تقدیم بازار به قاچاقچیان

موسی احمدزاده*- چالش‌های زیادی در حوزه تامین لوازم آرایشی و بهداشتی در کشور وجود دارد و به خصوص این چالش‌ها بعد از بخشنامه ممنوعیت واردات از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت بیشتر شده است.
در واقع وزارت صنعت بدون توجه به قوانین مربوط به کسب‌وکار و به صورت یکطرفه بدون نظرخواهی از واردکنندگان لوازم آرایشی و بهداشتی، دستور ممنوعیت واردات را صادر کرد؛ بخشنامه‌ای که اصلا معلوم نیست چه نفعی دارد زیرا نه به نفع مصرف‌کننده است، نه به نفع اقتصاد و اشتغال کشور و نه به نفع فعالان اقتصادی و واردکنندگان.
بخشنامه ممنوعیت واردات کالاهای آرایشی و بهداشتی باعث شده از اردیبهشت امسال دیگر نتوانیم این کالاها را وارد کشور کنیم. این مساله باعث شد در هشت ماه گذشته حدود هشت هزار نفر از نیروهای بنگاه‌های واردات لوازم آرایشی و بهداشتی تعدیل و بیکار شوند در حالی که بسیاری از این شرکت‌ها حدود ۲۵ تا ۳۰ سال سابقه کار دارند.
واردکنندگان لوازم آرایشی و بهداشتی هیچ ارز و حمایتی از دولت نمی‌خواستند، این شرکت‌ها با ارز آزاد و پول خودشان این کالاهای سلامت‌محور را که مورد نیاز مردم و جامعه است از شرکت‌های معتبر وارد کشور می‌کردند.
دولت و وزارت صنعت با این بخشنامه غیرکارشناسی کل این بازار را به قاچاقچیان تقدیم و زمینه ورود کالاهای غیراستاندارد، تقلبی و خطرناک را فراهم کرده است و البته ارز کشور را هم از مسیر قانونی و بدون دریافت حقوق دولتی خارج می‌کنند و درآمد دولت هم کم شده است.
دو سال پیش حدود ۴۰۰ میلیون دلار واردات محصولات زیبایی به کشور داشتیم که سال ۹۷ به حدود ۱۱۲ میلیون دلار رسید و اکنون کل این بازار در اختیار قاچاقچیان قرار گرفته است که بیش از ۸۰ درصد واردات آنها کالای تقلبی است که به خصوص از طریق امارات، ترکیه و کردستان عراق به شیوه‌های غیرقانونی وارد کشور می‌شود.
هر کشوری را با سرمایه‌ها و میراث آن می‌شناسند. ما را با پسته و خاویار و صنایع‌دستی‌مان می‌شناسند، کشورهایی مثل فرانسه، سوییس و ایتالیا نیز در تراز اول تولید محصولات زیبایی هستند. ما یک شبه نمی‌توانیم در سطح آنها تولید‌کننده شویم. اگر دولت به دنبال این است که تولید را تقویت کند باید بداند که تولید یک‌شبه اتفاق نمی‌افتد. تکنولوژی و توان طراحی می‌خواهد. باید الگوبرداری کنیم تا بتوانیم بعد از چند دهه در این صنعت نیز جزو تولید‌کنندگان مطرح باشیم.
اگر این تصمیم به خاطر شرایط اقتصادی و محدودیت ارزی گرفته شده است، واردکنندگان قانونی محصولات زیبایی با دولت همراهی می‌کنند اما نباید از این موضوع غفلت کنیم که این تصمیم باعث سود بیشتر قاچاقچیان شده است. شاید ممنوعیت، واردات قانونی را از بین برده باشد اما در عوض واردات غیرقانونی از ۱۵ مرز کشور بازار کشور را پر کرده است و البته این قاچاقچیان هم ارز کشور را خارج می‌کنند.
حجم قاچاق را مسوولان دولت به خوبی می‌دانند اما کافی است چرخی در بازار بزنیم و با چشم ببینیم که سطح بازار پر شده از کالاهای آرایشی و بهداشتی تقلبی و قاچاق و همه می‌دانیم ممنوعیت قاچاق با دستور دولتی شدنی نیست.
در مورد شوینده‌ها تولید کشور تا حد زیادی قابل قبول است اما در مورد محصولات آرایشی، بهداشتی و عطریات به هیچ‌وجه تولید کشور جوابگوی نیاز مردم نیست. محصولات زیبایی در چند گروه شامل لوازم محافظت از پوست، مو، عطر و ادوکلن، محصولات رنگی و سلولزی است و تولید کشور در این بخش به هیچ‌وجه پاسخگوی نیاز کشور نیست زیرا در بیش از ۸۰ درصد خانه‌ها این محصولات وجود دارد و یک نیاز واقعی و همگانی است.
ما باید با جریان روز حرکت کنیم، باید برندسازی کنیم و باید قبول کنیم در این زمینه مشکل داریم. اگر می‌خواهیم صنعت تولید محصولات زیبایی در کشور رونق بگیرد باید برای این کار چشم‌انداز داشته باشیم، الگوبرداری کنیم و آرام‌آرام وارد بازار تولید شویم و برای اینکه بتوانیم در محصولات زیبایی تولیدکننده باشیم حداقل ۲۰ سال زمان لازم است. در غیر این صورت تولیدکنندگان که با تسهیلات بانکی با بهره بالا و بعد از گذر از این همه بوروکراسی اداری وارد تولید می‌شوند بعد از مدتی زیان‌ده می‌شوند و صدمه اقتصادی آن به کل کشور وارد می‌شود.
* عضو هیات‌مدیره انجمن واردکنندگان لوازم آرایشی و بهداشتی