تلنگری بر زیان انباشته

«جهان صنعت»- کمر گرما به زودی می‌شکند و کارنامه وزارت نیرو در تامین برق تابستان امسال نشان می‌دهد که فصل سختی را برای مدیریت ترازی منفی برق پشت‌سر گذاشته است. بعد از این دوباره وزارت نیرو می‌ماند و وعده‌هایی که باید هرچه زودتر به عمل بنشاند؛ وعده‌هایی برای افزایش تولید.
کارشناسان می‌گویند، بهترین زمان برای اجرای پروژه‌های نیروگاهی زمانی است که فشار از روی نیروگاه‌ها کاسته می‌شود، زیرا در زمان پیک مصرف آن هم وقتی کشور با کمبود شدید برق روبه‌روست همه به دنبال تولید بیشتر هستند و پروژه‌های توسعه‌ای در اولویت بعدی قرار می‌گیرند.
هر چند مصطفی رجبی‌مشهدی سخنگوی صنعت برق می‌گوید امسال برای ۹۲ درصد واحد‌های صنعتی کشور محدودیتی از لحاظ مصرف برق ایجاد نشد و از ۶۳۰ هزار واحد صنعتی در کشور ۵۸۰ هزار واحد مشمول هیچ محدودیتی برای تامین برق نشدند، با این حال ادامه این نوع مدیریت در سال‌های بعدی نمی‌تواند دوام داشته باشد و در نهایت افزایش مصرف منجر به کمبود برق در شبکه خواهد شد.
از ابتدای استقرار دولت سیزدهم، علی‌اکبر محرابیان وعده داده که ۳۰ هزار مگاوات ظرفیت جدید نیروگاهی تا چهار سال آینده به شبکه برق کشور اضافه می‌شود. وعده‌ای که تحقق آن با توجه به حجم بدهی‌های انباشته وزارت نیرو و محدودیت بودجه‌ای حداقل از طرف دولت امکان‌پذیر نیست مگر آنکه مشوق‌های لازم برای بخش خصوصی برای ورود به این بخش بیشتر شود.
موضوعی که پیام باقری رییس هیات‌مدیره سندیکای صنعت برق چندی پیش مهم‌ترین مانع مشارکت بیشتر بخش خصوصی را بدهی‌های انباشته، ناکارآمدی نظام عرضه و تقاضای بازار برق، انحصار دولتی و رفع و کاهش ریسک‌های بازگشت سرمایه برای سرمایه‌گذاران عنوان کرده بود.
ادامه سیاست‌های صنعت تولید و توزیع صنعت برق و بازاری که در تصاحب دولت است، انگیزه‌های زیادی برای سرمایه‌گذاران بخش خصوصی جهت افزایش حضور باقی نگذاشته است. به گفته جعفر جولا نایب‌رییس هیات‌مدیره سندیکای صنعت برق در حال حاضر بخش خصوصی واقعی هیچ علاقه‌ای به حضور و سرمایه‌گذاری و احداث نیروگاه‌های جدید در صنعت برق ندارد و تا زمانی که شرایط تغییر نکند وضعیت به همین شکل باقی خواهد ماند.
در آخرین گزارشی که رجبی‌مشهدی سخنگوی صنعت برق در تامین برق بخش صنعت کشور طی پنج ماه نخست امسال ارائه کرده، مصرف برق رشد ۴۴/۱۱ درصدی را رقم زده است که از میزان رشد مصرف برق ۳/۶۵ درصد در پیک مصرف و ۵ درصد در مصرف انرژی رشد اتفاق افتاده است.
به گفته رجبی‌مشهدی، سالانه تلاش می‌شود که ظرفیت نیروگاه‌ها افزایش یابد به‌طوری‌که امسال حدود ۶ هزار مگاوات ظرفیت نیروگاهی در دستور کار بوده که از این میزان تاکنون ۴۲۰۰ مگاوات در مدار تولید قرار گرفته و ۱۸۰۰ مگاوات باقیمانده هم ظرف یک ماه آینده وارد مدار خواهد شد.
برخی گزارش‌ها نشان می‌دهد که حدود ۲/۹ درصد از برق تولید کشور هم در مسیر انتقال تلف می‌شود که مهم‌ترین دلیل آن فرسودگی شبکه توزیع و انتقال به دلیل کمبود منابع مالی است. رقمی که با توجه به تراز منفی قابل توجه است. با این حال سخنگوی صنعت برق بر این باور است که ۲/۹ درصد تلفات در بخش توزیع برق کشور به لحاظ شاخص تلفات کشور و گستردگی شبکه در کشور مناسب است، ایده‌آل این است تا این میزان تلفات را به ۵/۸ درصد کاهش دهیم که برای کاهش تلفات اقدامات جدی صورت گرفته است و در دستور کار قرار دارد.شاید امسال قطع برق برای بخش مصرفی اتفاق نیفتاد، اما اگر در زمستان که فشار از روی دوش نیروگاه‌ها برداشته می‌شود، فکری به حال سرمایه‌گذاری در صنعت برق نشود، سال آینده وضعیت به مراتب بدتر خواهد شد. به خصوص با توجه به تعهدات صادرات برق از یک سو و زیانی که صنایع از این شرایط دیدند، دولت باید در نیمه دوم سال حداقل بخشی از وعده‌های افزایش ظرفیت برق صنایع را افزایش دهد.
چه آنکه به گفته سخنگوی صنعت برق پارسال به‌علت کمبود برق در شهرک‌های صنعتی، دو روز به صورت برنامه‌ریزی‌شده ناچار به قطع برق بودیم و امسال تنها ۱۲ ساعت در هفته محدودیت در مصرف داشتند که می‌توانستند با استفاده از شیفت شب یا فعالیت در روز جمعه آن را هم جبران کنند.