خط و نشان از راه دور

«جهان صنعت»- آرامکو این روزها بهانه‌ای جدید برای آمریکاست؛‌ کشوری که با مواضعی متناقض و سردرگم سعی در جلب تهران برای مذاکره دارد. این در حالی است که مقامات تهران بر موضع خود مبنی بر عدم مذاکره با آمریکا ایستاده‌اند مگر آنکه رییس‌جمهور این کشور، دونالد ترامپ شرایط را به قبل از خروج از برجام برگرداند که البته رسیدن به این خواسته نیز با وجود تلاش‌های دیپلماتیک کشور فرانسه و میانجیگری ماکرون دور از تصور است وگرنه در این فرصت‌های ۶۰ روزه، ایران اقدام عملی از جانب اروپا و آمریکا می‌دید و طبیعتا کاهش تعهدات هسته‌ای تا این مرحله اتفاق نمی‌افتاد.تناقض‌گویی مقامات آمریکا رویکردی مسبوق به سابقه است‌. گاهی سخن از مذاکره بدون پیش‌شرط می‌گویند و گاهی ایران را به حمله نظامی تهدید می‌کنند. دونالد ترامپ بارها در جمع خبرنگاران یا نشست‌هایی که با رسانه‌های مختلف داشته، علنا از تمایلش به مذاکره با ایران صحبت کرده است. علاوه بر ترامپ، مقام‌های ارشد دولت آمریکا نیز از آمادگی برای انجام مذاکرات بدون پیش‌شرط با تهران سخن گفته‌اند. اما یکشنبه شب ترامپ در توئیتی به ایران اشاره کرد و نوشت: «رسانه‌های جعلی می‌گویند من به دنبال دیدار با (مقامات) ایران هستم، بدون شروط. این یک توضیح نادرست است. مثل همیشه.»اما در تناقض سیاست‌های آمریکا نسبت به ایران می‌توان به اخراج بولتون نیز اشاره کرد. با اخراج مشاور امنیت ملی کاخ سفید، انتظار می‌رفت واشنگتن رویکرد مثبت‌تری نسبت به ایران به خرج دهد اما نه تنها با خروج او در عمل اتفاق مثبتی در رویکرد دولتمردان آمریکا نسبت به ایران نیفتاد بلکه به نظر می‌رسد نمایشی جدید برای ایران ارائه شد. اخراج بولتون را می‌توان دستاویزی برای رسیدن به خواسته‌های واشنگتن و جلب تهران برای مذاکره دانست. اما جابه‌جایی این مهره هم نتوانست ایران را برای پذیرش خواسته آمریکا متقاعد کند. اکنون آمریکا متوسل به شرایط امروز عربستان شده است‌؛ شرایطی که بیش از عربستان، ایران را درگیر خود کرده است آن هم به واسطه سیاست جنگ‌طلبانه اعضای کاخ سفید.دیروز دونالد ترامپ رییس‌جمهوری ایالات متحده در واکنش به حملات پهپادی به دو پالایشگاه بزرگ عربستان سعودی، اعلام کرد آمریکا منتظر می‌ماند تا ببیند پادشاهی سعودی چه کسی را رسما مقصر معرفی می‌کند.ترامپ غروب یکشنبه به وقت واشنگتن در توئیتر خود نوشت: «علتی وجود دارد که باور کنیم مقصر را می‌شناسیم. اقدامات بعدی بستگی به راستی‌آزمایی دارد، اما منتظر می‌مانیم تا از پادشاهی سعودی بشنویم که آنها چه کسی را مقصر این حمله می‌دانند و تحت این شرایط اقدام خواهیم کرد.» ترامپ در توئیتی دیگر آورده است: به یاد دارید، وقتی که ایران پهپاد [آمریکایی] را ساقط کرد آگاهانه گفت که این پهپاد داخل حریم هوایی آنها بود، در حالی که اصلا نزدیک حریم هوایی آنها نبود.با آنکه می‌دانستند این روایت دروغ بسیار بزرگی است به شدت بر سر آن پافشاری کردند.حالا می‌گویند که ارتباطی با حمله به عربستان سعودی نداشته‌اند. خواهیم دید!
اظهارات‌ دونالد ترامپ در حالی مطرح می‌شود که روز قبلش مایک پمپئو، تهران را پشت این حملات دانست و در توئیتر رسمی خود نوشت در حالی که روحانی و ظریف تظاهر به دیپلماسی می‌کنند، تهران پشت نزدیک به ۱۰۰ حمله به
عربستان سعودی است.
با وجود همه درخواست‌ها برای کاهش تنش، ایران حالا یک حمله بی‌سابقه را علیه عرضه انرژی جهان انجام داده است. هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که حملات از سوی یمن باشد.
علاوه بر این ریک پری، وزیر انرژی آمریکا در تازه‌ترین اظهارات بی‌اساس خود درباره حمله به تاسیسات نفتی عربستان مدعی شد: ایالات متحده معتقد است که ایران پشت حملات علیه تاسیسات نفتی آمریکا قرار دارد و باید مسوولیت این حملات را بپذیرد. وی در ادامه مدعی شد: این یک رفتار غیرقابل قبول است. حمله به عربستان سعودی در واقع حمله به اقتصاد جهانی است. این مقام کاخ سفید همچنین مدعی شد: با توجه به حمله به تاسیسات نفتی عربستان و با وجود تلاش‌های بدخواهانه ایران، کاملا مطمئن هستیم که بازار انعطاف‌پذیر است و پاسخ مثبتی خواهد داد. این در حالی است که ایران بارها چنین اتهامی را رد کرده است.
اما یک مقام کاخ سفید که نخواست نامش منتشر شود نیز مدعی شد که ایران عامل اصلی حمله به پالایشگاه‌های نفتی عربستان بوده است. وی در اظهاراتی بدون استناد مدعی شد: ایران با شلیک ۱۲ عدد موشک کروز و ۲۰ پهپاد از خاک خود عامل اصلی حمله به پالایشگاه‌های عربستان سعودی بوده است. این مقام آمریکایی در ادامه اظهارات بی‌اساس خود مدعی شد: ایران این حمله را انجام داده است. در واقع انصارالله مسوولیت کاری را پذیرفتند که آن را انجام نداده‌اند‌. وی ادعا کرد: دونالد ترامپ به خوبی می‌داند که ایران در پشت این حملات قرار دارد‌ اما می‌خواهد سعودی‌ها نیز این موضوع را بیان کنند تا در آن صورت بتوانند از کمک آمریکا بهره ببرند.
مضاف بر این ادعاها، ساعتی بعد از حمله به آرامکو، خبرگزاری دولتی سعودی از گفت‌وگوی محمد بن‌سلمان ولیعهد این کشور با دونالد ترامپ رییس‌جمهوری آمریکا خبر می‌دهد هرچند هنوز کاخ سفید جزئیاتی از این گفت‌وگو‌ منتشر نکرده است.اما اظهارات ترامپ در حمایت از دولت سعودی پس از حمله پهپادی به تاسیسات نفتی این کشور و اعلام اینکه ارتش آمریکا برای حمایت از عربستان در دسترس خواهد بود می‌تواند زمینه ایجاد تنش و درگیری جدید باشد. این در حالی است که مواضع ایران نسبت به قبل در برابر غرب و آمریکا متفاوت است. پایان صبر و خویشتنداری و اقدام متقابل در برابر زیاده‌خواهی‌ها رویکرد اصلی ایران است؛ کشوری که تاکنون تلاش کرد با رسم دیپلماتیک بر مشکلات فائق آید و برجام را به سرانجام برساند اما حالا با خروج آمریکا از برجام و عدم تعهد اروپا نسبت به توافق هسته‌ای و اجرای اینستکس گام متقابل برمی‌دارد و کاهش مرحله تعهدات هسته‌ای را آغاز می‌کند.
ایران بعد از خروج آمریکا از برجام و دلسرد شدن از اروپا به قدرت نظامی خود توسل جست هرچند در این میدان از تلاش‌های دیپلماسی غافل نماند و در جهت حمایت کشورها برای برپایی برجام، دستگاه دیپلماسی رفت‌وآمدهایی به کشورهای مختلف داشت اما بازگشت تحریم‌ها و تحمل شرایط اقتصادی از جانب مردم ایران به دولتمردان اجازه‌ مذاکره دوباره با آمریکا را نداد.
در مقابل آن آمریکا تلاش کرد ایران را تسلیم کند اما با اعمال شدیدترین تحریم‌ها و تحریک کشورهای اروپایی برای عدم ارتباط با ایران باز هم نتوانست به خواسته‌اش برسد. بعد از آن گهگاهی پالس‌هایی مثبت از جانب اعضای کاخ سفید برای مذاکره دیده شد اما نهایتا با عدم تمایل ایران مواجه شد. اکنون واشنگتن تلاش می‌کند که به هر بهانه‌ای شرایط تنش در منطقه را بیش از قبل کند‌. متهم کردن ایران در خرابکاری‌های منطقه و نقش آن در حمله به تاسیسات نفتی عربستان و تحریک کشورهای عربی برای رویارویی با ایران سیاستی تکراری از جانب دونالد ترامپ است که به خاطر ترس عربستان از ایران بعید است به جایی برسد.
که البته این نوع نگاه در کشورهای عربی مسبوق به سابقه است. در حمله به کشتی‌ها در امارات و عمان هیچ یک از مقامات کشورهای عربی ایران را متهم به نقش داشتن در این خرابکاری‌ها نکردند و این رویه همچنان در مقامات کشورهای عربی به خاطر نگرانی از تنش در منطقه ادامه‌دار است.
البته رویکرد ترامپ و سخنان او در خصوص نقش ایران در حمله به عربستان با واکنش تند دموکرات‌ها از جمله برنی سندرز همراه شد.
برنی سندرز، نامزد مطرح دموکرات‌ها در انتخابات ۲۰۲۰ ریاست‌جمهور‌ی آمریکا در واکنش به سخنان دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا مبنی بر اینکه منتظر دستور پادشاهی سعودی است و نیروهای آمریکایی آماده و مجهز هستند تا به آنها گفته شود کجا و کی بمب‌هایشان را بیندازند، گفت: آقای ترامپ، قانون اساسی آمریکا بسیار صریح و واضح است، فقط کنگره و نه رییس‌جمهور اختیار اعلام جنگ دارد. وی در ادامه تاکید کرده است: کنگره به شما مجوز آغاز یک جنگ فاجعه‌بار دیگر در خاورمیانه را نخواهد داد آن‌هم فقط به این خاطر که دیکتاتوری وحشی سعودی از شما این درخواست را دارد. سندرز گفته است: شما که نمی‌توانید از سربازان حفاظت کنید به جنگ نروید.
اما کریس مورفی، سناتور آمریکایی نیز در توئیتی نوشت: در دهه اول سال ۲۰۰۰، دولت‌های مورد حمایت سعودی‌ها در یمن، شش جنگ علیه انصارالله انجام دادند. بوش در آن زمان با اکثر این جنگ‌ها مخالفت کرد و اعتقاد داشت که جنگ علیه انصارالله بیشتر از آنکه فایده داشته باشد ضرر دارد. این اتفاق افتاد‌ چراکه انصارالله شروع به تقویت روابط خود با ایران کرد و از ایران کمک گرفت.وی در ادامه نوشت: با گذشت زمان، انصارالله برای دریافت کمک، بیشتر و بیشتر به ایران وابسته شدند. البته ایرانی‌ها با انصارالله رابطه فرماندهی و کنترل ندارند اما هر روز که جنگ ادامه می‌یابد، نفوذشان روی آنها بیشتر می‌شود. شاید منشأ پهپادهای انصارالله، ایران باشد.
سناتور آمریکایی یادآور شد:‌ به مرور زمان، یک بازی خطرناک در حال اجراست. سعودی‌ها غیرنظامیان انصارالله را می‌کشند، سپس انصارالله به داخل عربستان سعودی حمله می‌کنند. بنابراین عامل اصلی وضع کنونی، عربستان است که با آغاز جنگ‌های مختلف در یمن این وضع را ایجاد کرده است.اما فارغ از اظهارات سناتورها چین کشوری بود که به اتهام‌های مطرح شده علیه ایران مبنی بر دست داشتن در حمله به تاسیسات نفتی عربستان واکنش نشان داد. سخنگوی وزارت خارجه چین در مورد اتهام‌های مطرح شده از سوی آمریکا علیه ایران مبنی بر دست داشتن ایران در حمله علیه تاسیسات عربستان گفت: هرگز نباید بدون هیچ دلیل و مدرکی، علیه ایران اتهام‌زنی شود. وی افزود: بدون تحقیقات کامل و مدارک قابل استناد، نمی‌توان علیه کشوری اتهامی را مطرح کرد.