بازگشت بورس به لاین سریع رشد

«جهان‌صنعت»- شاخص بورس در جریان معاملات دیروز بازار سرمایه، با رشد ۱۶هزار واحدی مواجه شد. در جریان دادوستدهای سه‌شنبه، بازار سرمایه بیش از 10‌میلیارد و 692‌میلیون سهم و حق‌تقدم به‌ ارزشی بالغ بر 6‌هزار و 758میلیارد تومان در بیش از 229هزار نوبت مورد دادوستد قرار گرفت و شاخص بورس با رشد 16هزار و 586944واحدی در ارتفاع 2‌میلیون و 84هزار و 152واحد قرار گرفت. بیشترین اثر مثبت بر دماسنج بازار سهام دیروز به نام نمادهای معاملاتی فملی، فولاد و شستا شد و در مقابل نمادهای معاملاتی کچاد، کگل و وبانک با افت خود مانع افزایش بیشتر نماگر بازار سهام شدند. براساس این گزارش، در بازارهای فرابورس ایران هم با معامله 5میلیارد و 560میلیون ورقه به‌ ارزش 16هزار و 722میلیارد تومان در 126هزار نوبت، شاخص فرابورس (آیفکس) 133واحد رشد کرد و در ارتفاع 21هزار و 720واحد قرار گرفت. در این بازار هم دیروز بیشترین اثر مثبت بر شاخص فرابورس به نام نمادهای وسپهر، آریا و زاگرس شد و در مقابل نمادهای معاملاتی فغدیر، وهامون و رنیک بیشترین اثر منفی را بر این شاخص به نام خود ثبت کردند.
تحلیل بازار سه‌شنبه
معاملات دیروز بازار سهام بر خلاف روزهای گذشته ارزش بالاتری داشت و نوید رونق بورس را داد. این موضوع اکثر نمادهای بازار را در مسیر صعودی قرار داد و نقشه بازار سبز شد. معاملات دیروز سهام در جهت کندل معاملاتی روز گذشته بسته شد و در پایان بورس دیروز، شاخص کل با رشد 16‌هزار و 586واحدی که معادل 8/0‌درصد این شاخص است، روبه‌رو شد. بر این اساس شاخص کل در پایان معاملات دیروز در سطح 2‌میلیون و 84‌هزار واحدی ایستاد.
در طرف دیگر، قیمت معاملات سهم‌های کوچک بازار سهام نیز افزایش داشته، به طوری که شاخص هم‌وزن بازار در پایان بورس دیروز 6‌هزار و 95واحد که معادل 9/0‌درصد این شاخص است، افزایش ارتفاع داد و به سطح 682‌هزار واحد رسید.
گفتنی است تابلوی بورس اوراق بهادار تهران در روز گذشته، حجم معاملات را 3/10‌میلیارد برگه سهم و ارزش معاملات خرد (سهام، حق‌تقدم و صندوق‌های سهامی) را 4هزار و 644‌میلیارد تومان نشان داد.
ورود و خروج پول حقیقی
تراز پول حقیقی در سهام، بر خلاف روز معاملاتی دوشنبه، دیروز مثبت بود، به طوری که در پایان بورس دیروز حدود 382‌میلیارد تومان پول حقیقی به بازار سهام تزریق شد. موضوع دیگری که باید به آن اشاره کرد، اینکه تا لحظه تنظیم این گزارش حدود 56‌میلیارد تومان پول حقیقی از صندوق‌های درآمد ثابت خارج شد. اثر ریسک‌های بازار جهانی بر بورس بر تابلوی معاملات نمایان شده است اما تاثیرگذاری آن در بلندمدت به سیاست دولت در قبال کسری بودجه بستگی دارد.
دیروز معاملات سهام را در حالی آغاز کردیم که یک دوگانگی جدی در تحولات و اخبار بازار به چشم خورد و ترس و اشتیاق در بازار همزمان نقطه تلاقی جالبی را به وجود آورده بود. به عبارت دیگر شاهد افزایش عرضه در نمادهای پرتراکنش هستیم. البته شاخص کل بیشتر تحت تاثیر نمادهای بزرگ و پرتراکنش است که در محدوده مثبت معامله می‌شود. بیشتر تقاضا در بازار برای سهام کوچک است که البته در انتهای بازار برخی از آنها نیز به صف خرید رسیدند. از طرف دیگر در حال حاضر یکی از مهم‌ترین آنها تحولات بازارهای جهانی بوده که خود را در قالب ریزش جدی نفت نشان داده است. از همین ‌رو برخی سهامداران حقوقی و حقیقی در روزهای گذشته فروشنده سهام شرکت‌های مرتبط با بازارهای جهانی بودند. حرکت به سمت ریسک‌گریزی از بازارهای جهانی نشان داد که البته دیدگاه برخی از آنها هم از میزان اثرگذاری در بازار کمی افراطی است. پیش‌بینی شده قیمت نفت به محدوده ۶۰‌دلار کاهش پیدا کند. به همین دلیل احتمالا جریان پول از نمادهای مرتبط با نفت خارج شود. حسن کاظم‌زاده معتقد است شرایط سهم‌های کوچک و متوسط به دلیل توجه سرمایه‌گذاران خوب است اما در طرف مقابل اوضاع سهم‌های بزرگ خوب نیست. قیمت‌های جهانی کامودیتی‌ها افت داشته است. پی‌بر‌ای نمادهای بزرگ نسبت به سهام کوچک و متوسط، در سطح بالاتری قرار دارد. کاظم‌زاده کارشناس بازار سرمایه با نگاهی به وضعیت معاملات بورس در هفته جاری گفت: در هفته جاری سهام مردم مثبت بود اما سهام دولت چندان تقاضا نداشت. در واقع سهام کوچک و متوسط به سهام مردم و سهام بزرگ به سهام دولت معروف هستند اما چرا معامله‌گران و سرمایه‌گذاران سراغ سهم‌های کوچک و متوسط رفته‌اند؟
خرید نمادهای کوچک و متوسط و به اصطلاح کم‌تراکنش در محدوده‌های مقاومتی قرار گرفته‌اند اما تغییر جهت و افزایش اعتماد به نفس در معاملات چیزی است که در صورت تداوم می‌تواند این وضعیت رکودی با ۷۰ تا ۷۵‌هزار نفر فعال را ارتقا بخشد و در هفته‌های آتی شاهد مشارکت تعداد افراد بیشتری در بازار باشیم.
کاظم‌زاده افزود: شرایط سهم‌های کوچک و متوسط به دلیل توجه سرمایه‌گذاران خوب است اما در طرف مقابل اوضاع سهم‌های بزرگ خوب نیست. قیمت‌های جهانی کامودیتی‌ها افت داشته است. پی‌بر‌ای نمادهای بزرگ نسبت به سهام کوچک و متوسط، در سطح بالاتری قرار دارد، در حالی که در گذشته همیشه پی‌بر‌ای آنها از کوچک‌ها بهتر بوده ‌است. حالا سوال مهم این است که آیا اوضاع خراب بزرگ‌ترها می‌تواند کوچک‌ها را هم خراب کند یا نه. دو گروه راه‌شان را جدا می‌کنند. اگر در بازار هستید و ترید می‌کنید نیم‌نگاهی به بزرگ‌ها نیز داشته باشید چراکه شاید شرایط بد آنها بر کوچک نیز تاثیر روانی بگذارد.
سیاست‌های دولت در قبال ریسک‌های بازار جهانی
کاهش قیمت نفت که به تبع آن کاهش درآمدهای دولت را در پی دارد، اگر ادامه‌دار شود و به تبع آن با افزایش نرخ تسعیر ارز جبران نشود قطعا کاهش حاشیه سود شرکت‌ها را به همراه خواهد داشت. نکته دیگر اینکه کم‌کم باید شاهد چرخش برخی جریانات پولی به سمت سایر صنایع غیرنفتی باشیم. به گفته علیرضا سادات سرمایه‌گذاران و سهامداران پیش‌بینی می‌کنند اگر قیمت نفت سقوط کند اقتصاد ایران تحت تاثیر قرار می‌گیرد. البته تجربه نشان داده که برخی مواقع قیمت نفت سقوط کرده و بازار سرمایه رونق داشته است. نمونه آن در سال ۹۹ و ۹۸ بود.
به طور کلی وقتی درآمد نفتی دولت کاهش پیدا می‌کند فشار مالیاتی بر اقتصاد بیشتر می‌شود. سادات کارشناس بازار مالی در گفت‌وگو با خبرنگار بازار گفت: در چند وقت اخیر کرک اسپرد کاهش داشته ‌است، به همین دلیل بسیاری از سرمایه‌گذاران با در نظر گرفتن روند نزولی بازار جهانی از سهام مرتبط با نفت و پتروشیمی دوری کرده‌اند. البته با توجه به افت اخیری که بورس ایران داشته در بین همین گروه‌ها نمادهای ارزنده نیز وجود دارد که با وجود افت قیمت نفت باز هم می‌تواند سودآوری خوبی ایجاد کند. او بیان کرد: در واقع سرمایه‌گذاران و سهامداران پیش‌بینی می‌کنند اگر قیمت نفت سقوط کند اقتصاد ایران تحت تاثیر قرار می‌گیرد. البته تجربه نشان داده که برخی مواقع قیمت نفت سقوط کرده و بازار سرمایه رونق داشته است. نمونه آن در سال ۹۹ و ۹۸ بود. به طور کلی وقتی درآمد نفتی دولت کاهش پیدا می‌کند فشار مالیاتی بر اقتصاد بیشتر می‌شود. این سناریو هم در حالت بدبینانه اتفاق خواهد افتاد چراکه سال گذشته فشار مالیاتی به اوج خود رسید و اثرات ناگواری بر اقتصاد گذاشت به همین دلیل دولت مجبور شد تا حدودی از ادامه فشار مالیاتی بر شرکت‌ها عقب‌نشینی کند. با توجه به اینکه در دولت دوازدهم از بازار سرمایه برای کسری بودجه استفاده کردند عملا بورس تحت تاثیر نوسانات نفت واکنش نشان نداد، اما شرایط الان کاملا متفاوت است.
اگر افت نفت ادامه‌دار باشد اوضاع چندان جذاب نخواهد شد اما با فرض اینکه نفت در همین حوالی باقی بماند به نظر در اولین گام شاهد رفتارهای متفاوت دولت در نرخ تسعیر و سایر بخش‌های مربوط با درآمد دولت خواهیم بود، هرچند ریسک این موضوع نیز جدی است. تقویت بازار برای کمک به جریان جبران کسری‌های فعلی یکی از اتفاقات تاثیرگذار خواهد بود. البته بر هیچ‌کس پوشیده نیست و هیچ‌کس آن را رد نمی‌کند که کاهش قیمت نفت در کاهش نرخ بسیاری از محصولات شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه موثر است. این موضوع نقطه تاریک اثرات کاهش قیمت نفت در بازار است که همین حالا روی تابلوی بازار واکنش این موضوع را در گروه پالایش و برخی هلدینگ‌های پتروشیمی شاهدیم.
بازار برای حرکت به انرژی و خبرهای قوی‌تری احتیاج دارد که جنس آن از تحولات سیاسی نیست، بازار به شوک‌های خبری احتیاج دارد که بتواند جریان پول را به گردش در بیاورد. جریان پولی که با اوراق سنگین و نرخ‌های ۳۴ و ۳۵ فقط می‌تواند طول موج‌های کوتاهی ایجاد کند که رشد اخیر بخشی از آن بود برای بازاری با طول موج‌های بلندتر باید خبرهای خاص‌تر و قوی‌تری برسد. ریسک تحولات سیاسی کاهش یافته و جای خود را به ریسک بازارهای جهانی داده است. از ریسک بازارهای جهانی با اتفاقات این چند روز می‌توان اینطور برداشت کرد که بازارهای جهانی هم از آن فضای تلخ و رعب‌انگیز عجیب را تا حدودی فاصله گرفته‌اند. فقط کمی بازار از نظر قیمت نفت نگران است. به واقع اگر ریسک سیاسی بازار به حداقل ممکن خود رسیده باشد و این موضوع از معاملات و خبرها روشن و مشخص شود روی تعادل بازار نفت هم تاثیر مثبت می‌گذارد و رشد پی‌بر‌‌ای بازار را رقم می‌زند.