عربستان مهره اصلی سیاست خاورمیانه‌ای واشنگتن

نسیم جلالی – رییس‌جمهور آمریکا دیروز برای ادای احترام به پادشاه درگذشته عربستان به ریاض رفت و هیاتی از قانونگذاران و مقام‌های ارشد و دو نفر از وزرای خارجه سابق وی را همراهی کردند.
به گزارش آسوشیتدپرس، باراک اوباما سفر خود را به هند کوتاه کرد تا برای عرض تسلیت به خاندان سعود و ادای احترام به عبدالله بن عبدالعزیز، پادشاه متوفی عربستان راهی ریاض شود. وی در جریان سفر چهار ساعته خود به عربستان، با سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه جدید دیدار و در ضیافت شامی با حضور مقام‌های سعودی شرکت کرد.
جان کری به همراه کاندولیزا رایس و جیمز بیکر، از وزرای خارجه سابق ایالات متحده در ریاض به اوباما پیوستند. سفر اوباما به همراه هیات عالی آمریکایی نشان‌دهنده آن است که نقش عربستان در سیاست خارجی ایالات متحده در خاورمیانه تا چه حد پررنگ است.
سی‌ان‌ان: چرا اوباما به دیدار پادشاه جدید عربستان رفت
رییس‌جمهور آمریکا دیروز برای ادای احترام به خاندان ملک عبدالله و دیدار با جانشین وی، شاه سلمان به عربستان سفر کرد. حرکتی که به باور تحلیلگر سی‌ان‌ان اقدامی هوشمندانه از سوی اوباما و تیم سیاست خارجی‌اش است.
سی‌ان‌ان در ادامه می‌نویسد: به هر حال مطلق‌ترین سلطنت جهان و قدرتمندترین دموکراسی جهان برای مدتی بس طولانی است که متحد هم هستند چراکه به یکدیگر گره خورده‌اند البته نه به دلیل ارزش‌های مشترک بلکه به دلیل منافع مشترک؛ جریان آماده نفت با قیمت مناسب و اخیرا نیز جنگ با گروه‌های تروریستی.
با این حال برخی تنش‌های قابل توجه در روابط آمریکا- عربستان سربرآورده که یک دیدار در سطح رییس‌جمهور می‌تواند به حلشان تا حدودی کمک کند.
پیوند مصلحتی آمریکا- عربستان برای نخستین‌بار در ۱۴ فوریه ۱۹۴۵ در یک ناوجنگی آمریکایی در حال گشتزنی در کانال سوئز کلید خورد. روی عرشه یواس‌اس کوئینسی بود که فرنکلین روزولت، رییس‌جمهور وقت آمریکا با ملک عبدالعزیز دیدار کرد تا در مورد حوزه منافع مشترک با وی مباحثه داشته باشد. طی هفت دهه‌ای که از آن تاریخ می‌گذرد این روابط به شکل گسترده‌ای برای دو کشور کارایی داشته است.
عربستان درطول این دوره اکثرا حمایت اقتصادی خود را به واسطه تضمین روند ثابت عرضه نفت ارایه می‌کرد و حمایت سیاسی خود از آمریکا را در اقداماتی نظیر دفع حمله صدام حسین به کویت و پیگیری راه‌حل دو کشور در مناقشه اسراییل- فلسطین از این کشور دریغ نکرد.
پس از آنکه آشکار شد ۱۵ تا ۱۹ نفر از هواپیماربایان حادثه ۱۱ سپتامبر سعودی هستند این روابط ناگهان تنزل کرد اما نفت واسطه شگفت‌انگیزی برای آرام کردن گل‌آلودترین آب‌هاست.به گزارش فرارو با وجود آنکه آمریکا به اندازه دیگر کشورها به نفت عربستان وابسته نیست، سعودی‌ها می‌توانند در مورد افزایش و کاهش تولیدات نفتی خود تصمیم بگیرند و این تصمیمات تاثیرات قابل توجهی بر قیمت جهانی نفت دارد چراکه عربستان بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت جهان است و نزدیک به یک پنجم ذخایر اثبات شده نفت جهان را در اختیار دارد.
باوجود سیاست‌های نفتی عربستان که منافع اقتصادی آمریکا را تامین می‌کند، اتحاد عربستان- آمریکا طی سال‌های اخیر خدشه دار شده است. سعودی‌ها همچنان آزرده هستند که چرا اوباما در تهدید رژیم بشار اسد به حمله نظامی در صورت استفاده از تسلیحات شیمیایی به «خط قرمز» خود پایبند نبود. سوریه متحد ایران است.
سعودی‌ها همچنین گفت‌وگوهای مداوم ایران-آمریکا در مورد برنامه هسته‌ای ایران را با نگرانی بسیار دنبال می‌کنند. عربستان و آمریکا همچنین منافع زیادی در یمن دارند. حوثی‌ها صنعا، پایتخت یمن را به تصرف خود درآورده‌اند و بخش قابل توجهی از دولت مرکزی که گرایش‌های آمریکایی داشت، هفته گذشته استعفا دادند.
هم سعودی‌ها و هم آمریکایی‌ها به دقت شرایط صنعا را که بخش عمده آن به کنترل حوثی‌ها درآمده زیرنظر گرفته‌اند. بدون تردید زمانی که رییس‌جمهور آمریکا و تیم سیاست خارجی‌اش دیروز با پادشاه عربستان و تیم مشاورانش دیدار کردند، مسایل بسیاری برای بحث و تبادل نظر وجود داشت.