2گانه دولت ترامپ با مذاکرات

عبدالرضا فرجی‌راد*
بعد از مذاکرات میان ایران و ایالات‌ متحده در مسقط و رم، هر دو طرف نسبت به گفت‌و‌گوها اظهار رضایت کرده و از کارساز بودن مذاکرات صحبت کردند. لذا وقتی چنین صحبت‌هایی مطرح می‌شود، طبیعی است مخالفین جدی توافق، از اسرائیل گرفته تا نئوکان‌ها و جناح راست جمهوریخواهان در دولت و کنگره آمریکا حساس شوند. به همین دلیل هم شاهد بودیم حملات تندی علیه استیو ویتکاف صورت گرفت؛ مبنی بر اینکه ترامپ فردی را برای مذاکره با ایران انتخاب کرده که با مسائل دیپلماتیک آشنا نیست و در روند گفت‌و‌گوها کلاه سرش می‌رود. همچنین در راستای این حملات، شاهد تشدید اختلاف نظرها در دولت ترامپ نیز بودیم.؛ به طوری که از یک‌سو مارک روبیو، مایک والتز و برخی دیگر از افراد شروع به مخالفت و اظهارنظرهای منفی درخصوص مذاکرات کردند. در نتیجه شدت اختلافات باعث شد دولت آمریکا نیاز به وقت بیشتری داشته باشد؛ به طوری که والتز از سمت مشاور امنیت ملی کنار رفت و حالا مارک روبیو علاوه بر حفظ سمت در وزارت خارجه به طور موقت مشاور امنیت ملی کاخ سفید شده است.
در همین رابطه شاهد هستیم که روبیو ادعاهایی مبنی بر عدم غنی‌سازی، بازرسی از سایت‌های هسته‌ای و نظامی و حتی برنامه موشکی ایران مطرح کرده است. لذا این صحبت‌ها در پیوند با تهدید ترامپ مبنی بر عدم خرید نفت و محصولات پتروشیمی ایران، نشان می‌دهد که دولت آمریکا قصد دارد جهت جلوگیری از تشدید اختلافات داخلی مذاکرات را بر خلاف روند گفت‌و‌گوهای پیشین در مسقط و رم پیش ببرد. در نتیجه اگر چنین موضوعی مطرح باشد، مذاکرات با مشکلاتی روبه‌رو خواهد شد. البته ممکن است صحبت‌های ترامپ و اعضای دولتش برای خوراک داخلی آمریکا باشد. لذا اکنون مساله مهم این است که آیا چنین اقدامات و صحبت‌هایی برای مصرف داخلی است یا اینکه دولت ترامپ واقعا قصد دارد روند مذاکرات را تغییر دهد. در همین رابطه اگر گزینه دوم مطرح باشد، طبیعتا ادامه مذاکرات با مشکلاتی روبه‌رو می‌شود که مشخص نیست حل‌وفصل آن در روزهای آتی به چه صورت رقم خواهد خورد.
*دیپلمات پیشین و استاد ژئوپلیتیک دانشگاه