الزامات رشد ۱۳ درصدی مس

از مس به عنوان فلز آینده نام برده می‌شود. ایران نیز از ظرفیت‌های ویژه معدنی به‌خصوص در حوزه مس برخوردار است با این ‌وجود در طول سال‌های اخیر از پتانسیل‌های حاکم بر این بخش به درستی بهره گرفته نشده است. سیاستگذاری غلط در مسیر توسعه صنعتی و اقتصاد و بروز محدودیت در مسیر اکتشاف، استخراج و تولید در زنجیره مس، موانع اثرگذاری این زنجیره هستند. البته انجمن مس در طول این سال‌ها تلاش کرده تا با تکیه بر توان این صنعت و اثرگذاری آن بر رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی، استراتژی‌های حاکم بر این زنجیره را اصلاح کند. در این راستا نشست‌های متعددی از جانب انجمن برگزار شده است.
عملکرد شایسته انجمن مس
لطف‌الله سعیدی رییس شورای راهبری کمیته محیط‌زیست و منابع طبیعی انجمن مس تاکید کرد چند سالی از تاسیس و آغاز به کار انجمن مس می‌گذرد با توجه به اهمیت و اثرگذاری شرکت ملی صنایع مس ایران در تولید این فلز سرخ‌رنگ و اثرگذاری بالای این مجموعه بر زنجیره تولید مس، این مجموعه کرسی ثابت در انجمن مس دارد.
وی تاکید کرد انجمن مس در طول سال‌های اخیر برای برقراری تعامل میان صنعتگران این زنجیره به خوبی عمل کرده است. عملکرد مثبت انجمن مس به تصمیم‌سازی و سیاستگذاری صحیح در این زنجیره منتهی شده است.
فعالیت انجمن مس از کجا آغاز شد؟
رییس انجمن مس اظهار کرد: انجمن مس از سال ۱۳۹۸ آغاز به‌کار کرد. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های انجمن مس که زمینه اثرگذاری آن را فراهم کرده، ایجاد ترکیبی از تمامی فعالان این زنجیره از معدن تا تولید محصول نهایی است. این انجمن در طول سال‌هایی که از آغاز به فعالیت آن گذشته، توانسته در مقام یک تشکل اثرگذار عمل کند.
بهرام شکوری به اهداف تشکیل انجمن اشاره کرد که عبارتند از ساماندهی فعالیت‌های معدنی، صنعتی و تجاری صنعت مس. تقویت ارتباط میان فعالان حوزه مس و فراهم آوردن امکان همکاری در سطوح گسترده میان آنها، ارتقای دانش اعضا و بهره‌گیری از تجربیات علمی و عملی متصدیان و صاحب‌نظران، تصمیم‌سازی و ارتباط اعضا و فعالان این حوزه با سازمان‌ها، ارگان‌ها و نهادهای ذی‌ربط، تنظیم بازار داخل، برندسازی مس ایران در بازار جهانی و دفاع از منافع مشروع اشخاص حقیقی و حقوقی عضو انجمن.
رییس انجمن مس ایران گفت: در طول سال‌های اخیر شرایط عضویت شرکت‌های فعال در زنجیره مس در این انجمن تسهیل شده تا شاهد حضور حداکثری صنایع در این تشکل باشیم.
پیگیری‌ها به دستاورد رسید
شکوری در ادامه به دستاورد پیگیری‌های انجام شده توسط انجمن مس پرداخت. ازجمله مهم‌ترین این دستاوردها عبارتند از: پیگیری طرح جامع مس. استراتژی افزایش تولید کاتد مس در کشور. پیگیری اوراق گام در عرضه کاتد مس در بورس کالا. پیگیری و به هم رساندن دلار آزاد و دلار نیمایی. عرضه اسید با قیمت تعدیل یافته میان اعضای انجمن مس، اقدام نتیجه‌بخش درخصوص حذف عوارض صادراتی مواد معدنی، پیگیری به‌جهت تامین سوخت، پیگیری درخصوص مجوز ورود ماشین‌های معدنی، پیگیری اصلاح تفاهمنامه میان وزارت صمت، سازمان جنگل‌ها و مراتع و آبخیزداری و پیگیری جهت حمایت از صنایع کوچک و متوسط.
رییس انجمن مس ایران ‌با اشاره به رشد ۱۳‌درصدی هدف‌گذاری شده در بخش معدن و الزامات تحقق این هدف گفت: در دنیا سه تا پنج‌درصد از ذخایر معدنی در چرخه تولید قرار می‌گیرد. در ایران میانگین بهره‌مندی از ذخایر مس کشور، حدود 5/0درصد برآورد می‌شود. میزان ذخایر مس محتوی کشور درحال‌حاضر حدود ۵۵‌میلیون تن برآورد می‌شود. چنانچه مقرر شود سه‌درصد از این ذخایر به چرخه تولید وارد شود، انتظار می‌رود ظرفیت تولید کاتد مس کشور، سالانه برابر 5/1 میلیون تن باشد اما در حاضر سالانه حدود ۲۳۰ هزار تن کاتد مس در کشور تولید می‌شود. برای تولید سالانه یک میلیون تن کاتد مس باید 5/4 میلیون تن کنسانتره، فرآوری شود. فرآوری این حجم از کنسانتره مس نیازمند استخراج سالانه ۱۹۴‌ میلیون تن سنگ سولفور است. تحقق این هدف نیازمند توسعه فعالیت‌های اکتشاف، استخراج، فرآوری و ذوب مس است. توجه به این نکته ضروری به‌نظر می‌رسد که میزان تولید کاتد مس، کنسانتره مس، سنگ سولفور و همچنین میزان استخراج از معادن مس طی سال ۱۴۰۱ به ترتیب برابر ۳۲۰ هزار تن، 5/1 میلیون تن، ۵۵ میلیون تن و ۲۲۸ میلیون تن برآورد شده است. برای افزایش تولید سه‌برابری کاتد مس یعنی تولید یک‌میلیون تن از این فلز سرخ‌رنگ، انتظار می‌رود میزان تولید در سایر بخش‌ها ازجمله تولید کنسانتره، سنگ سولفور و استخراج از معدن به‌ترتیب به 5/4میلیون تن، ۱۹۴میلیون تن و ۹۵۰ میلیون تن افزایش یابد. درنتیجه نیازمند تامین تجهیزات و ماشین‌آلات گسترده معدنی برای استخراج ذخایر یاد شده هستیم.
تداوم روزهای پررونق مس
رییس انجمن مس گفت: انتظار می‌رود با روند رو به رشد تقاضا برای فلزات غیرآهنی در سال‌های آتی، شاهد روند رو به رشد بهای مس در بازارهای جهانی طی سال‌های آتی باشیم. در همین‌حال برخی از مراجع معتبر تحقیقاتی دنیا بهای مس را با توجه به روند روزافزون تقاضا برای خرید آن، در سال ۲۰۲۵ تا ۱۵۰۰۰ دلار به‌ازای هر تن نیز پیش‌بینی کرده‌اند. بنابراین مس آینده بسیار روشنی را در اختیار دارد.
وی با اشاره به سهم درآمد معدنی کشور از تولید ناخالص داخلی گفت: براساس آمار و ارقام مطرح شده توسط مرکز آمار، سهم درآمد معدنی کشور از GDP در سال ۲۰۲۱ کمتر از یک‌درصد برآورد شده است. البته براساس سند چشم‌انداز ۲۰ ساله، انتظار می‌رود این سهم به پنج‌درصد افزایش یابد. نگاه کلی به اثرگذاری معادن در اقتصاد کشورهایی که از ظرفیت‌های معدنی برخوردار هستند، حکایت از آن دارد که معادن می‌توانند مسیر توسعه اقتصادی را تسهیل کنند. سهم معدن از GDP چین برابر 8/33درصد برآورد شده است. سهم معدن از اقتصاد در کشورهای پرو، هند، ایالات متحده، استرالیا، مکزیک، بولیوی، قزاقستان و کانادا قابل توجه است. انتظار می‌رود فعالیت در زنجیره معدنی ایران نیز توسعه یابد و شاهد اثرگذاری حداکثری این بخش بر اقتصاد کشور باشیم.
از اکتشاف عقب مانده‌ایم
رییس انجمن مس در ادامه تاکید کرد فعالیت‌های اکتشافی، نخستین گام برای توسعه فعالیت‌های معدنی است. ایالات متحده آمریکا با مساحتی حدود 8/9‌میلیون کیلومتر مربع تاکنون بیش از ۲۰ میلیون کیلومتر عملیات اکتشافی خطی هوابرد انجام داده است. استرالیا نیز تاکنون حدود ۳۴ میلیون کیلومتر عملیات خطی برداشت ژئوفیزیک هوابرد انجام داده است. از این میزان حدود 5/18‌میلیون کیلومتر از عملیات اکتشاف خطی، تنها ظرف یک دهه اخیر انجام شده است.
وی با اشاره به فعالیت‌های اکتشافی انجام گرفته در ایران گفت: مجموع برداشت‌های هوابرد گزارش شده از سال ۱۳۵۳ تاکنون برابر 9/1‌میلیون کیلومتر خطی است.
شکوری خاطرنشان کرد: مساحت آمریکا 8/5 برابر ایران است اما برداشت‌های ژئوفیزیک هوای آمریکا، ۱۰ برابر ایران است. مساحت استرالیا 5/4 برابر ایران است اما برداشت‌های ژئوفیزیک هوایی استرالیا حدود ۱۸‌برابر ایران است. براساس آمار غیر‌رسمی میزان حفاری‌های اکتشافی ایران در سال‌های ۲۰۲۱ و 22/2 به‌میزان ۴۰۰ هزار متر برآورد شده است. در حالی که کشورهای استرالیا، چین و کانادا در سال ۲۰۲۱ به ترتیب برابر 2/13، 37/6 و 3/6 میلیون‌متر، حفاری اکتشافی انجام داده‌اند.