بندبازی ریسک و امید

دیبا حاجیها- بازار سرمایه در روز گذشته با جریانی مثبت و افزایش تقاضا در بورس و فرابورس همراه بود و توانست پس از روزهایی پرنوسان، امید تازه‌ای به سرمایه‌گذاران بدهد. شاخص کل بورس با جهشی ۲۱۶۹۵‌واحدی، معادل 8/‏0‌درصد، توانست جایگاه خود را در سطح ۲۷۳۵۸۲۱‌واحد تثبیت کند. این رشد نه‌تنها بازتابی از ورود نقدینگی جدید و افزایش اطمینان سرمایه‌گذاران است، بلکه نشانه‌ای از بهبود وضعیت عمومی بازار در مواجهه با عوامل اقتصادی و انتظارات معامله‌گران محسوب می‌شود.
در کنار رشد شاخص کل، شاخص هم‌وزن نیز که عملکرد شرکت‌های کوچک و متوسط را بهتر نمایان می‌کند، با افزایش ۳۳۶۸‌واحدی، معادل 41/‏0‌درصد، به سطح ۸۳۰۱۵۴‌واحد رسید. این روند نشان‌دهنده افزایش تقاضا در سهامی است که در دوره‌های نوسانی معمولا کمتر مورد توجه قرار می‌گیرند اما حالا با حمایت سرمایه‌گذاران، جان تازه‌ای گرفته‌اند.
در روز یکشنبه، نمادهای بزرگی همچون فملی، فولاد، نوری، وغدیر، شستا، شپنا و خودرو با معاملات مثبت خود، نقش پررنگی در پیشروی شاخص‌کل ایفا کردند. رشد این نمادها به‌ عنوان پیشران‌های بازار، نشان از افزایش خوش‌بینی معامله‌گران به گروه‌های فلزی، پالایشی و سرمایه‌گذاری دارد. این صنایع معمولا با تغییرات اقتصادی و تصمیمات کلان، حساسیت بالایی نشان می‌دهند و مسیر کلی بازار را مشخص می‌کنند.
ورود موج سبز به فرابورس
در فرابورس نیز روندی مشابه با بازار بورس مشاهده شد. شاخص کل فرابورس با رشد ۲۲‌واحدی، معادل 08/‏0‌درصد، به سطح ۲۵۸۶۷‌واحد رسید که نشان‌دهنده ثبات نسبی و روند مثبت بازار است، هرچند این افزایش نسبتا اندک بود. شاخص هم‌وزن فرابورس نیز با رشدی ۸۱۰‌واحدی، معادل 57/‏0درصد، به عدد ۱۴۲۸۲۹‌واحد رسید که این افزایش به وضوح نشان‌دهنده توجه و اقبال بیشتر سرمایه‌گذاران به نمادهای کوچک‌تر این بازار است. این نمادها که در روزهای گذشته کمتر مورد توجه قرار گرفته بودند، اکنون با تقاضای بیشتری مواجه شدند و توانستند توجه بیشتری را به خود جلب کنند. در میان نمادهای تاثیرگذار در فرابورس، نیشکر، فزر، خاور و وامین از جمله نمادهایی بودند که معاملات مثبتی را رقم زدند و نقش موثری در تقویت شاخص‌کل فرابورس ایفا کردند. با این حال، نمادهای مارون، آریا و کگهر به دلیل افت قیمت و کاهش تقاضا، تاثیر منفی بر شاخص‌کل گذاشتند و به نوعی مانع از رشد بیشتر آن شدند. این نوسانات طبیعی در بازار فرابورس، نشان‌دهنده تغییرات پویا و گاهی معکوس در قیمت‌ها و تقاضاست که به طور معمول در بازارهای سرمایه اتفاق می‌افتد. در کل، هرچند شاخص کل فرابورس به میزان کمی رشد کرد اما روند شاخص هم‌وزن و تاثیر نمادهای مختلف نشان‌دهنده تنوع و تعادل در بازار این بخش از بازار سرمایه است.
از دریچه اعداد
در روز گذشته، نسبت قیمت به درآمد(P/E) بازار در سطح 76/‏6 قرار گرفت که این عدد نشان‌دهنده انتظارات سرمایه‌گذاران از میزان سودآوری شرکت‌ها در آینده است. این نسبت در تحلیل بنیادی یکی از مهم‌ترین شاخص‌های ارزش‌گذاری سهام محسوب می‌شود و عدد 76/‏6 حاکی از آن است که بازار همچنان در محدوده‌ای قرار دارد که جذابیت سرمایه‌گذاری برای برخی گروه‌ها حفظ شده است.
در جریان معاملات، خالص خرید حقیقی‌ها به ۱۳۰‌میلیارد تومان رسید که نشان‌دهنده ورود نقدینگی جدید از سوی سرمایه‌گذاران خرد است. این ورود نقدینگی می‌تواند به معنای افزایش خوش‌بینی نسبت به روند بازار مخصوصا در زمان افزایش حجم معاملات در نمادهای شاخص‌ساز و بنیادی باشد. در کنار آن، قدرت خرید حقیقی نیز در سطح 63/‏2 قرار گرفت که نشان‌دهنده برتری تقاضای خریداران حقیقی نسبت به فروشندگان حقیقی در این روز بود. نسبت قدرت خرید بالاتر از یک معمولا نشان‌دهنده غلبه خریداران حقیقی بر فروشندگان است و می‌تواند به‌ عنوان یک سیگنال مثبت برای روند آتی بازار تلقی شود. شاخص فشار تقاضا نیز روی عدد 62/‏0 قرار گرفت که نشان‌دهنده سطح مناسبی از تمایل خریداران به ورود به بازار است.
بازار در روز گذشته شاهد تحرکات متنوعی بود که توجه سرمایه‌گذاران را به خود جلب کرد. حجم معاملات به ۱۵‌میلیارد برگه سهم رسید و ارزش کل معاملات بازار به ۱۷‌هزار میلیارد تومان افزایش یافت. این میزان از فعالیت نشان‌دهنده توجه گسترده سرمایه‌گذاران به بازار و حرکت‌های پرقدرت آنها در این روز است. سرانه خرید سرمایه‌گذاران به طور میانگین ۶۲‌میلیون تومان بود و سرانه فروش ۵۵‌میلیون تومان گزارش شد که نشان‌دهنده حضور قابل توجه خریداران و فروشندگان در بازار است. ورود پول به بازار نیز مثبت بوده و به ۹۱۸‌میلیارد تومان رسید، این به معنای جذابیت بازار برای سرمایه‌گذاران و افزایش تمایل به خرید و سرمایه‌گذاری در سهام است.
در تحلیل دقیق‌تر رفتار سرمایه‌گذاران، مشاهده می‌شود که سرمایه‌گذاران حقیقی در مجموع 4/‏4‌هزار میلیارد تومان خرید و 8/‏3‌هزار میلیارد تومان فروش داشتند. این نشان‌دهنده تقاضای قوی و فعال حقیقی‌ها در بازار بود. در مقابل، حقوقی‌ها نیز فعالیت قابل توجهی داشتند. آنها به خرید 5/‏1‌هزار میلیارد تومان سهم و فروش دو‌هزار میلیارد تومان سهم پرداختند. این فعالیت نشان‌دهنده تغییرات در جهت‌های مختلف بازار و نقش‌آفرینی حقوقی‌ها در تعادل‌بخشی به روند بازار است.
نسبت‌ها چه می‌گویند؟
در روز گذشته، نسبت قیمت به درآمد (P/E) بازار در سطح 76/‏6 قرار گرفت که این عدد نشان‌دهنده انتظارات سرمایه‌گذاران از میزان سودآوری شرکت‌ها در آینده است. این نسبت در تحلیل بنیادی یکی از مهم‌ترین شاخص‌های ارزش‌گذاری سهام محسوب می‌شود و عدد 76/‏6 حاکی از آن است که بازار همچنان در محدوده‌ای قرار دارد که جذابیت سرمایه‌گذاری برای برخی گروه‌ها حفظ شده است.
نسبت‌های مالی مهمی همچونP/S (نسبت قیمت به فروش) برابر با 65/‏1،P/B (نسبت قیمت به دارایی) برابر با 65/‏2،P/D (نسبت قیمت به سود تقسیمی) برابر با 6/‏11 به ثبت رسید. این اعداد نشان‌دهنده وضعیت کلی بازار از نظر قیمت‌گذاری و ارزش‌گذاری سهام هستند. نسبت P/S نشان‌دهنده ارزش بازار به ازای هر واحد فروش است و عدد 65/‏1 به معنای آن است که بازار حاضر است 65/‏1برابر فروش یک شرکت را به عنوان قیمت آن بپردازد. نسبت P/B نیز با مقدار 65/‏2 نشان‌دهنده این است که بازار حاضر است 65/‏2برابر ارزش دفتری دارایی‌های شرکت‌ها را قیمت‌گذاری کند.
نسبت P/D برابر 6/‏11 نشان‌دهنده میزان جذابیت سهام در پرداخت سود نقدی به سرمایه‌گذاران است که به ازای هر واحد سود تقسیمی، بازار 6/‏11برابر آن را ارزش‌گذاری می‌کند. این عدد می‌تواند سیگنالی از توجه سرمایه‌گذاران به سوددهی و تقسیم سود شرکت‌ها باشد.
در شاخص‌های عملکردیROA (بازدهی دارایی‌ها) معادل 12/‏0 و ROE(بازدهی حقوق صاحبان سهام) 43/‏0 گزارش شد. این اعداد نشان‌دهنده سودآوری شرکت‌ها نسبت به دارایی‌ها و حقوق صاحبان سهام هستند. در واقع، با توجه به ROA برابر با 12/‏0، شرکت‌ها به ازای هر واحد از دارایی‌های خود 12/‏0 واحد سود تولید می‌کنند که نشانه‌ای از کارایی نسبی دارایی‌هاست. با نسبت ROE برابر با 43/‏0، شرکت‌ها به ازای هر واحد از حقوق صاحبان سهام خود، 43/‏0 واحد سود به دست می‌آورند که نشان‌دهنده کارایی نسبتا خوب در استفاده از سرمایه‌های سهامداران است.
این اعداد به ‌طور کلی نشان‌دهنده وضعیت مالی بازار در روز گذشته است و سرمایه‌گذاران می‌توانند از این اطلاعات برای ارزیابی قیمت‌گذاری سهام و تحلیل چشم‌انداز رشد شرکت‌ها استفاده کنند.
ترین‌های دیروز
در بازار دیروز، تقاضا برای خرید سهام برجسته به نظر می‌رسید. درخصوص نمادهایی که بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص دادند می‌توان از فزر، فولاد، فملی، زماهان و ثفارس نام برد که توانستند نقدینگی زیادی را جذب کنند و به‌نوعی جریان بازار را تحت‌تاثیر قرار دهند. مخصوصا نماد فولاد وفملی که از شرکت‌های شاخص‌ساز هستند، به ‌طور عمده در این روز در کانون توجه معامله‌گران قرار گرفتند.
علاوه بر ارزش معاملات در روز گذشته، حجم معاملات در نمادهایی مانند ذوب، شستا، دی، فولاد و خاور به ‌طور قابل‌توجهی افزایش یافت. این افزایش حجم معاملات نشان‌دهنده تحرک بالای سرمایه‌گذاران و تغییرات بیشتر در این نمادها بود. در واقع، حجم معاملات می‌تواند به‌ عنوان یک شاخص مهم برای ارزیابی میزان فعالیت بازار و تغییرات عرضه و تقاضا در نظر گرفته شود. در چنین شرایطی، تحلیل دقیق حجم معاملات می‌تواند اطلاعات مهمی را درخصوص روند آتی بازار در اختیار سرمایه‌گذاران قرار دهد.
از سوی دیگر، در بخش ارزش بازار، نمادهای فارس، فملی، فولاد، نوری و وغدیر بیشترین ارزش بازار را به خود اختصاص دادند. این نمادها همچنان در صفوف پیشروهای بازار قرار دارند و به دلیل سابقه مالی مستحکم و حضور پررنگ در بورس، بیشترین سهم را در ارزش کلی بازار دارا هستند. همچنین، این نمادها در روز گذشته نیز شاهد تقاضای زیادی بودند و نقدینگی زیادی در معاملات آنها جریان یافت. در این میان، فملی، فولاد، فارس، شپنا و وغدیر بیشترین ارزش شناور را ثبت کردند، به این معنی که درصد بالایی از سهام این شرکت‌ها در دست معامله‌گران قرار دارد و آنها قادرند به راحتی نقد شوند. این ویژگی می‌تواند به نقدشوندگی بهتر این سهم‌ها کمک کند و سرمایه‌گذاران به راحتی قادر به خرید و فروش این سهام‌ها خواهند بود.
در بخش بازدهی روزانه، نمادهای خزر، خمهر، وهامون، نوری و سیلام بیشترین رشد قیمتی را تجربه کردند و توانستند بازدهی خوبی را برای سرمایه‌گذاران فراهم کنند. در مقابل، نمادهای فن افزار، گنگین، نمرینو، کفرآور و سدشت بیشترین افت روزانه را داشتند. این کاهش قیمت می‌تواند به دلایل مختلفی نظیر فشار فروش، اعلام نتایج منفی یا تحولات منفی در صنعت مربوطه باشد که باعث کاهش تقاضا برای این نمادها شده است.
درخصوص نوع سرمایه‌گذاران، بیشترین خالص خرید حقیقی در نمادهای فولاد، وسپه، نوری، شبندر و خیمن مشاهده شد. این نمادها در روز گذشته توانستند توجه سرمایه‌گذاران خرد را جلب کنند و خالص خرید بالایی را ازآن خود کنند. در این میان، فولاد همچنان جزو محبوب‌ترین نمادها برای سرمایه‌گذاران حقیقی به حساب می‌آید. در مقابل، حقوقی‌ها نیز در نمادهای ثفارس، شپدیس، دهدشت، جم و بوعلی بیشترین خرید را انجام دادند. خریدهای حقوقی‌ها به ‌طور معمول می‌تواند به‌ عنوان سیگنالی برای حمایت از این سهم‌ها و ایجاد تعادل در بازار تعبیر شود. این خریدهای سنگین از سوی حقوقی‌ها می‌تواند باعث افزایش اطمینان سرمایه‌گذاران خرد شود و به پایداری قیمت‌ها کمک کند.
در بخش فشار تقاضا، نمادهای جم، ولصنم، وسینا، اتکای و پارسیان بیشترین میزان سفارش‌های خرید را داشتند. این سهم‌ها توانستند در میان تقاضای بالای خرید روزانه، جایگاه خاصی پیدا کنند و جذب نقدینگی بالایی داشته باشند. فشار تقاضا معمولا به معنای افزایش تمایل خریداران به خرید سهام است و می‌تواند منجر به رشد قیمت در کوتاه‌مدت شود. در طرف مقابل، نمادهایی مانند شرنگی، سپ، کاسپین، ساوه و دپارس تحت بیشترین فشار عرضه قرار گرفتند. این نمادها با افزایش فشار فروش مواجه بودند و نشان‌دهنده تمایل بیشتر سرمایه‌گذاران به خروج از این سهم‌ها بود که معمولا منجر به کاهش قیمت‌ها می‌شود.
در نتیجه، بازار دیروز نشان‌دهنده تعادل نسبی میان تقاضا و عرضه بود، با این حال، همچنان تغییرات در حجم معاملات و فشار تقاضا و عرضه می‌تواند مسیر آینده بازار را به ‌طور قابل‌توجهی تحت‌تاثیر قرار دهد. سرمایه‌گذاران باید با دقت بیشتری به این تغییرات نگاه کنند و با تحلیل دقیق‌تر روندهای بازار، تصمیم‌گیری‌های خود را درخصوص خریدوفروش سهام‌ها انجام دهند.
عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری
در بررسی بخش‌های مختلف بازار، صندوق‌های سهامی یکی از بخش‌های فعال روز یکشنبه بازار بودند. این صندوق‌ها با ارزش معاملات دوهزار میلیارد تومان توانستند سرانه خرید ۸۱‌میلیون تومان را ثبت کنند. این موضوع نشان‌دهنده علاقه سرمایه‌گذاران به این صندوق‌ها بود. همچنین، ورود پول به این صندوق‌ها ۳۹۳‌میلیارد تومان بود که نشانه استقبال قوی از سرمایه‌گذاری در سهام این صندوق‌هاست.
صندوق‌های درآمد ثابت نیز عملکرد خوبی داشتند و ارزش معاملات آنها به ۱۱‌هزار میلیارد تومان رسید. سرانه خرید این صندوق‌ها ۱۳۰‌میلیون تومان و سرانه فروش ۱۳۴میلیون تومان بود. در این بخش، ورود پول ۲۳۴میلیارد تومان بود که نشان‌دهنده توجه سرمایه‌گذاران به این نوع از صندوق‌ها در شرایط فعلی بازار است.
در بخش صندوق‌های اهرمی، ارزش معاملات ۶۶۱‌میلیارد تومان بود و سرانه خرید ۲۱۲‌میلیون تومان و سرانه فروش ۱۳۱‌میلیون تومان گزارش شد. ورود پول به این صندوق‌ها ۴۶‌میلیارد تومان بود که نشان‌دهنده بازگشت سبز این صندوق‌ها پس از روزهای قرمز و نوسانی است.
صندوق‌های طلا اما باوجود ورود پول، منفی باز شدند و با منفی سنگین هم روز معاملاتی را پایان دادند. این صندوق‌ها با ارزش معاملات ۶‌هزار میلیارد تومان و سرانه خرید ۵۱‌میلیون تومان و سرانه فروش ۱۲۲‌میلیون تومان همراه بودند. ورود پول به این صندوق‌ها ۳۰۴‌میلیارد تومان بود که از تداوم تمایل سرمایه‌گذاران به خرید طلا‌ حکایت دارد.
صندوق‌های املاک و مستغلات نیز با ارزش معاملات ۴۸۴‌میلیارد تومان در بازار حضور سبزی داشتند. سرانه خرید این صندوق‌ها ۱۰۱‌میلیون تومان و سرانه فروش ۱۰۷‌میلیون تومان بود. ورود پول به این صندوق‌ها ۱۷‌میلیارد تومان گزارش شد. این میزان از سرمایه‌گذاری در صندوق‌های املاک و مستغلات می‌تواند نشان‌دهنده علاقه‌مندی به سرمایه‌گذاری در بخش‌های ملکی و ساختمانی باوجود رکود نسبی بازار مسکن باشد.
در نهایت، صندوق‌های کالایی و مختلط نیز تحرکات متفاوتی داشتند. صندوق‌های کالایی با ارزش معاملات ۱۱۷‌میلیارد تومان، سرانه خرید ۳۷‌میلیون تومان و سرانه فروش ۵۷‌میلیون تومان، خروج پول ۲۵‌میلیارد تومانی را پشت سر گذاشتند. صندوق‌های مختلط نیز با ارزش معاملات ۳۹۵میلیارد تومان و سرانه خرید ۴۰میلیون تومان و سرانه فروش ۱۱۴‌میلیون تومان، خروج پول هفت‌میلیارد تومان
گزارش شد.