دولتی‌ها جریمه نمی‌شوند

پای برنامه‌ریزی و مشاوره که در میان باشد، تمام ما برنامه‌ریزان عالی و کارایی هستیم ولی وقتی پای «عمل» به میان می‌آید، بالاخره کارشکنی‌ها و دیرکردهایی را نیز شامل می‌شود و هر قدر هم قوانین و مجازات سفت و سختی را وضع کرده باشیم، وقتی خودمان هم برنامه‌ریز و هم مجری طرح باشیم، درک بهانه‌هایی که برای این دیرکردها می‌آید راحت‌تر و تخطی از آن هم ساده‌تر است.
جمله بالا چه در مورد کودکی که برای امتحاناتش برنامه‌ریزی می‌کند و چه در مورد دولتی که برای پیشرفت مملکتش برنامه می‌ریزد صادق است. وقتی دولت برای پروژه‌ای دولتی، پیمانکاری دولتی دارد حتی اگر هم قول داده باشد ۳۵ ماهه طرحی را به اجرا درآورد بالاخره بهانه‌ها و توجیهاتی پیدا می‌کند تا این ۳۵ ماه را تا چندین ماه دیگر هم کش بدهد، بی‌آنکه پیمانکار را حتی یک ریال جریمه کند.
موسی سوری، مدیرعامل سابق شرکت نفت و گاز پارس در همین زمینه به فارس گفت: فضایی که در صنعت نفت حاکم است، دولتی و نیمه‌دولتی است در حالی که این فضا باید رقابتی باشد و پیمانکاران بخش‌خصوصی باید به صنعت نفت ورود پیدا کنند چراکه شرکت‌های دولتی و نیمه‌دولتی نمی‌توانند منافع ملی ما را به موقع تامین کنند. در حوزه پارس جنوبی هم اگر شرکت‌های خصوصی وارد پارس‌جنوبی می‌شدند قدرت تحرک رقابت و جابه‌جایی پول بالا می‌رفت. در بخش‌خصوصی سودآوری مطرح است اما در شرکت‌های دولتی اساس چیز دیگری است.
وی درباره دیرکرد پروژه ۳۵ ماهه پارس‌جنوبی گفت: وقتی رقابت از بین برود و سیستم دولتی سرکار بیاید، یعنی دولت پیمانکار است و مسلم است که دولت خودش را تنبیه نمی‌کند زیرا اگر ضرری به پیمانکار دولتی وارد کند به خودش ضرر زده است. به عنوان مثال یک شرکت خصوصی در ازای دو سال تاخیر در اجرای کار ۵۰ میلیون دلار جریمه شد ولی آیا دولت حاضر است یک پیمانکار دولتی را هم ۵۰ میلیون دلار جریمه کند وقتی قرار باشد دولت هم کارفرما و هم مجری باشد تاخیر چندان معنایی ندارد.
سوری افزود: حتی برای دور زدن تحریم هم بخش‌خصوصی راحت‌تر می‌تواند کار کند تا یک شرکت دولتی و در بحث انجام پروژه هم به همین صورت است به‌عنوان نمونه می‌توان گفت که نه‌تنها در ایران که در هیچ کجای دنیا دولت پیمانکار خوبی نیست.
وی در مورد اهمیت ساخت داخل در پارس‌جنوبی توضیح داد: در زمان مدیریت من، ما دو هدف داشتیم که به نوعی در تقابل یکدیگر بودند، اول زمان و دیگری تولید داخل که این دو با یکدیگر در تقابل هستند یعنی برای ساخت داخل به زمان نیاز است اما در پارس‌جنوبی هم زمان اهمیت فراوانی دارد. در دوره ۳۵ ماهه نمی‌توان انتظار داشت که پارس‌جنوبی ساخت داخل زیادی داشته باشد. حتی در شرایط فعلی که زمان پروژه‌ها از ۳۵ ماهه افزایش یافته‌اند نیز باید به زمان تولید بیش از ساخت داخل توجه کرد. با این وجود برای ساخت داخل باید برنامه‌ریزی داشت.
سوری درباره مشکلات مالی پارس‌جنوبی گفت: مشکل مالی دو مورد است که اولی تامین منابع مالی است و دیگری انتقال منابع مالی است. اولا باید گفت پارس‌جنوبی بیشترین پرداختی‌ها را دارد اما مشکل اصلی و کلیدی بحث انتقال پول است. با تحریمی که انجام شد انتقال پول به سازندگان با مشکل روبه‌رو شد بنابراین مهم‌ترین مشکل در منابع مالی جابه‌جایی منابع مالی است.
وی ادامه داد: در شرایط فعلی و در صورت کمبود بودجه می‌توان اوراق مشارکت ریالی فروخت که خوشبختانه این کارها بارها انجام شده و با استقبال مردم نیز مواجه گردید اما باید گفت بحث انتقال وجوه، کار شرکت‌های خصوصی است و شرکت‌های دولتی نمی‌توانند این کار را انجام دهند.