نشست دولت زیر سایه مذاکرات مسقط

گروه سیاسی – رییس‌جمهور و اعضای هیات دولت صبح روز گذشته بار دیگر در محل کاخ پاستور گردهم آمدند تا مطابق هر چهارشنبه، جلسه انتهای هفته دولت را تشکیل دهند و درباره موضوعات و مسائل گوناگون مملکت به بحث و گفت‌وگو بنشینند. آنچه نشست پیش از نیمروز گذشته هیات دولت را نسبت‌به جلسات هفته‌ها و حتی ماه‌های پیشین متمایز ساخت، بحث مذاکرات ایران و آمریکا و موضوع مهم، حساس و کلیدی دیپلماسی بود. به‌‌ویژه آنکه نشست پیش از نیمروز گذشته هیات دولت به فاصله چند روز پس از برگزاری دور نخست مذاکرات ایران و آمریکا در مسقط برگزار می‌شود و نیز در عین حال در آستانه برگزاری دور دوم این مذاکرات که بنابر اعلام طرفین قرار است شنبه هفته آینده باردیگر به میزبانی مسقط برگزار شود.
توضیحات مختصر پزشکیان درباره مذاکرات
جالب آنکه مسعود پزشکیان که ریاست نشست نیمروز گذشته هیات دولت را برعهده داشت، پس از اتمام این نشست، همراه با شماری از وزیران و اعضای کابینه راهی حیاط کاخ ریاست‌جمهوری شد و درنتیجه خواسته یا ناخواسته در معرض خبرنگارانی قرار گرفت که مطابق هر هفته در مقابل ساختمان ریاست‌جمهوری و در حیاط کاخ پاستور انتظار می‌کشند تا اگر شماری از وزیران و اعضای کابینه تمایل داشتند پس از اتمام جلسه هیات دولت در جمع خبرنگاران حاضر شوند، اصحاب رسانه بتوانند پرسش‌هایشان را از آنان بپرسند. اما در شرایطی که شخص رییس‌جمهور معمولا همراه با وزیران و اعضای کابینه کاخ ریاست‌جمهوری را ترک نمی‌کند و اگر هم عزم خروج از کاخ پاستور را داشته باشد، اغلب از درهای پشتی این ساختمان خارج می‌شود، مسعود پزشکیان همراه با یارانش در دولت از تالار جلسات دولت خارج شد و در حالی که همراه با سیدعباس عراقچی و تنی چند از وزیران و اعضای کابینه از پله‌های ساختمان ریاست‌جمهوری به‌سمت حیاط کاخ پاستور پایین می‌آمد، ناگهان خود را در جمع خبرنگاران یافت. او البته به موقع تغییر مسیر داد و با عبور از آن سوی نوار قرمزی که برای تعیین محدوده رفت‌وآمد و حضور خبرنگاران در حیاط کاخ ریاست‌جمهوری تعبیه شده، عملا از پاسخگویی به سوالات خبرنگاران که عمدتا به بحث مذاکرات و مواضع ترامپ نیز مربوط بود، طفره رفت. نکته جالب در این میان اما آنجا بود که وقتی پزشکیان از محتوای پرسش خبرنگارانی آگاه شد که از او درباره اظهارات اخیر ترامپ درباره مذاکرات می‌پرسیدند، بدون آنکه در این رابطه اظهارنظر کند، با اشاره سیدعباس عراقچی را نشان داد و بدین ترتیب به وزیر امور خارجه خود دستور داد که پاسخگوی این پرسش اصحاب رسانه باشد.
با این همه اما پزشکیان پیش از آن، وقتی هنوز در تالار جلسات هیات دولت حضور داشت و مشغول اداره نشست هفتگی هیات دولت بود، به‌طور گذرا چندجمله‌ای درباره مذاکرات ایران و آمریکا گفت. او که ابتدا از رهنمودها و سخنان حکیمانه رهبری درباره مذاکرات تقدیر کرد در ادامه گفت: «روند مذاکرات به شکل عادی و معمولی جریان دارد و امور کشور نیز در مسیر طبیعی خود در حال اجرا و پیگیری بوده و به هیچ‌وجه حتی برای ثانیه‌ای معطل این مباحث و مسائل نمی‌شود.» رییس‌جمهور در عین حال تصریح کرد که «البته به طور طبیعی از اینکه توافقی صورت بگیرد، استقبال می‌کنیم.»
انتقاد عراقچی از مواضع چندگانه ویتکاف
سیدعباس عراقچی که در بخشی از نشست روز گذشته هیات دولت از آخرین وضعیت و روند مذاکرات ایران و آمریکا به هیات دولت گزارش داد و درباره مباحث مربوط به دور دوم مذاکرات که قرار است شنبه هفته آینده برگزار شود، توضیحاتی ارائه کرد، پس از اتمام نشست رسمی هیات دولت به حیاط کاخ ریاست‌جمهوری آمد و با حضور در جمع خبرنگاران به چند پرسش درباره مذاکرات مسقط پاسخ داد. او در ابتدا در واکنش به پرسشی درباره مواضع ایالات‌متحده و شخص دونالد ترامپ درباره مذاکرات گفت: «جلسه اول مذاکرات سازنده و رو به جلو بود و جلسه روز شنبه آینده در ادامه جلسه اول خواهد بود.» او با تاکید بر اینکه «در فاصله جلسه اول و دوم بعضا مواضع متضادی را مطرح می‌کنند که اصلا کمک‌کننده به روند مذاکرات نیست»، گفت: «باید در مذاکرات از نظرات واقعی آنها مطلع شویم. اگر مواضع سازنده‌ای داشته باشند، می‌توان امیدوار بود که مذاکرات در چارچوب یک توافق محتمل را آغاز کنیم. اگر مواضع متناقض ادامه یابد، کار مشکل خواهد بود.» رییس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی همچنین با گلایه از اینکه «در این فاصله استیو ویتکاف چندجور صحبت کرده»، تصریح کرد: «باید پشت میز مذاکره از مواضع واقعی آنها مطلع شد.»
عراقچی همچنین به پرسشی درباره آنچه جمهوری اسلامی درخصوص میزان غنی‌سازی در مذاکرات پذیرفته یا می‌پذیرد، پاسخ داد و گفت: «غنی‌سازی ایران امری واقعی، حقیقی و پذیرفته شده است. ما برای اعتمادسازی برای نگرانی احتمالی آمادگی داریم ولی اصل موضوع غنی‌سازی قابل ‌مذاکره نیست.» رییس تیم مذاکره‌کنندگان ایران همچنین درخصوص فشار به تیم مذاکره‌کننده ایرانی گفت: «اگر مذاکره بر مبنای موضع برابر و در فضای محترمانه باشد، می‌تواند پیش برود اما از طریق فشار و تحمیل، چیزی حاصل نخواهد شد. این را ما در عمل هم ثابت کرده‌ایم. ما در کمال خونسردی و آرامش و بدون اینکه تحت‌تاثیر فشاری قرار بگیریم، در مذاکره شرکت می‌کنیم.»
توضیحات مهاجرانی درباره سرمایه‌گذاری آمریکا در ایران
در حالی که دقایقی پس از اتمام نشست هفتگی هیات دولت، فاطمه مهاجرانی در قامت سخنگوی دولت در یک نشست مطبوعاتی مختصر به چند پرسش خبرنگاران حاضر در حیاط کاخ ریاست‌جمهوری پاسخ می‌داد، در بخش‌هایی از این نشست مطبوعاتی با پرسش‌هایی درباره مذاکرات ایران و آمریکا نیز مواجه شد و مطابق انتظار به این پرسش‌ها نیز پاسخ داد. سخنگوی دولت که ابتدا با پرسشی عجیب درباره انتخاب وزیر اقتصاد و احتمال گره زدن این مساله به بحث مذاکرات از سوی دولت مواجه شد، تصریح کرد: «همانطور که هم رییس‌جمهوری گفت و هم دیروز رهبری راجع به آن تذکر دادند، اصولا ما هیچ‌کدام از موضوعات داخل کشور را به مذاکرات گره نمی‌زنیم.» او با بیان اینکه «امور جاری کشور در حال انجام است»، خاطرنشان کرد: «مذاکرات به‌عنوان یکی از موضوعاتی که وزارت خارجه دنبال می‌کند، پیگیری خواهد شد.»
مهاجرانی سپس درباره روند انتخاب وزیراقتصاد نیز توضیحاتی ارائه کرد و در ادامه وقتی با پرسشی دیگر درباره بحث داغ این روزها یعنی احتمال سرمایه‌گذاری آمریکایی‌ها در ایران و بازگشایی سفارت آمریکا در تهران درصورت دستیابی طرفین مذاکرات به توافق مواجه شد در این رابطه گفت: «بازگشایی سفارت موضوعی است که تالی بر موضوعات دیگر است. در حال حاضر بازگشایی سفارت آمریکا موضوعیت ندارد، موضوع هنوز بسیار خام است و پاسخ به این سوال معنایی ندارد.» او در عین حال تصریح کرد: «موضوع سرمایه‌گذاری خارجی نیز روال مشخصی دارد و برای همه کشورها یکسان است. اقدام به هرگونه سرمایه‌گذاری، صرف‌نظر از ملیت، باید در چارچوب قوانین و خطوط قرمز کشور انجام شود.»