد.