بازی دوگانه اسلام‌آباد

گروه سیاسی- هشدارهای ایران به مسوولان پاکستان در خصوص حادثه تروریستی اخیر همچنان ادامه دارد هرچند سرلشکر باقری از شروع اقدام اسلام‌آباد برای ضربه زدن به مقر تروریست‌ها خبر داده اما سفر بن‌سلمان به پاکستان می‌تواند به مناقشات موجود میان دو کشور دامن بزند و شرایط را برای حضور تروریست‌ها در منطقه بیش از قبل فراهم کند‌.
بعد از حمله‌ای انتحاری که توسط خودروی حامل بمب در شهر زاهدان مرکز استان سیستان‌وبلوچستان که در جنوب شرقی ایران علیه اعضای سپاه پاسداران ایران ترتیب داده شد مسوولان سیاسی امنیتی برای حل مشکلات و جلوگیری از تکرار چندین باره حملات تروریستی با استفاده از خاک کشور پاکستان، خطاب به دولت این کشور هشدار دادند که اگر توان مقابله با این اشرار و تروریست‌ها را ندارد، ایران حق خود می‌داند که آنان را در داخل خاک پاکستان هدف قرار دهد‌. در این راستا ایران از حکومت اسلام‌آباد دعوت کرد علیه گروه‌های تروریستی که در خاک‌ این کشور به فعالیت می‌پردازند، اقدامی انجام دهد‌. سرلشکر باقری، رییس ستاد کل نیروهای مسلح اعلام کرد پاکستان عملیات‌هایی را علیه پایگاه‌های تروریست‌ها آغاز کرده است‌. این در حالی است که تاکنون عملکرد قابل قبولی از سوی طرف پاکستانی دیده نشده بود‌. باید تاکید داشت که در تبادلات مرزی قاعدتا باید به حق حاکمیت ملی کشور‌ها احترام گذاشت و ملاحظات امنیتی کشورها را در نظر داشت. اگر کشوری اقدامات کافی برای تامین امنیت مرزها انجام نمی‌دهد و اصول اصلی را رعایت نمی‌کند طبیعتا کشور مقابل از خود واکنشی نشان می‌دهد‌. اما این حادثه اخیر باعث شد لحن ایران کمی تغییر کند و مقامات تهران با هشدارهای مداوم طرف پاکستانی را ملزم به رعایت تعهدات مرزی کنند‌.
طبق آنچه رییس نیروهای کل مسلح اعلام کرد شاید در ظاهر به نظر برسد هشدار ایران از لحاظ دیپلماسی جواب داده اما حتی اگر پاکستان همکاری نکند ایران دستش به جایی بند نیست‌ چرا که مرزهای پاکستان متخاصم نیست و ایران اجازه ورود به خاک پاکستان حتی به صورت اطلاعاتی و محدود را ندارد چون روابط دو کشور حسنه است و ایران نمی‌تواند همان‌طور که کردستان عراق را با توپخانه زد پاکستان را هم مورد حمله قرار دهد‌. لذا در صورت عدم همکاری پاکستان بعید به نظر می‌رسد که هشدار روحانی بعد عملیاتی پیدا می‌کند چون ایران نمی‌تواند در مورد این کشور اعلام جنگ کند‌.
البته نمی‌توان به شروع اقدام پاکستان علیه پایگاه تروریستی چندان خوش‌بین بود‌. همزمان با این اتفاقات محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی در صدر هیاتی که تعداد نفرات آن ۷۰۰ نفر تخمین زده می‌شود، به اسلام‌آباد پایتخت پاکستان رفت‌. این در حالی است که این سفر تنها چند روز پس از حمله انتحاری در سیستان‌وبلوچستان ایران صورت می‌گیرد‌. بدون شک این سفر می‌تواند بر روابط ایران و پاکستان تاثیر جدی داشته باشد به خصوص اینکه عربستان و امارات در پی این هستند که با توجه به وضعیت نابسامان اقتصادی پاکستان با کمک‌های مالی و انعقاد قراردادهای تجاری (مثلا توسعه بندر گوادر به عنوان رقیب چابهار) زمینه همکاری بیشتر را جهت تحقق اهداف سیاسی خود فراهم کنند‌. به عبارتی دیگر سفر محمد بن‌سلمان به پاکستان را می‌توان سفری با ماهیت ژئوپلیتیک، اقتصادی و سیاسی ارزیابی کرد‌. فارغ از این سفر چند وقت پیش محمد بن‌سلمان به صراحت از انتقال درگیری‌ها و ناآرامی‌های منطقه به داخل مرزهای ایران سخن گفته بود‌.
اما در خصوص سفر ولیعهد جوان سعودی، او ابتدا قرار بود روز شنبه وارد پاکستان شود و از آنجا به اندونزی و مالزی سفر کند، اما سفرش به پاکستان را به یکشنبه موکول و برنامه سفرش را هم به اندونزی و مالزی به صورت کامل لغو کرد‌. هنوز توضیحی در خصوص چرایی لغو این سفر از سوی مقامات رسمی عربستان ارائه نشده است اما در پاکستان دولت این کشور استقبال شایانی از دیدار بن‌سلمان کرده است‌. در خیابان‌های اسلام‌آباد تصاویری از وی و همچنین پدرش سلمان بن‌عبدالعزیز نصب شده است‌.
نکته قابل توجه اینکه روز جمعه یک حمله انتحاری نیز علیه نیروهای پلیس هند در منطقه کشمیر انجام شد که شباهت بسیاری به حمله انتحاری سیستان‌وبلوچستان ایران دارد‌. در آن حمله هم عامل انتحاری با خودروی مملو از مواد منفجره به اتوبوس حامل نظامیان هندی کوبید که در پی این حادثه ۴۴ نفر از نیروهای پلیس هند جان باختند‌. دولت هند می‌گوید گروه جیش‌المحمد این حمله تروریستی را انجام داده است‌. مقامات هندی پاکستان را متهم می‌کنند که به گروه‌های تروریستی اجازه می‌دهند در خاک این کشور فعالیت کنند و اقدامات تروریستی خود را در خاک هند به انجام برسانند‌.
اکنون و در شرایطی که هم ایران و هم هند به پاکستان اتهامی مشابه وارد می‌کنند، شاید با سفر ولیعهد عربستان به اسلام‌آباد، معادلات منطقه‌ای وارد فصل تازه‌ای از رقابت‌ها و مناقشات شود‌. طبق گفته کارشناسان به لحاظ سیاسی سفر محمد بن‌سلمان در راستای زمینه‌سازی برای جدایی کامل اسلام‌آباد و تهران ارزیابی می‌شود تا این گونه، شرایط برای جولان بیشتر گروه‌های تروریستی در شرق کشور فراهم شود‌. شاید آغاز اقدام پاکستان برای برخورد با تروریست‌ها دلگرم‌کننده باشد اما رفتار مقامات این کشور با بن‌سلمان به خاطر چالش‌های اخیر اقتصادی در پاکستان باعث شده تا دولت زیر بار کمک‌های خارجی از جمله کمک‌های عربستان و امارات برود به نظر می‌رسد پاکستان شریک مطمئنی برای ایران نباشد چرا که منافعش در کمک‌های مالی کشورهای دیگر است ضمن اینکه پاکستان هم مقر تروریست‌‌ها را می‌شناسد و هم سیستم اطلاعاتی قوی دارد از این رو می‌تواند به موقع مقابله کند اما ظاهرا با وجود هشدارهای ایران این کشور تمایل چندانی برای همکاری با ایران ندارد موضوعی که می‌تواند زمینه‌سازی برای جدایی کامل اسلام‌آباد و تهران باشد‌.
لازم به ذکر است که در خصوص اقدام تروریستی اخیر روابط عمومی کل سپاه در اطلاعیه‌ای از اقدام قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه در شناسایی و متلاشی کردن خانه‌های تیمی عوامل جنایت تروریستی سیستان‌وبلوچستان، در سراوان وخاش و دستگیری آنان خبر داد‌. در این عملیات موفق، سه تن از تروریست‌ها دستگیر و ۱۵۰ کیلوگرم مواد آماده انفجار و ۶۰۰ کیلوگرم مواد انفجاری در حال ساخت و مقادیری سلاح و مهمات نیز کشف شد‌. در این اطلاعیه با اشاره به اینکه تروریست‌های دستگیر شده همان عواملی بودند که خودروی انتحاری عامل جنایت تروریستی اخیر در جاده خاش- زاهدان را تهیه، هدایت و پشتیبانی کرده‌اند، تاکید شده است که اقدامات سپاه در پیگیری سرنخ‌ها برای انتقام قطعی و کامل از هسته مرکزی گروهک عامل این جنایت، ادامه داشته و انتظار است با همکاری دولت و ارتش پاکستان این امر به سرعت محقق شود‌.