بازار غلات جهان درگیر جنگ تجاری آمریکا

«جهان‌صنعت»- جنگ غلات میان آمریکا و برخی شرکای تجاری این کشور موجب شد تا قیمت غلات در ایالات‌متحده در هفته‌های اخیر به‌شدت کاهش یابد. بررسی‌ها نشان می‌دهد تعرفه‌های تلافی‌جویانه برای صادرات محصولات کشاورزی این کشور موجب نگرانی‌ها از ایجاد مازاد عرضه در بازارهای جهانی شده است.
جنگ تجاری آمریکا با چین، کانادا و مکزیک در دوره‌ نخست ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ (۲۰21-۲۰17) آغاز شد. این جنگ تجاری شامل اعمال تعرفه‌های گمرکی سنگین، اقدامات تلافی‌جویانه و مذاکرات تجاری سختگیرانه بود که تاثیرات زیادی بر اقتصاد جهانی گذاشت. حال با دور جدید ریاست‌جمهوری ترامپ، شاهد دور جدید جنگ یک‌طرفه تعرفه‌ آمریکا علیه شرکای اصلی تجاری هستیم، این اقدام زمینه اقدامات تلافی‌جویانه را برانگیخته و درگیری‌های تجاری جدیدی را به راه انداخته است. در این راستا ترامپ تعرفه ۲۵‌درصدی بر کالا‌های مکزیکی و کانادایی و تعرفه ۲۰‌درصدی بر کالا‌های چینی وضع کرده است.
جنگ تجاری غلات میان آمریکا و برخی شرکای تجاری‌اش باعث کاهش شدید قیمت غلات در ایالات‌متحده طی هفته‌های اخیر شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که تعرفه‌های تلافی‌جویانه بر صادرات محصولات کشاورزی این کشور نگرانی‌هایی را درباره مازاد عرضه در بازارهای جهانی به وجود آورده است.
به گزارش انجمن غلات ایران، قیمت‌ ذرت، گندم و سویا در شیکاگو از اواسط فوریه کاهش یافت و این فشارها در هفته جاری با اعلام چین و کانادا مبنی‌بر اعمال تعرفه‌هایی بر محصولات غذایی ایالات‌متحده افزایش یافته است. تاجران مجبور شده‌اند پیش‌بینی‌های خود را سریعا بازنگری کنند زیرا شرکای تجاری اصلی تهدید به اعمال تعرفه بر برخی صادرات اصلی خود کرده‌اند. چین اعلام کرد که تعرفه ۱۰‌درصدی بر واردات سویا، سورگوم و گاو از ایالات‌متحده وضع خواهد کرد، همچنین تعرفه ۱۵‌درصدی بر مرغ، گندم، ذرت و پنبه خواهد گذاشت. از سوی دیگر مکزیک، بزرگ‌ترین بازار ذرت ایالات متحده، اعلام کرد که قصد دارد آخر این هفته اقدامات تلافی‌جویانه خود را اعلام کند.
کشاورزان آمریکایی، قربانی جنگ تجاری
دولت ترامپ در تاریخ ۱ فوریه۲۰۲۵ تصمیم گرفت تعرفه‌های سنگینی را بر واردات محصولات از سه شریک تجاری اصلی آمریکا یعنی کانادا، مکزیک و چین وضع کند. این تصمیم که با اعلام تعرفه ۲۵‌درصدی برای کالاهای وارداتی از کانادا و مکزیک و ۱۰‌درصدی برای محصولات چینی همراه بود، موجی از نگرانی را در میان کشاورزان آمریکایی ایجاد کرده است. این کشاورزان که به‌طور سنتی به این سه کشور برای صادرات محصولات کشاورزی وابسته هستند، حالا نگران عواقب منفی این سیاست برای کسب‌وکار خود و همچنین تاثیرات آن بر مصرف‌کنندگان داخلی هستند. ترامپ در توضیح این اقدام اعلام کرده که هدف از این تعرفه‌ها مقابله با ورود غیرقانونی موادمخدر و فعالیت‌های غیرقانونی مربوط به آن است. طبق این تحلیل، دولت آمریکا امیدوار است با اعمال فشار اقتصادی بر کشورهای واردکننده، این مشکلات را حل کند. اما این توضیح در حالی مطرح می‌شود که بسیاری از تحلیلگران اقتصادی و کشاورزان بر این باورند که چنین سیاست‌هایی بیشتر به اقتصاد کشاورزی آسیب خواهد زد تا اینکه کمکی به حل مسائل امنیتی کند.
به نوشته «اقتصاد سبز آنلاین»، در واکنش به این تصمیم، برخی نمایندگان کنگره مانند گلن تامپسون، رییس کمیته کشاورزی مجلس نمایندگان، به‌شدت از سیاست‌های ترامپ حمایت کرده‌ و آن را ابزاری موثر برای بهبود تجارت جهانی و برقراری عدالت تجاری برای کشاورزان می‌دانند. به گفته تامپسون، تعرفه‌ها می‌توانند به‌طور خاص شرایط را برای تولیدکنندگان آمریکایی بهبود بخشند و رقابت‌پذیری آنها را در بازار جهانی افزایش دهند.
از سوی دیگر، بسیاری از سیاستمداران و تحلیلگران اقتصادی با این دیدگاه مخالفند. میچ مک‌کانل، رهبر پیشین جمهوریخواهان در سنا، در مصاحبه‌ای با شبکه06Minutes هشدار داد که چنین سیاست‌هایی می‌تواند هزینه‌های مصرف‌کنندگان را به‌طور قابل‌توجهی افزایش دهد و برای اقتصاد کشور خطرناک باشد. مک‌کانل تاکید کرده که سیاست‌های ترامپ ممکن است موجب افزایش قیمت‌ها در بازار داخلی شود و کشاورزان و تولیدکنندگان آمریکایی را با بحران‌های جدی اقتصادی روبه‌رو کند.
پیش‌بینی‌های منفی برای کشاورزان
انجی کریک، عضو دموکرات کمیته کشاورزی مجلس نمایندگان از ایالت مینه‌سوتا، در این زمینه اظهار نگرانی کرده و با اشاره به تجربه‌های گذشته گفته است که هیچ‌کس در جنگ‌های تجاری برنده نمی‌شود؛ به‌ویژه کشاورزان که همواره با چالش‌های متعددی نظیر افزایش هزینه‌های تولید، بحران‌های آب‌وهوایی و نوسانات بازار روبه‌رو هستند، در این شرایط ممکن است بیشتر از هر زمان دیگری آسیب ببینند. تجربه‌های قبلی نشان داده است که تعرفه‌های وضع‌شده در دوران اول ریاست‌جمهوری ترامپ موجب افزایش قیمت‌ها برای محصولات کشاورزی و سایر کالاهای وارداتی شده و در نهایت فشار بیشتری به مصرف‌کنندگان وارد کرده است.
واکنش کشورهای شریک تجاری و آغاز جنگ‌های تجاری آثار این تعرفه‌ها به‌سرعت آشکار شد. تنها چند روز پس از اعلام تصمیم ترامپ، کانادا به‌طور رسمی اعلام کرد که در پاسخ به این تعرفه‌ها، بر بیش از ۱۰۰‌میلیارد دلار از کالاهای آمریکایی ۲۵‌درصد تعرفه خواهد بست. مکزیک نیز واکنش مشابهی را پیش‌بینی کرده است و چین اعلام کرده که آماده است اقدامات متقابل خود را در این زمینه آغاز کند. این اقدامات به‌ویژه برای کشاورزان نگران‌کننده است زیرا ممکن است صادرات محصولات آمریکایی به این کشورها کاهش یابد و درآمد کشاورزان آمریکایی تحت‌تاثیر قرار گیرد.
اتحادیه کشاورزی آمریکا (AFBF) نیز این موضوع را تایید کرده و اعلام کرده است که بیش از ۲۰‌درصد محصولات کشاورزی آمریکا به کشورهای دیگر صادر می‌شود. در سال گذشته، صادرات کشاورزی به مبلغ 5/‏174‌میلیارد دلار درآمد برای کشاورزان ایجاد کرده است و هر‌یک دلار از صادرات کشاورزی بیش از 2دلار در اقتصاد داخلی فعالیت اقتصادی به همراه دارد. به همین دلیل، این تعرفه‌ها می‌تواند تاثیرات منفی زیادی بر کشاورزان، به‌ویژه در مناطق روستایی و کم‌درآمد داشته باشد. خطر افزایش هزینه‌ها و بحران اقتصادی برای کشاورزان زِیپی دووال، رییس اتحادیه کشاورزان آمریکا، در واکنش به این سیاست‌ها، از پیامدهای منفی آن برای کشاورزان هشدار داده است. او تاکید کرده که کشاورزان و جوامع روستایی در نهایت بیشتر از همه آسیب خواهند دید. افزایش قیمت‌های وارداتی مانند کود شیمیایی و سایر مواد اولیه کشاورزی که بخش زیادی از آنها از کانادا تامین می‌شود، می‌تواند فشار جدیدی به کشاورزان وارد کند. به‌ویژه در شرایطی که بسیاری از کشاورزان هنوز از بحران‌های اقتصادی و تورم‌های قبلی رنج می‌برند، این تعرفه‌ها می‌تواند برای آنها یک ضربه اقتصادی سنگین باشد.
نهادهای صنعت لبنیات دولت ترامپ همچنین به‌طور خاص اشاره کرده‌اند که یکی از دلایل اصلی وضع تعرفه‌ها، مقابله با قاچاق موادمخدر به داخل کشور است. اما نهادهای مختلف از جمله شورای صادرات لبنیات آمریکا (USDEC) به دولت ترامپ توصیه کرده‌اند که به‌منظور حفظ معیشت کشاورزان و تولیدکنندگان روستایی، باید تمامی طرف‌های مرتبط را در مذاکرات خود وارد کند تا از عواقب منفی این سیاست‌ها جلوگیری شود. به‌گفته کریستا‌هاردن، رییس این شورا، سیاست‌های تجاری باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که از آسیب به کشاورزان، به‌ویژه تولیدکنندگان لبنیات، جلوگیری شود.
این دور جدید از تعرفه‌ها نشان می‌دهد که دولت ترامپ در تلاش است تا مسائل امنیتی و تجاری را همزمان حل کند اما تحلیلگران اقتصادی معتقدند که این سیاست‌ها نه‌تنها مشکلات امنیتی را حل نخواهد کرد بلکه می‌تواند اثرات منفی طولانی‌مدت بر کشاورزان و اقتصاد کشاورزی ایالات‌متحده داشته باشد. با توجه به اهمیت بخش کشاورزی در اقتصاد ایالات‌متحده و وابستگی این بخش به تجارت خارجی، هرگونه اختلال در این حوزه می‌تواند منجربه کاهش تولیدات کشاورزی، افزایش هزینه‌ها و در نهایت کاهش توان خرید مصرف‌کنندگان شود.
برای کشاورزان که هم‌اکنون با مشکلات زیادی نظیر افزایش هزینه‌های تولید، بحران‌های زیست‌محیطی و نوسانات قیمت‌ها مواجه هستند، این سیاست‌های تجاری می‌تواند فشار بیشتری به همراه داشته باشد. در این میان، احتمال اقدامات تلافی‌جویانه از سوی کشورهای تجاری، شرایط را برای کشاورزان حتی دشوارتر می‌کند.
در نهایت، به نظر می‌رسد که دولت ترامپ باید به عواقب این تعرفه‌ها و تاثیرات آن بر جوامع روستایی و کشاورزی توجه بیشتری داشته باشد و از راه‌حل‌های دیپلماتیک و مذاکره با کشورهای تجاری استفاده کند تا از بروز بحران‌های اقتصادی در این بخش جلوگیری شود.