سبقت بهره‌وری مسکن از سود بانکی

گروه مسکن- زمانی که قیمت مسکن به مدت چند سال افزایش نداشت سرمایه‌گذاری در بانک‌ها و بهره‌مندی از سود بالا اولین و کم‌ریسک‌ترین انتخاب صاحبان سرمایه بود. پس از نوسان شدید بازار مسکن در سال‌های ۹۰ و ۹۱ به مدت شش سال بازار مسکن دچار تغییر قیمت زیادی نشد و همواره تورم مسکن از تورم عمومی پایین‌تر بود اما در عوض بانک‌ها در پرداخت سود بیشتر به مشتریان در رقابت بودند. حالا خانه گران شده و سودهای بانکی از تورم عقب افتاده‌اند. بر همین اساس سازندگان در دوره رونق فعلی تمایل بیشتری به ساخت‌و‌ساز از خود نشان می‌دهند.
در شرایطی که پرداخت سود بانکی از حالت روزشمار به ماه‌شمار تغییر شکل داده و با کاهش ارزش پول ملی اثرگذاری سال‌های قبل را ندارد آمارها نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری برای تولید مسکن در کشور افزایش پیدا کرده است. در تابستان امسال ۲۱۰۴۷ واحد مسکونی در پروانه‌های صادر شده نسبت به تابستان سال قبل ۱/۱۲ درصد رشد داشته است.
در حال حاضر آمارهای اعلام شده نشان می‌دهد در حالی که تقاضا در شهرهای بزرگ بالا رفته اما عرضه کافی و مناسبی وجود ندارد. از همین رو کارشناسان تاکید دارند در مناطق متوسط و کمتر برخوردار که مقصد بیشتر خانه‌اولی‌ها به شمار می‌رود، دولت مکانیسم‌های تشویقی را به سمت سازندگانی که واحدها را با متراژهای متوسط می‌سازند، هدایت کند و این امر می‌تواند در زمانی چهار ساله علاوه بر آنکه بازار عرضه و تقاضا را متعادل ‌کند، قدرت خرید را نیز به مردم باز‌گرداند.
بر اساس آمار مرکز آمار ایران در تابستان امسال ۲۱۰۴۷ واحد مسکونی در پروانه‌های صادر شده برای احداث ساختمان توسط شهرداری تهران نسبت به تابستان ۹۶ حدود ۱/۱۲ درصد افزایش یافته است. مطابق این آمار در تابستان امسال ۲۱۰۴۷ واحد مسکونی در پروانه‌های صادر شده برای احداث ساختمان از سوی شهرداری‌ تهران، پیش‌‌بینی شده است که نسبت به فصل پیش از آن (بهار ۹۷) حدود ۱/۷ درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته (تابستان ۹۶) حدود ۱/۱۲ درصد افزایش داشته است.‏ متوسط تعداد واحد مسکونی برای هر یک از این پروانه‌های احداث ساختمان ۳/۷ واحد بوده است.
مجموع مساحت زیربنا در پروانه‌های احداث ساختمان‌ صادرشده از سوی شهرداری‌ تهران در تابستان ۹۷ بالغ بر ۳۸۸۲ هزار مترمربع بوده که نسبت به فصل گذشته حدود ۸/۹ درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته حدود ۶/۹ درصد افزایش داشته است. متوسط مساحت زیربنای این دسته از پروانه‌ها در دوره‌ مورد بررسی حدود ۱۳۴۳ مترمربع بوده است.
همچنین در تابستان امسال ۹۴۹۳۲ واحد مسکونی در پروانه‌های صادر شده برای احداث ساختمان از سوی شهرداری‌های کشور پیش‌‌بینی شده که نسبت به فصل گذشته حدود ۷/۴ درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته حدود ۴/۱۵ درصد افزایش داشته است.‏ متوسط تعداد واحد مسکونی در هر پروانه‌ احداث ساختمان ۸/۲ واحد بوده است‌.
۳۳۴۵۷ پروانه‌ احداث ساختمان توسط شهرداری‌های کشور در تابستان ۹۷ صادر شده که نسبت به فصل گذشته حدود ۴/۲ درصد کاهش و نسبت به فصل مشابه سال گذشته ۶/۱۲ درصد افزایش داشته است.
مجموع مساحت زیربنا در پروانه‌های صادرشده برای احداث ساختمان‌ در فصل تابستان ۹۷ حدود ۱۷۶۶۰ هزار مترمربع بوده است که نسبت به فصل گذشته ۳/۱ درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته حدود ۴/۱۴ درصد افزایش داشته است. متوسط مساحت زیربنا در این پروانه‌ها ۵۲۸ مترمربع بوده است.
کمبود ۶۰۰ هزار واحد مسکن در کشور
عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی معتقد است نیاز سالانه کشور به تولید مسکن ۹۰۰ هزار واحد مسکونی است. او می‌گوید: «‌در سال‌های اخیر هر سال ۳۰۰ هزار واحد ساخته شده که به معنای کمبود ۶۰۰ هزار واحدی‌ یا ۷۰ میلیون مترمربع مسکن در کشور است. فرج‌الله رجبی می‌گوید: «ارزش ۷۰ میلیون مترمربع مسکن بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد تومان می‌شود.» وی معتقد است که دولت با آورده خود می‌تواند این بخش را فعال کند. ضمن آنکه ساماندهی بازار سبب می‌شود سازندگان نیز نقدینگی آورند.
این نماینده مجلس می‌گوید: اگر هر سال ۵۰۰ هزار واحد بیشتر تولید می‌کردیم این نقدینگی به سمت مسکن می‌رفت و علاوه بر تامین نیاز مسکن کشور، بازارهای مالی تحریک نمی‌شدند.
او به وضعیت مسکن مهر در کشور نیز اشاره کرده و می‌گوید: «مهم‌ترین راهبرد برای مسکن مهر فارغ از مشکلات موجود، اتمام آن است که در دوره وزارت آخوندی جدی گرفته نشد و هزاران واحد ناتمام ماند که باعث شد معضلات مربوط به مسکن بزرگ‌تر شود.»
کارشناسان و متولیان بخش مسکن معتقدند در شرایط کنونی می‌توان به جای پرداخت وام مسکن به خریداران، این منابع را به تولیدکنندگان مسکن پرداخت کرد تا علاوه بر تامین نیاز مصرف‌کنندگان واقعی، تولید را رونق بخشد و اشتغال را افزایش دهد تا کمبود در بازار مسکن جبران شود. با پرداخت وام به تولیدکنندگان مسکن می‌توان علاوه بر ایجاد تحرک در ساخت‌و‌سازها، نیاز واقعی را در بلندمدت پاسخ داد و پس از ساخت نیز همین وام به خریداران منتقل شود تا بخشی از هزینه‌ها را تامین کند.