10 - 12 - 2019
مهمانان ناخوانده زمین
گروه میراث فرهنگی- صحبت از شهابسنگ که میشود ذهنها پرتاب خواهد شد به سمت شهابسنگ غول پیکری که باعث نابودی دایناسورها شد. مهمانی ناخوانده که زمین را مدتها در تاریکی و زمستانی سخت فرو برد. اما همه شهابسنگها ویرانگر نیستند.
جو زمین بسیاری از این اجرام آسمانی را قبل از برخورد با کره خاکی خرد میکند و باعث میشود قدرت تخریب آنها از دست برود. در نتیجه آنچه به زمین میرسد قطعاتی به مراتب کوچکتر از جرم اولیه شهابسنگ است.
هرچند در مواردی آنچه به زمین رسیده وزنی تا ۶۰ تن هم دارد اما اغلب شهابسنگهایی که به زمین میرسد به نسبت جرم اولیه بسیار کوچک هستند.
بسیاری از علاقهمندان به فضا و نجوم، همواره سرنوشت این اجرام آسمانی را دنبال میکنند. کسانی که بیشتر وقتشان را در مناطق کویری و به همراه تلسکوپ مشغول رصد آسمان هستند. حالا خبر رسیده که اولین موزه شهابسنگ کشور در برج آزادی راهاندازی شده است. موزهای که میتواند علاقهمندان به کهکشان را به مرکز تهران بکشاند.
افتتاح موزهای منحصربهفرد
نخستین موزه «شهابسنگ» ایران امروز در برج آزادی افتتاح شد. این موزه یکهزار قطعه شهابسنگ از ماه، مریخ و سیارات دیگر را به نمایش گذاشته است.
بیشتر این شهابسنگها از مناطق کویری استانهای کرمان و خراسانجنوبی یافت شده است. در این موزه میتوان بزرگترین قطعه شهابسنگ یافتهشده از ایران را نیز مشاهده کرد. سن زمینی قدیمیترین شهابسنگ این مجموعه ۵۰ هزار سال است که در کویرهای ایران سقوط کرده است، این شهابسنگ دو سال پیش کشف شده است.
موزه شهابسنگهای ایران که مجموعهای خصوصی به شمار میآید، اردیبهشتماه امسال برای نخستینبار در کاخ گلستان رونمایی شد، اما مکان آن موقت بود که حالا با انتقال به مجموعه فرهنگی برج آزادی، صاحب موزهای دائمی شده است.
مقصد تازه گردشگران
محمدرضا کارگر – مدیرکل امور موزههای سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در آیین افتتاح این موزه، با یادآوری اینکه تاکنون ۱۵۰ موزه غیردولتی در کشور راهاندازی شده است، افزود: تمام این موزهها تلاش میکنند زمینه تغییر را فراهم کنند. موزه شهابسنگ نیز برای این مهم است که ما را با پایدیدهای غیرزمینی روبهرو میکند. شهابسنگها تنها آثار ملموسی هستند که بشر میتواند از جهان ناشناخته در اختیار داشته باشد.
کاووش در کویر
حجت کمالی که این مجموعه را در ۱۵ سال از کویرهای ایران جمعآوری کرده و با ثبت تعدادی از شهابسنگها در بولتن جهانی رتبه ایران را به دومین کشور یابنده شهابسنگ ارتقا داده است، درباره مشقتهایی که در راه گردآوری این مجموعه شخصی متحمل شده است، سخن گفت. او تنها دارنده مجوز موزه خصوصی شهابسنگ در ایران است که سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آن را صادر کرده است.
نگاهی به شهابسنگهای معروف جهان
هر ساله تعداد زیادی شهابسنگ به جو زمین برخورد میکند و تعدادی از آنها روی زمین کشف میشوند. اجرام آسمانی که علاوه بر جذابیت ظاهری میتواند اطلاعات منحصربهفردی از ساختار کرات دیگر در اختیار علاقهمندان به نجوم بگذارد.
هوبا بزرگترین شهابسنگ جهان
رتبه اول در لیست بزرگترین شهابسنگهای کشف شده روی زمین از آن هوبا است که با وزن ۶۰ تن، حدودا دو برابر الچاکو وزن دارد. این شهابسنگ عظیمالجثه با طول و عرضی در حدود ۳ متر در جنوب آفریقا در کشور نامیبیا قرار دارد.
دانشمندان معتقدند که هوبا در حدود هشت هزار سال پیش در نامیبیا سقوط کرده و به دلیل اندازه فوقبزرگش تاکنون جابهجا نشده است. برخلاف الچاکو، کشف هوبا کار سختی نبود و نیازی به حفاری نداشت. دانشمندان معتقدند که این سنگ آسمانی غول پیکر به دلیل شکل عجیب و سطوح تختش در زمین فرو نرفته است.
ویلامیت بزرگترین شهابسنگ آمریکا
رتبه اول لیست بزرگترین شهابسنگهای کشف شده روی سطح زمین متعلق به ویلامیت است که با طول سه متر، عرض دو متر و وزنی معادل ۵/۱۵ تن، بزرگترین شهابسنگ کشفشده در آمریکاست. این شهابسنگ بزرگ متشکل از آهن و نیکل بوده و از سال ۱۹۰۶ تاکنون در موزه تاریخ طبیعی آمریکا در نیویورک در معرض نمایش عموم قرار دارد.
داستان کشف این سنگ جرم آسمانی داستان جالبی است. الیس هیوز در سال ۱۹۰۲، ویلامیت را در زمینی متعلق به شرکت آهن و فولاد اورگان یافت. او که متوجه تفاوت این سنگ با سنگهای معمولی شده بود سه ماه زمان صرف کرد تا این سنگ آسمانی را یک کیلومتر از محل پیدا شدنش دور کند و آن را به زمین خودش جابهجا کند اما بعد از تمام دردسرهایی که برای جابهجایی ویلامیت کشیده بود موفق به تصاحب آن نشد.
اگپالیلیک
در میان بزرگترین شهابسنگهای کشف شده در تاریخ، شهابسنگ کیپ یورک که نام دیگر آن اگپالیلیک است، رتبه سوم از نظر اندازه را دارد. زمان برخورد این شهابسنگ با زمین به چیزی در حدود ده هزار سال پیش برمیگردد. کیپ یورک که ۲۰ تن وزن دارد، در سال ۱۹۹۳ در گرینلند یافت شده و هماکنون در موزه جغرافیا دانشگاه کپنهاگ دانمارک در معرض نمایش است.
باکوبیریتو مکزیکی
بزرگترین شهابسنگ کشفشده در مکزیک باکوبیریتو نام دارد که تقریبا هموزن کیپ یورک است. تاریخ کشف این شهابسنگ آهنی به سال ۱۸۸۶ برمیگردد، زمانی که زمینشناسی به نام گیلبرت الیس بیلی آن را در دهکدهای به نام رانچیتو در نزدیکی شهر سنلوا دلیوا پیدا کرد. بیلی که از طرف ژورنال شیکاگو به مکزیک رفته بود این شهابسنگ عظیم را با کمک مردم محلی از دل زمین بیرون آورد. طول باکوبیریتو ۲۵/۴ متر، عرض آن ۲ متر و ارتفاعش ۷۵/۱ متر است. این شهابسنگ هماکنون در مرکز علمی سینالوا به نمایش گذاشته شده است.
الچاکو
الچاکو با وزنی در حدود دو برابر باکوبیریتو دومین شهابسنگ بزرگ دنیاست. با وجود بزرگی الچاکو دانشمندان معتقدند که این سنگ آسمانی تنها تکهای از یک شهابسنگ بزرگتر است که مدتها پیش پس از ورود به جو زمین به تکههای کوچکتر متلاشی شده است.
قطعات متلاشى شده این شهاب در منطقهای به نام کمپو دلسیورو به زمین برخورد کرده و محدودهای به مساحت ۶۰ کیلومترمربع را شهابباران کردند. الچاکو بزرگترین شهابسنگ یافت شده در منطقه دلسیورو است که ۳۷ تن وزن دارد. این شهابسنگ که پنج متر در زمین فرو رفته بود در سال ۱۹۶۹ به کمک فلزیاب کشف شد و پس از حفاری از دل زمین بیرون کشیده شد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد