ایجاد ۱۲ پست دیده‌بانی و گسترش منطقه امن

رییس‌جمهور ترکیه اعلام کرد که قصد دارد ۱۲ پست دیده‌بانی جدید را در سراسر مناطق شمالی سوریه ایجاد کند. این پست‌ها قرار است از مرز عراق در شرق خاک سوریه تا رود فرات در غرب آن ایجاد شوند.
رجب طیب اردوغان، همچنین اعلام کرد که وسعت منطقه امن مد نظر ترکیه، بسیار گسترده‌تر از منطقه‌ای است که پیشتر در چارچوب توافق آتش‌بس، با آمریکایی‌ها بر سر آن توافق شده بود. کمتر از ۲۴ ساعت پس از آغاز توافق آتش‌بس پنج‌روزه با هدف خروج نیروهای کرد از مناطق درگیری، رییس‌جمهور ترکیه اعلام کرد که آنکارا می‌خواهد همچنان در سوریه آن هم در سرزمینی به وسعت ۳۰۰ مایل (بیش از ۴۰۰ کیلومتر) حضور داشته باشد. سخنان جدید اردوغان در حالی ایراد شده که بامداد جمعه با وجود آغاز آتش‌بس، صدای بمباران‌ها از نزدیکی شهر مرزی راس‌العین شنیده می‌شد و یکی از سخنگویان نیروهای کرد نیز اعلام کرد که ترکیه آتش‌بس را نقض کرده و همچنان غیرنظامیان را در شهر راس‌العین هدف قرار می‌دهد.
رجب طیب اردوغان جمعه گذشته مقابل خبرنگاران در شهر استانبول گفت که این منطقه امن تا عمق ۳۲ کیلومتری خاک سوریه پیش خواهد رفت و وسعتی ۴۴۰ کیلومتری دارد که از شرق تا غرب سوریه را دربر می‌گیرد. این در حالی است که جیمز جفری، نماینده آمریکا در امور سوریه می‌گوید در زمان مذاکرات آتش‌بس پنج روزه بر سر منطقه کوچک‌تری توافق شده است؛ یعنی منطقه‌ای بین دو شهر مرزی راس‌العین و تل ابیض به وسعت ۱۲۰ کیلومتر که نیروهای ترکیه و شورشیان سوری تحت حمایت آنها در آنجا در حال جنگ بوده‌اند. این اولین بار نیست که رجب طیب اردوغان تمایلش برای گسترش وسعت منطقه امن را به زبان می‌آورد. او پیش از این نیز از گسترش این منطقه به فراتر از جغرافیای فوق‌الذکر تا نزدیک شهرهای رقه و دیرالزور سخن گفته بود.
پنتاگون: عدم مشارکت آمریکا در ایجاد منطقه امن
وزیر دفاع ایالات متحده جمعه گذشته گفت: نیروهای آمریکایی نقشی در ایجاد منطقه امن در شمال سوریه ایفا نخواهند کرد و برنامه خروج نیروهای نظامی از این منطقه ادامه خواهد یافت.
مارک اسپر گفت: هیچ نیرویی از واحدهای زمینی ایالات متحده در عملیات اجرایی منطقه امن مشارکت نخواهد کرد، اما ما همچنان با هر دو طرف یعنی ترکیه و نیروهای دموکراتیک سوریه در تماس خواهیم بود. مایک پنس پیشتر در آنکارا اعلام کرده بود که ترکیه با برقراری آتش‌بس پنج روزه برای عقب‌نشینی شبه‌نظامیان کرد به پشت خط تعیین‌شده، یعنی ۳۲ کیلومتری عمق خاک سوریه موافقت کرده است. وزارت دفاع آمریکا، پنتاگون و مقام‌های ترکیه پیشتر بر سر ایجاد منطقه امن در شمال سوریه مذاکراتی انجام دادند اما دو کشور بر سر محدوده این منطقه امن و این که چه کشوری آن را کنترل کند، اختلاف داشتند. وزیر دفاع آمریکا هفته آینده برای مذاکره درباره مبارزه علیه گروه حکومت اسلامی، داعش، به بروکسل مقر سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو و همچنین خاورمیانه سفر خواهد کرد. وزیر دفاع آمریکا همچنین اظهار کرد که با همتای ترک خود تماس گرفته و بر ضرورت رعایت آتش‌بس موقت در شمال شرقی سوریه و حفاظت از غیرنظامیان در منطقه تحت کنترل نیروهای ترکیه تاکید کرده است.
مارک اسپر تاکید کرده است: حفاظت از اقلیت‌های مذهبی و قومی در منطقه همچنان مورد در کانون توجه دولت آمریکا قرار دارد. این آتش‌بس یک گام ضروری برای حفاظت از اقلیت‌های آسیب‌پذیر است. رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور ترکیه،هم جمعه گفته بود که ترکیه در چارچوب ایجاد «منطقه امن» ۱۲ پست دیدبانی در شمال شرقی سوریه ایجاد خواهد کرد. وی اضافه کرده که منطقه امن مورد نظر ترکیه منطقه گسترده‌تری از آنچه که مقام‌های آمریکایی در خصوص آتش‌بس گفتند، دربر خواهد گرفت. در همین زمینه، لیندسی گراهام، سناتور جمهوریخواه در توئیتی از تماس تلفنی خود با ژنرال مظلوم کوبانی، فرمانده کردها خبر داده است. لیندسی گراهام نوشته است: کردها نیز ایجاد منطقه امن را قبول دارند، اما اشغال نظامی یک منطقه که باعث آوارگی صدها هزار نفر خواهد شد، ایجاد یک منطقه امن نیست. این پاکسازی قومی است.
انتقاد از رویکرد آمریکا در سوریه
در همین حال، میچ مک‌کانل، رهبر اکثریت جمهوریخواه مجلس سنا در یادداشتی در روزنامه واشنگتن‌پست از تصمیم دولت ایالات متحده در خصوص خروج نیروهای آمریکایی از سوریه انتقاد کرده است. رییس مجلس سنا نوشته است: این تصمیم امنیت مردم و سرزمین آمریکا را کاهش داده و باعث جسورتر شدن دشمنان شده و اتحادهای مهم را تضعیف می‌کند. میچ مک‌کانل گفته است، تصمیم خروج نیروهای آمریکایی از سوریه، تصمیمی یک اشتباه بزرگ استراتژیک بود. رهبر اکثریت جمهوریخواه مجلس سنا در این مطلب اشاره‌ای به رییس‌جمهور آمریکا نکرده است.
واکنش اروپایی‌ها
رهبران اروپایی در بیانیه‌ای شدید‌اللحن عملیات نظامی ترکیه علیه شبه‌نظامیان کرد در شمال سوریه را محکوم کردند و از آنکارا خواستند این عملیات را فوراً متوقف کند. دونالد تاسک، رییس کمیسیون اروپا آتش‌بس پنج روزه در منطقه را درخواست تسلیم نیروهای کرد خواند و گفت: نمی‌خواهم به احساسات دامن بزنم و تنش جدیدی بین ترکیه و اتحادیه اروپا به‌وجود آورم. وضعیت کاملا روشن است، این به اصطلاح آتش‌بس آنچه ما توقع داشتیم نبود. این درخواست تسلیم و تمکین کرد‌هاست. در همین‌حال، امانوئل ماکرون، رییس‌جمهوری فرانسه، اعلام کرد که به‌زودی با رییس‌جمهوری ترکیه در اجلاسی در لندن، درباره آنچه عملیات جنون‌آمیز ترکیه خواند، مذاکره خواهد کرد. این اجلاس با شرکت بریتانیا، فرانسه، آلمان و ترکیه برگزار خواهد شد.‎ این در حالی است که شبه‌نظامیان کرد سوریه روز جمعه ترکیه را به نقض آتش‌بس متهم کردند و گفتند، باوجود توافق آنها با آمریکا حملات هوایی و توپخانه‌ای علیه مواضع رزمندگان و همچنین مناطق غیرنظامی و بیمارستان در راس‌العین ادامه دارد. ترکیه شبه‌نظامیان کرد موسوم به یگان‌های مدافع خلق را تروریست می‌خواند و خواهان خروج این نیروها از منطقه حائل مرزی با سوریه است.
شکایت کردها علیه حمله شیمیایی ترکیه
مقامات کرد‌های شمال‌ سوریه ترکیه را به استفاده از سلاح شیمیایی در این منطقه متهم کردند.
تشکیلات نیمه‌خودگردان کرد شمال سوریه، در بیانیه‌ای اعلام کردند که ترکیه از سلاح شیمیایی در سوریه استفاده کرده است. آنها می‌گویند که آنکارا با نقض آشکار قوانین و معاهدات بین‌المللی، از سلاح‌های نامتعارفی چون مواد منفجره حاوی فسفر سفید و ناپالم علیه کرد‌های شمال سوریه استفاده کرده است. با این حال، حلوصی آکار، وزیر دفاع ترکیه، با تکذیب این خبر می‌گوید که نیرو‌های نظامی این کشور از هیچ‌گونه سلاح نامتعارف علیه کرد‌های شمال سوریه استفاده نکرده‌اند. او تاکید می‌کند که همه می‌دانند ترکیه سلاح شیمیایی در اختیار ندارد.
باید یادآوری کرد که گروه‌های شبه‌نظامی بسیاری که از سوی ترکیه آموزش دیده و مسلح شده‌اند نیز در کنار ارتش این کشور، در تهاجم به خاک سوریه حضور دارند. تشکیلات نیمه‌خودگردان کرد شمال سوریه همچنین خواستار ایجاد یک «راهرو بشردوستانه» برای تخلیه غیر‌نظامیان و زخمی‌های شهر راس‌العین شده‌اند. این شهر در حال حاضر به محاصره نیروهای ارتش ترکیه درآمده است.