سازمان یا وزارتخانه، مساله این است

بحث کارآمدی وزارتخانه جدیدالتاسیس میراث فرهنگی، صنایع‌دستی، گردشگری با موافقان و مخالفانی روبه‌رو است. در حالی موافقان می‌گویند نظارت نمایندگان مجلس می‌تواند به موفقیت این وزارتخانه کمک کند که مخالفان مدعی هستند تا وقتی مشکلات اساسی حل نشود، سازمان و یا وزارتخانه‌بودن فرقی ندارد.
با تغییر سازمان میراث فرهنگی به وزارتخانه تازه‌التاسیس میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری از سوی رییس‌‌جمهور آرزوی چندین ساله بسیاری برآورده شد اما همچنان این تغییر، مخالفان جدی و سرسختی نیز دارد.
نظارت مجلس باعث پاسخگویی مسوولان این حوزه می‌شود
موافقان می‌گویند با تغییر یافتن به وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری نظارت جدی بر روی این سازمان به وجود می‌آید و وزیر مربوطه در خصوص عملکردش باید پاسخگو باشد در حالی اگر این مجموعه به صورت سازمان اداره شود نظارت درست و دقیقی بر آن وجود ندارد.
منوچهر جهانیان رییس دانشکده گردشگری دانشگاه علم و فرهنگ در نشست وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری که در گالری هنر و پژوهش برگزار شد، موافق تبدیل شدن سازمان به وزارت است و وزارت شدن را مثبت ارزیابی کرد و افزود: بررسی در مورد کشورهایی که سالانه پذیرای میلیون‌ها گردشگر بوده، نشان می‌دهد آنها با داشتن وزارتخانه‌ در این خصوص توانستند موفقیت‌های زیادی در جذب گردشگر داشته باشند.
وی توازن میان سه بخش را یکی دیگر از مواهب وزارت شدن دانست و گفت: نگاه متوازن،‌ علمی و جامع‌نگر به میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری می‌تواند تاثیرگذار باشد.
جهانیان تشکیل کمیسیون تخصصی، میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در مجلس شورای اسلامی را یکی دیگر از موارد مهم در این زمینه دانست و گفت: اختصاص بودجه و نظارت برای سه بخش از سوی نمایندگان مجلس یکی دیگر از موارد است.
وی به‌کارگیری نیروی متخصص و کارشناس در بدنه وزارتخانه را ضروری خواند و گفت: ما هم‌اکنون شاهد فارغ‌التحصیلان خوبی در بخش میراث، صنایع‌دستی و گردشگری هستیم.
جهانیان درباره توسعه توزیع سفر در کشور گفت: این امر می‌تواند به افزایش نشاط اجتماعی و همچنین توانمندسازی جوامع محلی و معرفی مناطق کمترشناخته‌شده کمک کند.
وی معرفی مونسان از سوی رییس‌جمهور برای مدیریت این وزارتخانه را مثبت ارزیابی کرد و گفت: با توجه به زمان باقی مانده و همچنین شناخت وی از وزارتخانه، مونسان فرد مناسبی ارزیابی می‌شود.
جهانیان گفت: اگر قرار بود فرد جدیدی معرفی شود که سابقه و تجربه کار در این وزارتخانه را نداشت، مشکلات زیادی پیش می‌آمد.
وی گفت: در زمان کنونی برای برون‌رفت از تحریم‌ها، گردشگری می‌تواند عامل مهمی باشد که البته نیازمند تعامل بهتر با دیگر کشورها و به‌کارگیری نیروهای علمی و تخصصی است.
اگر ساختار تغییری نکند اتفاق تازه‌ای نخواهد افتاد
ناصر مشهدی‌زاده مدیر پیشین و فعال این حوزه اما تبدیل سازمان به وزارتخانه میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری را با وجود رفع نشدن مشکلات بی‌تاثیر و بی‌فایده دانست و گفت: معاونت‌های سازمان میراث فرهنگی،‌ صنایع دستی و گردشگری با یکدیگر هیچ ارتباطی نداشتند و هر کدام از آنها به صورت خودمحور اداره می‌شدند که حالا اگر وزارتخانه نیز بشود تغییری نمی‌کند.
مشهدی‌زاده افزود: می‌‌گویند با وزارتخانه شدن میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری نظارت جدی روی عملکرد این وزارتخانه اعمال می‌شود. چه کسی قرار است این نظارت را انجام دهد؟ نمایندگانی که بیشتر دغدغه‌های سیاسی دارند؟ نمایندگان مجلس وقت و زمان ندارند که بتوانند روی این وزارتخانه نظارت کنند.
وی فارغ‌التحصیلان رشته‌های مرتبط با این وزارتخانه را آماده کار عملی ندانست و گفت: بیشتر این افراد در بخش تئوری تبحر پیدا کردند و اصلا آماده کار نیستند.
مشهدی‌زاده منشأ این مشکلات را نبود قانون ملی برای اداره سازمان و حالا وزارتخانه میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری دانست و گفت: هیچ برنامه مدون ملی برای اداره این وزارتخانه وجود ندارد.
وی افزود: باید برنامه‌ای مدون و سپس وزارتخانه تشکیل می‌شد ولی هم‌اکنون وزارتخانه‌ای در حال تشکیل است که هیچ برنامه‌ ملی ندارد و وقتی هیچ کدام از ایرادهای آن رفع نشده است نمی‌توان انتظار تغییر زیادی داشت.
مشهدی‌زاده درباره ویژگی‌های فردی که باید در راس این وزارتخانه قرار گیرد،‌ گفت: هدفمند، توانمند، ارزشمند و نظام‌مند بودن از جمله ویژگی‌های فردی است که قرار است در این جایگاه قرار گیرد.
وی ادامه داد: فردی که در این جایگاه قرار می‌گیرد باید تحولی در وزارتخانه ایجاد و کاری کند که سه معاونت با یکدیگر نزدیک شده و همکاری کنند.
مشهدی‌زاده معرفی سرپرست کنونی برای این وزارتخانه را مناسب دانست و گفت: برنامه‌محور بودن، تاکید بر توسعه تعاملات بین‌المللی،‌ تعاملات با ذی‌نفعان سه معاونت،‌ حمایت از فعالان و علاقه‌مندان این حوزه باید از جمله برنامه وی در مدت وزارتش باشد.
مونسان انتخاب مناسبی است
رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی با اشاره به اینکه ریاست‌جمهوری، انتخاب مناسبی برای معرفی علی‌اصغر مونسان به عنوان وزیر میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی انجام داده است،‌ گفت: با توجه به اینکه او مدتی است به عنوان رییس سازمان میراث‌ فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری فعال است و تا حدودی با این حوزه‌ها آشنا شده، گزینه مناسبی برای وزارت خواهد بود.
حرمت‌الله رفیعی رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی گفت: با تبدیل سازمان میراث‌ فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به وزارتخانه امیدواریم با یک چالش جدید روبه‌رو نشویم به این صورت که گفته می‌شود با مصوب شدن وزارتخانه قرار است سازمان با همان ساختار و چارت سازمانی و بودجه به وزارتخانه تبدیل شود، اگر قرار باشد با چنین ویژگی‌هایی تبدیل به وزارتخانه شود،‌ فایده‌ای نخواهد داشت.
او در خصوص حسن‌های تبدیل سازمان میراث‌ فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به وزارتخانه گفت: این سازمان از حیاط خلوت دولت بودن خارج می‌شود و دیگر دولت نمی‌تواند کسی را که به عنوان وزیر معرفی کرده و رای نیاورده به عنوان ریاست این سازمان و معاونت رییس‌جمهور معرفی کند. در عین حال شاهد تغییرات بسیار زیاد در سطح مدیران این سازمان بودیم و امید است با تبدیل شدن به وزارتخانه و معرفی وزیر، دیگر شاهد چنین تغییراتی نباشیم. تبدیل شدن به وزارتخانه، ثبات را برای سه حوزه میراث‌ فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به همراه خواهد داشت.
رفیعی تصریح کرد: شاید با وزارتخانه شدن میراث‌ فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری اختیارات وزیر برای انتصاب افراد اصلح به عنوان مدیران کل و معاونان کمتر شود چراکه ممکن است از این پس با توجه به اختیاراتی که مجلس در خصوص وزارتخانه به دست می‌آورد، درخواست نمایندگان مجلس و البته استاندارها برای انتصاب افرادی خاص در استان‌هایشان بیشتر شود. البته امیدوارم این اتفاق نیفتد و شاهد شایسته‌سالاری باشیم. ضمن آنکه تاکنون هم تا حدودی شایسته‌سالاری نداشتیم و ممکن است از این پس بدتر هم بشود. بهتر است مسوولان امر این مهم را مدنظر قرار دهند.
رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی با اشاره به اینکه ریاست جمهوری انتخاب مناسبی برای معرفی علی‌اصغر مونسان به عنوان وزیر میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی انجام داده است،‌ گفت: با توجه به اینکه مونسان مدتی است به عنوان رییس سازمان میراث‌ فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری فعال است و تا حدودی با این حوزه‌ها آشنا شده است و از دیگر سو مدت زمان طولانی تا انتخابات ریاست‌جمهوری و تشکیل دولت جدید باقی نمانده، قطعا معرفی فردی جدید برای وزارت این بخش کار درستی نبود چراکه آشنا شدن او با سه حوزه میراث‌ فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری زمانبر می‌شد، از این رو بهترین گزینه برای وزارت میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در حال حاضر، مونسان است
مونسان: امیدوارم با کمک نمایندگان مجلس ساختار مناسبی را برای این وزارتخانه تصویب کنیم
علی‌اصغر مونسان سرپرست وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در حاشیه جلسه دیروز هیات دولت در جمع خبرنگاران اظهار کرد: امید دارم در تصویب ساختار متناسب و چابک برای وزارت میراث فرهنگی همکاری خوبی با نمایندگان مجلس داشته باشیم.
وی افزود: ما بنا بر آمار بانک مرکزی در عملکرد اقتصادی سال ۹۶، ۸/۱۱ میلیارد دلار سهم‌مان از GDP کشور بود که ۷/۴ میلیون نفر گردشگر ورودی را شامل می‌شد و در سال ۹۷ این میزان به ۸/۷ درصد رسیده است که امیدواریم آمار امسال‌مان بالاتر از این باشد.
مونسان ادامه داد: بخش گردشگری می‌تواند به عنوان اقتصاد نوظهور در کنار بازار نفت، برای کشورمان ارزآوری داشته باشد و حتی از تلاطم‌هایی که در پی تحریم‌ها ایجاد می‌شود هم آسیبی نبیند. بنابراین می‌تواند درآمدی راحت و ارزان و پایدار باشد. ما این راه را ادامه می‌دهیم.
او با بیان اینکه گردشگری داخلی ارتقا پیدا کرده است، گفت: اکنون سفر، بخشی از سبد هزینه‌های خانوارهای ایرانی است و همین امر سبب شده سرمایه‌گذاران بیشتری راغب شوند در امر گردشگری سرمایه‌گذاری کنند به طوری که بالغ بر ۲۰۰ هزار میلیارد تومان حجم سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری را شاهد هستیم و خوشحالیم که علاوه بر ساخت هتل و اقامتگاه در این مسیر، پروژه‌های محرک گردشگری هم رونق یابد که پیش از این کمتر به آن پرداخته می‌شد.
وی با اشاره به اینکه در حوزه میراث فرهنگی بودجه این بخش در قالب سازمان بسیار اندک بود، تاکید کرد: ما در سال گذشته ۱۵۰ میلیارد تومان بودجه داشتیم که فقط ۳۴ هزار اثر ثبت شده ملی و ۲۴ اثر جهانی را باید نگهداری و مراقبت می‌کردیم حال ملاحظه کنید که سهم هر کدام از این بناها برای نگهداری کمتر از چهار میلیون تومان خواهد شد.
مونسان افزود: با تبدیل شدن این سازمان به وزارتخانه امیدواریم دولت و مجلس محترم حداقل بودجه ما را به حداقل بودجه وزارتخانه‌ها نزدیک کند تا بتوانیم توقع بحق مردم را در این زمینه تحقق بخشیم.