31 - 05 - 2023
منتظر بازگشت کامل ایران به بازار نفت هستیم
گروه انرژی- سفر هیثم الغیص دبیرکل اوپک در شرایطی به ایران انجام شد که بازار نفت در یک ماه گذشته ریزشی بوده و حالا در آستانه اجلاس اوپک‌پلاس، بازار جهانی نفت چشم به تصمیم‌های اعضای این ائتلاف دوخته که چه تصمیمی برای آینده بازار می‌گیرند. اگرچه تحریم‌های نفتی ایران مدت‌هاست که نقش ایران را در اوپک و اوپک‌پلاس کمرنگ کرده است و می‌توان گفت که ایران عملا نقشی در تصمیم‌های کشورهای موثر در بازار ندارد، با این حال سفر دبیرکل اوپک از دیدگاه تحلیلگران می‌تواند یک نشانه از بازگشت ایران به بازار نفت علیرغم برجا ماندن تحریم‌ها باشد.
هیثم الغیص که اوایل هفته جاری و درست یک روز قبل از سفر سطان عمان به ایران سفر کرده بود، در گفت‌و‌گویی تفصیلی با شانا (شبکه اطلاع‌رسانی نفت وابسته به وزارت نفت) گفت که از بازگشت ایران به بازارهای جهانی نفت خام پس از برداشته شدن تحریم‌ها علیه بخش نفت این کشور استقبال می‌کند.
دبیرکل کویتی اوپک با اشاره به اینکه عوامل زیادی بر قیمت‌های جهانی نفت خام تاثیرگذارند، گفت: همه اقدام‌ها و تصمیم‌های ما بر مبنای برقراری تعادل مطلوب بین تقاضا و عرضه در بازارهای جهانی نفت است که این موضوع تابع بسیاری از عناصر است: نخست، ما به شاخص‌های کلان اقتصادی در سطح جهان نگاه می‌کنیم. عوامل در حال تغییر زیادی وجود دارند. همان‌طور که می‌دانید شرایط بازار نفت بسیار پرنوسان و پویاست. ما هنوز در دوران رهایی کامل و احیا از شرایط ناشی از شیوع ویروس عالم‌گیر کرونا به سر می‌بریم، این پدیده برای سه سال بازار را به‌شدت تحت تاثیر قرار داد و هنوز هم به‌طور کامل بهبود نیافته است، به ویژه که محدودشدن سفرهای هوایی در سطح جهانی بر موضوع تقاضا و مصرف سوخت هوایی (سوخت جت) تاثیر می‌گذارد، بنابراین هنوز با وضعی پویا روبه‌رو هستیم.
ما انتظار داریم تا پایان سال ۲۰۲۳ میلادی مقدار تقاضای جهانی نفت خام به سطوح پیش از شیوع ویروس کرونا، حدود روزانه ۱۰۱ میلیون و ۹۰۰ هزار بشکه یا ۱۰۲ میلیون بشکه در روز برسد.
او افزود: افزون بر این شاهد هستید که مسائل اقتصادی زیادی در جهان وجود دارد. مشکلات بانکی سراسر دنیا را فرا گرفته است، با توجه به تشدید سیاست‌های پولی مشکلاتی درباره تورم به وجود آمده است، از این رو همه این متغیرها بر اقتصاد جهان و چشم‌انداز رشد اقتصادی جهان نیز تاثیر می‌گذارد، بنابراین اعضای اوپک با توجه به بهبود از شرایط شیوع ویروس کرونا شاهد روند افزایشی و سالم تقاضای نفت هستند.
تازه‌ترین برآورد ما حکایت از این دارد که تقاضای نفت در سال جاری میلادی و در مقایسه با سال گذشته میلادی با رشد حدود ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه‌ای روبه‌رو خواهد بود که رقمی قابل‌ملاحظه است.
به گفته وی، با نزدیک شدن فصل تابستان و نیاز به سوخت هوایی بیشتر برای افزایش سفرهای هوایی، بازگشایی مرزها در چین و ازسرگیری سفرهای هوایی در این کشور اوضاع به‌آرامی در حال بهبود است و شاهد تقاضایی مطلوب برای نفت هستیم و این وضع از ثبات بازار حمایت خواهد کرد.
کاهش سرمایه‌گذاری‌ها در نفت
دبیرکل اوپک می‌گوید که میزان سرمایه‌گذاری‌ها در صنعت نفت نسبت به سال‌های گذشته به‌طور قابل‌توجهی کاهش یافته است. او البته دلیل این موضوع را آثار کرونا که زیان‌های مالی بزرگی را به صنعت نفت دنیا تحمیل کرد می‌داند و می‌گوید: این شرایط نه‌تنها بر سرمایه‌گذاری در صنعت بالادست نفت، بلکه صنایع میان‌دست، پایین‌دست و پتروشیمی اثر سوء گذاشت. اوپک بارها به پایین بودن رقم سرمایه‌گذاری‌ها در صنعت نفت اشاره کرده است و من هم در این زمینه بسیار هشدار داده‌ام، همچنین بسیاری از وزیران نفت و انرژی اوپک هم بر خطرهای ناشی از این اتفاق تاکید کرده‌اند.
او اضافه کرد: صنعت نفت باید در زمینه سرمایه‌گذاری گام‌های جدی بردارد و سرمایه‌گذاری‌ها را برای ایجاد ظرفیت‌های تازه تولید نفت افزایش دهد و این مسوولیت نباید تنها به دوش شرکت‌های ملی نفت (NOC) گذاشته شود، بلکه مسوولیت و دغدغه‌ای جهانی است. حال چرا این‌گونه می‌گویم؟ به این دلیل که نفت امروز جزو اصلی سبد انرژی است و مطمئن هستیم این کالا در آینده هم جزو اصلی سبد انرژی جهان خواهد بود.
الغیص می‌گوید: برآوردهای ما در دبیرخانه اوپک که از سوی همکاران من در بخش تحقیقات انجام می‌شود، به‌طور واضح نشان می‌دهد اندازه اقتصاد جهانی در سال‌های آینده نسبت به شرایط کنونی دو برابر خواهد شد و افزون بر این تا سال ۲۰۴۵ میلادی شاهد افزایش یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون نفری جمعیت در جهان خواهیم بود.
تولید انرژی‌های تجدیدپذیر درست بعد از جنگ روسیه و اوکراین مورد توجه بسیاری از کشورها که با مشکل سوخت مواجه هستند، قرار گرفته است. دبیرکل اوپک در این رابطه می‌گوید: ما در اوپک از افزایش سرمایه‌گذاری در تولید انرژی‌های تجدیدپذیر هم استقبال می‌کنیم، اما این نوع انرژی به تنهایی پاسخگوی نیازهای رشد اقتصادی و افزایش جمعیت جهان نیست، به ویژه اینکه بیشتر این رشد از سوی کشورهای غیر‌عضو سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی (اوئی‌سی‌دی)، آسیا، خاورمیانه و آفریقا خواهد بود؛ مناطقی که حتی با وجود رشد منفی در کشورهای عضو اوئی‌سی‌دی، نسبت به شرایط کنونی در آینده با رشد روبه‌رو خواهند بود و مشاهده می‌شود که رشد در کشورهای غیر‌عضو اوئی‌سی‌دی جبران‌کننده کاهش در کشورهای عضو اوئی‌سی‌دی خواهد بود. بنابراین معتقدیم افزایش تقاضا برای انرژی که برآورد می‌شود از هم‌اکنون تا سال ۲۰۴۵ میلادی حدود ۲۳ درصد باشد باید با عرضه نفت پاسخ داده شود.
او می‌گوید: تقاضا برای نفت تا سال ۲۰۴۵ میلادی نسبت به رقم کنونی نزدیک به ۱۳ میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت، از این رو تامین آن به سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی نیاز دارد. براساس برآوردهای اوپک، تا سال ۲۰۴۵ میلادی به ۱۲ تریلیون و ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در صنعت نفت نیاز داریم که ۹ تریلیون و ۵۰۰ میلیارد دلار آن تنها باید در بخش بالادست به منظور انجام فعالیت‌های اکتشاف و تولید اختصاص یابد و بر این اساس نیاز بخش پایین‌دست و صنایع پالایشی یک تریلیون و ۵۰۰ میلیارد دلار است و یک تریلیون دلار هم باید برای سرمایه‌گذاری در بخش میان‌دست در نظر گرفته شود.
به گفته وی، ما با یک زنجیره ارزش کامل روبه‌رو هستیم که باید تکمیل شود و سرمایه‌گذاری در این بخش‌ها یک ضرورت است، در غیر این صورت ما در اوپک به‌طور جدی به شرکت‌ها و کشورها توصیه می‌کنیم که سرمایه‌گذاری‌های اندک در آینده برای قیمت انرژی پیامدهایی را به همراه خواهد داشت، بنابراین سرمایه‌گذاری بحثی است که در هر جا و هر مورد بنده به حیاتی بودن آن اشاره می‌کنم.دبیرکل اوپک درباره تاثیر کمبود سرمایه‌گذاری در صنعت نفت که موجب به هم ریختن تعادل در عرضه و تقاضای جهانی می‌شود، تصریح کرد: احتمال وقوع این سناریو وجود دارد، زمانی که روند سرمایه‌گذاری‌های اندک تداوم یابد، این احتمال وجود دارد که جهان بی‌شک شاهد افزایش بالقوه نه‌تنها در سطح قیمت‌ها، بلکه نوسان‌های بازار نفت باشد.
به گفته وی، وقوع نوسان‌ها در بازار نفت برای مصرف‌کنندگان، تولیدکنندگان و البته کل اقتصاد جهان بسیار مضر است، کشورها باید برای بودجه‌های ملی خود برنامه‌ریزی کنند. شرکت‌ها، کسب‌وکارها، افرادی مانند من و شما باید بتوانیم برای درآمد و هزینه‌های ماهانه خود برنامه‌ریزی کنیم.
هیثم الغیص تاکید کرد: رقم پایین سرمایه‌گذاری همان‌طور که بارها گفته‌ام، نوسان‌های بیشتر قیمت‌ها را رقم می‌زند و این اتفاق در آینده سبب افزایش قیمت و به دنبال آن بالا رفتن تورم می‌شود. این موضوع نشانه بسیار واضحی است، زیرا ما اکنون با نوسان‌هایی روبه‌رو هستیم که در نتیجه سرمایه‌گذاری‌های اندک در سال‌های گذشته رخ داده‌اند.
او افزود: در گذشته سالانه شاهد ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در صنعت نفت بودیم اما امروز این رقم به سطوح ۳۵۰ تا ۴۰۰ میلیارد دلار رسیده، اگرچه این رقم اندکی بهبود یافته، اما هنوز بهبود به اندازه کافی نبوده است و در این شرایط، اوپک در مسیر ایجاد فضای مناسب و باثبات سرمایه‌گذاری و بازاریابی گام برمی‌دارد تا جلوی نوسان‌های بالا یا پایین گرفته شود.
به گفته وی، اوپک مانند همیشه تلاش می‌کند تعادل بین عرضه و تقاضا را بهبود بخشد و زمانی که این ثبات تحقق یابد، شرکت‌های ملی نفت، شرکت‌های بین‌المللی به سوی همکاری و سرمایه‌گذاری بیشتر در تجارت نفت جذب و تشویق می‌شوند.
ایران بازیگری کلیدی و اساسی در بازار نفت
دبیرکل اوپک در ادامه درباره نقش ایران در اوپک گفت: ایران بازیگری کلیدی و اساسی در بازار نفت است، جمهوری اسلامی ایران اکنون با تحریم دست‌وپنجه نرم می‌کند و این موضوع سبب محدودیت تولید این کشور می‌شود. ما می‌دانیم که ایران این توانایی را دارد که در مدتی بسیار کوتاه تولید خود را به مقدار قابل‌توجهی افزایش دهد و این اتفاق را در سال ۲۰۱۵ میلادی زمانی که تحریم‌ها برداشته شد، شاهد بودیم.
الغیص تصریح کرد: من معتقدم ایران توانسته است تولید خود را حدود یک میلیون بشکه در روز افزایش دهد و ما معتقدیم ایران همچنان در حال سرمایه‌گذاری در صنعت نفت است و در ملاقات با آقای اوجی متوجه شدم سرمایه‌گذاری‌های قابل‌توجهی در بخش‌های بالادست، این موید آن است که اوپک همواره به عرضه پایدار و قابل اعتماد نفت به مشتریان و کشورها در سراسر جهان ادامه خواهد داد.او گفت: ما از بازگشت کامل ایران به بازارهای جهانی نفت خام در آینده استقبال می‌کنیم و مشتاقانه منتظر آن روز هستیم. همان‌گونه که مشاهده می‌کنید بازارهای جهانی در حال رشد و تقاضا برای نفت هم در حال افزایش است و ما معتقدیم ایران در میان خانواده و کشورهای برادر و دوست خود در اوپک بازیگری مسوول است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد