دیپلماسی یا فشار اقتصادی

سیدجلال ساداتیان*- دو نگاه از جانب آمریکا نسبت به ایران وجود دارد؛ نگاه اجرایی و نگاه کنگره که در رسانه‌ها هم منعکس می‌شود. در بخش اجرایی گروه B به تعبیر وزارت امور خارجه تصمیم‌گیر هستند که شامل بولتون‌، بن‌سلمان و نتانیاهو است.
این گروه که از ناحیه اسراییل تقویت می‌شوند به دنبال جنگ هستند که البته اسراییل هم توسط ناحیه صهیونیستی داخل آمریکا پشتیبانی می‌شود. ضمن اینکه واشنگتن، عربستان را هم بازی داد تا هم بتوانند دست در جیب سعودی‌ها کنند و از پس هزینه‌های تبلیغات روانی برآیند و هم درصورتی که جنگی اتفاق افتاد هزینه‌های این منطقه را از طریق امارات و عربستان تامین کنند. اما این گروه به شکل‌های مختلفی دنبال تحریک و تنش هستند و تلاش می‌کنند با اقداماتی ایران را عصبانی و ملزم به گرفتن تصمیم اشتباه کنند‌. این گروه می‌خواهد با این حرکات گروه جدا مانده برجامی را با خود همراه کنند و هدف نهایی‌شان این است که قطعنامه‌های اجماعی از شورای امنیت بگیرند و به موجب این قطعنامه‌ها حمله نظامی به ایران را توجیه کنند و بگویند که ایران تصمیمات اشتباهی گرفته است.
اما در مقابل‌، خط ترامپ و تا حدودی وزیر خارجه‌اش این است که تلاش کنند ایران را از طریق فشار اقتصادی و جنگ روانی به زانو درآورند و همان‌طور که می‌خواهند و اعلام هم کرده‌اند ایران را مجبور کنند که تغییر رفتار داشته باشد یا بپذیرد که پای میز مذاکره بیاید‌. این تیم می‌خواهد جدا از برجام یک بحث جدید مذاکره‌ای با ایران راجع به محدود کردن برد موشک‌ها و محدود کردن فعالیت‌های منطقه‌ای داشته باشد. اینها البته پاسخ‌هایی هم از ایران دریافت کردند و آن، عدم توجه به مذاکره است.
خط اول یا گروه B تلاش می‌کند تا از طریق لابی صهیونیست و کنگره فشار لازم را به شخص رییس‌جمهور وارد کند تا او را متقاعد به حرکت تند کند البته تا‌کنون موفق به این امر نبودند. آنچه از کنگره نیز دریافت کردند عکس این بود. برخی سناتورها و افرادی که در کنگره هستند رفتارهای ایران و گروهB را مقایسه می‌کنند. حتی وزیر خارجه را به سوال کشیدند و به سنا بردند که چرا چنین‌ اتهامات و اقداماتی مطرح و انجام می‌شود.
این سناتورها تاکید می‌کنند که اگر دولت بخواهد دست به خشونت بزند و وارد جنگ شود حتما باید مصوبه کنگره را دریافت کرده باشد. لذا جو عمومی کنگره موافق جنگ نیست. در نتیجه جو عمومی در ایالات متحده آمریکا موافق جنگ با ایران نیست و آن را منطقی نمی‌داند‌. ضمن اینکه کنگره واشنگتن هم ایران را مستحق اینکه جنگی بر او تحمیل شود نمی‌شمارد اما به طور کلی سران آمریکا دنبال این هستند که بتوانند بخشی از رفتار ایران را تعدیل کنند اما نه از طریق جنگ بلکه از راه‌های دیگری که می‌تواند دیپلماسی یا فشار اقتصادی باشد.
*کارشناس مسائل بین‌الملل