بحران عرضه

گروه بازرگانی- بازار لوازم خانگی هیچ‌گاه با کاهش قیمت همراه نخواهد شد چرا که تولیدکنندگان لوازم خانگی معتقدند در سال آینده قیمت فولاد به طور حتم گران‌تر خواهد شد و با چنین شرایطی امکانی برای کاهش قیمت‌ها وجود نخواهد داشت. اما این روزها روند نزولی قیمت دلار و بی‌رغبتی مردم به خرید لوازم خانگی باعث شده تولیدکنندگان برای تامین نقدینگی خود تا حدی ترمز افزایش قیمت‌ها را بکشند و حتی تخفیف‌هایی را نیز به مشتریان ارائه کنند. با این وجود خریداری در بازار نیست.
براساس روال هر سال خرید و فروش لوازم خانگی در ماه پایانی سال رونق قابل توجهی داشت به نحوی که هر کس در حد توان خود درصدد تغییر یا خرید چند قلم لوازم خانگی جدید برای خانه‌های خود بود. اما متاسفانه امسال وضعیت فروش لوازم خانگی نسبت به سال گذشته با تغییرات بسیاری روبه‌رو شده است چرا که به اعتقاد فروشندگان کالا به وفور در بازار یافت می‌شود اما خریداری نیست.کسبه معتقدند روند نزولی قیمت دلار و بی‌رغبتی مردم به خرید کالا باعث شده تولیدکنندگان برای تامین نقدینگی خود ترمز افزایش قیمت‌ها را بکشند و حتی تخفیف‌هایی را نیز به مشتریان ارائه کنند. با این وجود امید مردم به کاهش بیشتر قیمت‌ها باعث شده فروشی در بازار وجود نداشته باشد.
قیمت فولاد در سال آینده گران‌تر می‌شود
نکته قابل تامل اینجاست که برخی از فروشندگان می‌گویند خوراک پتروشیمی و قیمت فولاد در سال آینده گران‌تر خواهد شد و به طور حتم ما شاهد کاهش قیمت لوازم خانگی در سال آینده نیستیم. اما بی‌ثباتی اقتصاد باعث شده مردم به کاهش قیمت‌ها امیدوار باشند.
در حال حاضر برخی از تولیدکنندگان حتی کاهش قیمت‌هایی را در محصولات خود اعمال کرده‌اند. به عبارتی سایدبای‌ساید ۳۲ میلیون تومانی با کاهش ۳۰ درصدی فروخته می‌شود و حتی برخی از شرکت‌ها تخفیفاتی را برای خریداران در نظر گرفته‌اند اما خبری از خریدار نیست و همین موضوع عاملی شده تا بازار لوازم خانگی در رکود مطلق قرار گیرد.
این در حالی است که البته در این شرایط برخی از تولیدکنندگان نیز همچنان نسبت به کاهش قیمت‌ها مقاوم بوده و تمایلی به تغییرات قیمتی ندارند اما ناچار شده‌اند محصولات را به صورت اقساطی به عرضه‌کنندگان کالا بفروشند. البته قبلا کالا به صورت نقدی و بدون تقسیط در اختیار فروشندگان لوازم خانگی قرار می‌گرفت.
گردش مالی ۲ میلیارد دلاری قاچاق
نکته جالب توجه اینکه در بازار لوازم خانگی که روزهای پایانی سال را پشت سر می‌گذارد همچنان کالای قاچاق به وفور یافت می‌شود و حتی قیمت‌های آنها ارزان‌تر از جنس‌های ایرانی است. به عنوان نمونه یک ظرفشویی ایرانی ۱۴ میلیون تومان است اما یک ظرفشویی وارداتی قاچاق ۱۱ میلیون تومان است. در این شرایط طبیعی است که خریدار نبودن گارانتی کالای قاچاق را نادیده گرفته و با پرداخت قیمتی کمتر نسبت به کالای ایرانی محصول قاچاق را خریداری کند.
در این خصوص دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی گفت: گردش مالی صنعت لوازم خانگی در کشور با در نظر گرفتن ظروف چینی، کریستال و… ۵/۶ تا ۷ میلیارد دلار است که برآورد می‌شود دو میلیارد دلار از آن قاچاق باشد.
عباس‌ هاشمی در نشستی خبری اظهار داشت: مهم‌ترین مشکل صنعت لوازم خانگی، تامین مواد اولیه پتروشیمی از واحدهای تولیدکننده است. به عنوان نمونه تولیدکنندگان یخچال و فریزر در تولید قطعه ای‌بی‌اس به مواد اولیه پتروشیمی نیاز دارند که تخصیص فعلی جوابگوی نیاز تولیدکنندگان یخچال و فریزر نیست. از این رو وزارت صمت باید با هماهنگی با متولیان پتروشیمی، مواد مورد نیاز این صنعت را تامین کند.
هاشمی ادامه داد: همچنین به دلیل نبود اطمینان از استمرار تامین مواد اولیه پتروشیمی برای تولید، تولیدکنندگان لوازم خانگی نتوانستند قراردادهای صادراتی منعقد کنند.
دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی ایران افزود: تامین ورق فولادی، مقاطع مسی و مقاطع آلومینیومی، همچنین تخصیص ارز برای قطعات و ماشین‌آلات وارداتی صنعت لوازم خانگی از دیگر مشکلات این صنعت است که البته در توافق با وزارت صمت مقرر شد این قبیل مواد اولیه در رینگ فرعی بورس و به صورت عرضه اختصاصی متناسب با سامانه بهین‌یاب در اختیار تولیدکنندگان لوازم خانگی قرار گیرد.
وی همچنین در خصوص قاچاق لوازم خانگی گفت: قاچاق‌پذیر بودن برخی از کالاها، عدم تکافوی نیاز داخلی برای تقاضاهای موجود، سلیقه مشتری و انتفاع شبکه قاچاق از جمله مهم‌ترین دلایل قاچاق لوازم خانگی است. از سوی دیگر پول‌هایی وجود دارد که باید در اقتصاد بچرخد. از این رو وارد سیستم قاچاق می‌شود و به تولید آسیب می‌رساند.هاشمی تصریح کرد: گردش مالی صنعت لوازم خانگی با در نظر گرفتن ظروف چینی، کریستال و… ۵/۶ تا ۷ میلیارد دلار است که برآورد می‌شود دو میلیارد دلار از آن قاچاق باشد.
افزایش تولید لوازم خانگی در ۱۰ ماهه امسال
دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی ایران همچنین در مورد میزان تولید لوازم خانگی، اظهار داشت: طی ۱۰ ماهه سال جاری یک میلیون و ۷۰۰ هزار دستگاه یخچال تولید شد که در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۸، رشد ۳۰ درصدی داشته است.
وی افزود: همچنین در این مدت ۸۸۰ هزار دستگاه ماشین لباسشویی تولید شد که رشد تولید ۵۳ درصدی را در مقایسه با مدت مشابه رقم زد. ۸۵۴ هزار دستگاه کولر آبی نیز تولید شد که در مقایسه با ۱۰ ماه سال گذشته از رشد
۹/۱۱ درصدی برخوردار بوده است.
هاشمی تصریح کرد: باید اشاره شود که وضعیت تولید لوازم خانگی طی دو سال اخیر بسیار صعودی بود و میزان تولید سال جاری در ۱۰ سال گذشته بی‌سابقه بوده است. توسعه ظرفیت‌های کشور، تغییر سهم بازار و خروج برندهای خارجی از جمله عوامل رشد تولید بوده‌اند. البته ما علاقه‌مند به حضور خارجی‌ها هستیم و معتقدیم بدون همکاری با کشورهای دیگر، جلوی پویایی گرفته می‌شود اما با توجه به خروج اجباری خارجی‌ها از کشور، سازندگان مجبور به تعامل با قطعه‌سازان شدند و بسیاری از توانمندی قطعه‌سازان نیز ظهور کرد و بسیاری از قطعاتی که قبلا وارد می‌شد در داخل تولید شد. البته واضح است که همه مواد را نمی‌توان تولید کرد. از این رو امیدواریم با رفع تحریم‌ها تعاملات افزایش یابد اما این بار بازگشت خارجی‌ها باید مشروط و هوشمند باشد.
لزوم راه‌اندازی دپارتمان قطعه‌سازی
هاشمی در ادامه گفت: صنعت لوازم خانگی با تامین مواد اولیه در شرایط کنونی از ظرفیت لازم برای تامین نیاز داخل برخوردار است به طوری که حتی می‌تواند به قطب لوازم خانگی در منطقه تبدیل شود که البته برای رسیدن به این هدف باید در روابط اقتصادی، تعرفه‌های ترجیحی و انتقال پول تسهیلگری‌های لازم صورت گیرد.
وی افزود: برای تعمیق ساخت داخل و توسعه پایدار صنعت لوازم خانگی، دپارتمان قطعه‌سازی صنعت لوازم خانگی را راه‌اندازی کردیم زیرا با توجه به اجزا و قطعات مورد نیاز باید از شبکه مطمئن تامین قطعات برخوردار باشیم که این شبکه می‌تواند کشور را از وابستگی‌ها در این صنعت برهاند و از تبعات تنش‌های احتمالی بر صنعت لوازم خانگی جلوگیری کند.
دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی ایران گفت: در این باره با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تفاهمنامه‌ای امضا کردیم تا حوزه قطعه‌سازی صنعت لوازم خانگی را با شرکت‌های دانش‌بنیان مرتبط کنیم. ضمن اینکه در ذیل این تفاهمنامه کانون دانش، صنعت و بازار لوازم‌خانگی ایجاد می‌شود که به نوعی ارتباط صنعت با دانشگاه است.
هاشمی همچنین یادآور شد: اگرچه توزیع مویرگی محصولات لوازم خانگی از طریق نمایندگی‌ها در شرایط کنونی ادامه دارد اما این سامانه نیازمند بازنگری است تا محصولات لوازم خانگی به شکل مدرن توزیع شود یعنی علاوه بر اینکه هر شرکت فروش مستقیم خود را دارد به زودی صنایع لوازم خانگی تحت پوشش انجمن، به صورت متمرکز محصولات خود را عرضه می‌کند که در آن اولویت با حضور پررنگ نشان‌های تجاری ایرانی خواهد بود.