اهمیت ریسک‌های شهرداری

مهراد کریم‌نیایی- در مقاله درج شده در آن روزنامه محترم در خصوص مدیریت ریسک شهری به نکات مفیدی اشاره شده است که می‌تواند راهنمای مناسبی برای تحلیل ریسک توسط شهرداری‌ها باشد. واقعیت این است که مدیریت ریسک در شهرداری‌های کشور امری مغفول است که شاید طرح این موضوع در نشریات و رسانه‌های کشور، موجب توجه هرچه بیشتر شهرداری‌ها به این امر مهم باشد. شهرداری‌ها در ساختار تصمیم‌گیری و اجرایی خود دارای ریسک‌های متعددی هستند که عمده‌ترین آنها عبارتند از:
1- ریسک‌های پروژه‌ای که در مقاله فوق‌الذکر به آن اشاره شده و بخشی از ریسک‌های اجرایی را تشکیل می‌دهند.
2- ریسک‌های سازمانی که این مورد نیز در مقاله موردنظر با اشاره به الگوهایی مانند ISO31000 طرح شده است.
3- ریسک اعتباری که می‌تواند باعث کاهش یا افزایش اعتبار شهرداری‌ها در بازارهای مالی (اعم از اعتبار شهرداری نزد بانک‌ها به عنوان نهادهای بازار پول و اعتبار شهرداری در بورس به عنوان بازار سرمایه) باشد. اکنون که نظام وام‌دهی و اعتباردهی به اشخاص حقیقی و حقوقی در کشور برپایه سوابق اعتباری و نظام اعتبارسنجی مشتریان بانک‌ها می‌باشد، بهتر است که شهرداری‌ها از قبل خود را برای اعتبارسنجی و کاهش ریسک اعتباری آماده کنند که این امر بخش مهمی از ریسک اعتباری شهرداری‌ها را دربر می‌گیرد.
4- ریسک شهری؛ شهرهای مختلف به خودی خود دارای ریسک‌های متفاوت هستند. به عنوان مثال، ریسک‌های شهری می‌تواند خود را در قالب بحران‌های شهری از قبیل سیل، طوفان، تغییرات آب‌و هوایی، زمین‌لرزه و مانند آنها نشان دهد که اگر شهرداری این ریسک‌ها را در نظر نگیرد، مسائل و مشکلات امروز می‌تواند براساس ریسک‌های مختلف، خود را در قالب بحران‌های فردا نشان دهد. اکنون بحث‌هایی جدی درخصوص ریسک شهرهای هوشمند مطرح شده است که شهرداری‌ها به عنوان سکانداران مدیریت شهری باید به آنها به عنوان موضوع ریسک در قالب INTELLIGENIZAION توجه کافی داشته و نسبت به مدیریت این ریسک‌ها برنامه مشخصی داشته باشند کما اینکه تاکنون بیش از 15 ریسک برای شهرهای هوشمند شناسایی و مطرح شده است. این مباحث معمولا در قالب ارزیابی ریسک شهری (URA) مطرح می‌شود. اینکه بخش قابل‌توجهی از افراد در کشورهای مختلف از جمله کشور ایران در سکونتگاه‌های نامناسب از جمله بافت‌های فرسوده یا سکونتگاه‌های غیررسمی و حاشیه‌نشینی زندگی می‌کنند، همان بحران امروز است که به صورت مشکل دیروز، حل نشده است.
به عنوان جمع‌بندی می‌توان گفت آنچه در قالب مدیریت ریسک برای شهرداری‌ها مطرح می‌شود آنقدر عمیق و گسترده است که دو اقدام اساسی برای آن باید صورت گیرد:
1- وزارت کشور و سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور برنامه مشخصی برای طراحی چارچوب مدیریت ریسک شهرداری‌ها تدوین کنند.
2- شهرداری‌ها در سطوح مختلف شهری، واحد یا مدیریتی برای شناسایی و کنترل ریسک ایجاد کنند تا درون هر شهرداری و برای نهاد شهرداری و کل شهر، واحد مدیریت ریسک بتواند به این موضوع بپردازد.